Бакуда яшамиш жезвай ахцегьви руш  Юлизана  Шафиевна  Къухмазовадихъ  музыкадин рекьяй еке алакьунар ава. Ам филососфиядин ва искусствоведенидин илимрин доктор, Муслим Маго­маеван тIварунихъ галай филармониядин академиядин къвалав гвай гьукуматдин капелладин хормейстер, Узеир Гьажибегован тIварунихъ галай музакадемиядин хордин дирижированидин кафедрадин доцент, Азербайжан республикадин лайихлу артистка я. Юлизана 1968-йисан 1-июндиз Ахцегьа дидедиз хьана. Сумгаитда юкьван мектеб, 1988-йисуз Гьажибегован...

Н.Ибрагьимова  “Кьисметдин къекъуьнрал”  роман акьалтIарнава. Адан сифте пай  “Ватандиз рехъ” тIвар алаз чапдай акъатна. Эсерда ХХ асирдин 90-йисара ва ХХI асирдин сифте кьилера, Советрин Союз чукIу­рай­ла, уьлкведин, республикайрин ва инсанрин уьмуьрда, яшайишда арадал атай мусибатдин, аламатдин вакъиайрикай, кьилин игит Шагьвелед  кьисметдин ва девирдин уламрай гьикI экъечIзаватIа, гьадакай ихтилатзава.  Чна романдай са чIук теклифзава. Поездди кьибледихъ...

Несилар къвез, физва. ЦIийибуру куьгьнебурун тарих, адетар, тухумар давамарзава. ЦIийи несилдин векилри чпин веледрал вахарин, стхайрин, диде-бубайрин тIварар эхцигзава. Ида вуж гьи тухумдикай, гьи хизандай ятIа чирдай мумкинвал гузва. Эхиримжи вахтара Дагъустандин картадал бязи хуьрерин тIварар аламач. Гьа са вахтунда цIийибур пайда жезва. Эгер чна куьгьне хуьрерин тарих чир тахвуртIа, гележегдин несилриз чпин ери-бине чиз...

Аялар хуьнин международный йикъаз талукьарна, мукьвара Дербент шегьерда авай  “I Петрдин КIвал” — музейдин комплекс­да Белиж поселокдин аялринни жаванрин яратмишунрин кIвале устадвал хкажзавайбуру чIугунвай ва абурун муаллим, маш­гьур художник Мелик Агъабалаеван шикилрин выставка кьиле фена. Ам ачухуниз талукьарнавай мярекатда Дер­бент райондин администрациядин кьилин заместитель Мегьамед-Шафи Гьа­са­но­ва, “I Петрдин КIвал” — музейдин ком­плексдин заведующий Мина Абдуллаевади,...

ü  Акьул кIанзаватIа, чIехи касдал  алукь, адаз яб це. ü  Гайи акьулдиз къуллугъ ая: адалай багьа затI авач. ü  Акьуллу бубадихъ галаз дуст хьухь. ü  Камаллудахъ яб акална, дуьз рекьяй алад. ü  ЧIуру касдихъ галаз кимин къванцелни ацукьмир. ü  Буба, куткунда туна, рагалай вегьемир, махуник квайвал, пака ви югъни гьам жеда. ü  Буба тийижиз, ханвал...

Мукьвара Сулейман-Стальский райондин Алкьвадар Гьасанан тIварунихъ галай центральный ктабханада Пушкинан йикъаз талукь мярекат кьиле фена. И гьакъиндай «Лезги газетдиз» райадминистрациядин пресс-къуллугъди хабар гузва. Ктабханада тешкилай мярекатда кIелдайбурун залдин заведующий Г.Меликовади кIелдайбуруз машгьур шаирдин яратмишунрикай, уьмуьрдикай бязи малуматар ахъайна. Гуьруьшдал ктабханадин аялрин отделенидин заведующий Ч.Абдулгьафисовани, Т. Загьировани, методист Г. Рамазановани рахана. Абуру акьалтзавай несилрин уьмуьрда шаирдин...

И мукьвара чун машгьур литературовед, лезги эдебиятда ва фольклористикада вичин тайин гелер таз алакьнавай алим, профессор Гьажи Гьуьсейнович Гашароваз мугьман хьанвай. Адахъ галаз кьиле фейи суьгьбет агъадихъ гузва. Журналист. Гьажи муаллим, Куьне 55 йисалай гзаф вахтунда  Даггосуниверситетдин филфакдин урус ва лезги чIа­­ларин (РДО-да) преподаватель, ст.преподаватель, доцент ва профессор яз кIвалах­на. Лезги фольклордай ва эдебиятдай тарсар...

(“Къагьриманвилин манияр” ктабдай. Махачкъала. 1973-йис) Зи чил, зи халкь, са чIавузни Пайи паяр жемир куьн, Я йифизни, я юкъузни Чара хьунал къвемир куьн. Куьре, Къуба, Ахцегь, Рутул, ЦIахур, Агъул, Хиналуг, Табасаран, Удин са къул, Са суфра я, гьа са муг. Куьн лекьер я са муг чIехи Ийизвай кьван, эгер куьн ТахьайтIа са рекье, вири Жеда...

Вил вегьейтIа дегь заманрин тарихриз, Лезгияр туьнт ксар хьанвай къилихриз. Вуч затI ятIа залан кIвалах, азият, Кьулухъ чIугваз квачирбур тир хасият. Дагълар тирвал суьруьйралди лапагар, Гьар са хуьруьхъ вичин нехир, рамагар. Аран пата никIер бул тир техилрин, Акур чIавуз, рикI пад жедай пехилрин. Кьакьан дагълар, абуземзем булахар, Чи лезгийрин тамамбур тир кIвалахар.   Эхиз женни...

Кьисметди хайи ерийривай яргъариз акъуднавай чи ватан­эгьлийрикай сад алай вахтунда Ярославль шегьерда яшамиш жезвай  Расим  Гьажимирзаевич  Бакаров  я.  Ам 1957-йисан 5-декабрдиз КцIар районда дидедиз хьана. КцIа­ра юкьван мектеб куьтягьай­далай­ кьулухъ гъвечIи чIавалай му­зыкадиз итиж ийиз­вай же­гьил­ди 1974-1978-йисара Дербентдин муз­­училищеда чирвилер къачуна. Гуьгъуьнлай Къи­зи­­люрт шегьердин музыкальный мектебда му­ал­лим­виле кIвалах­на. Армиядин жергейра къуллугъна хтайдалай кьулухъ, 1981-йисалай, му­зыка­дин...