Мавлуд Ярагьмедов (1934 — 2001) Ам Кьасумхуьруьн райондин Вини Арагърин хуьре дидедиз хьана. Азербайжандин госуниверситет акьалтIарай ада яргъал йисара Бакуда Низамидин тIварунихъ галай литературадин институтда илимдин чIехи къуллугъчи яз кIвалахна. Ада Азербайжандинни Дагъустандин литературадин алакъаяр, Етим Эминан яратмишунрин са бязи месэлаяр ахтармишна. Филологиядин илимрин доктор Мавлуд Ярагьмедов лезги литературадикай кхьенвай цIудралди макъалайрин, рецензийрин автор я....
Мукьвара жува иштиракай са мярекатда милли эдебиятдихъ галаз алакъалу ватанэгьлиди лагьайвал, чахъ кхьизвай, яни яратмишзавай ксар гзаф жезва. Иллаки — шиирар, бейтер теснифзавайбур. Абуру хсуси иесийрин типографийра чпин ктабарни акъудзава. Гьайиф хьи, майдандиз халисан шаир акъатнавани ва я адетдин нубатдин бейтчи алава хъхьанвани лугьудай пешекар авач. Шаир гафар шиирдин кIалубра твазвайди ваъ, художественный жигьетдай дерин,...
Малум тирвал, советрин девирда халкьарин яратмишдай къуватриз ян тагана вилик фидай мумкинвилер ганай. Чи республикада тарихда садрани тахьай хьтин яратмишдай цIийи жуьредин интеллигенция арадал атанай. Уьмуьр йигиндиз вилик физвай а девирда лезги литературада виниз тир агалкьунар хьанай. Советрин девирдин милли литература арадиз атунин кардик лайихлу пай кутурбурукай сад гъиле авай йисуз чна вичин виш йис...
Алай йисуз Дагъустандин литературада машгьур кьве шаирдин юбилеяр — СтIал Сулейманан 155 ва Миграгъ Жамидинан 90 йисар — къейдун санал ацалтзава. Им хъсан лишан я. Абур гзаф месэлайри — лезги миллетдин векилар, кьетIен алакьунар авай русвагьчи шаирар, викIегь ва жумарт инсанар хьуни сад-садаз мукьва ийизва. Кьилин мукьвавал Сулеймана ХХ асирдин сад лагьай паюна лезги халкь...
Фикирдиз хквезва ам… Са кьетIенвални вичихъ тахьай эвелан гуьруьш, садра хатадай хьиз гьалтайла, кIвачел акъвазна, хьайи ихтилат (адакни тади квай, зазни кIвалахди маса мумкинвал тазвачир). Чара хъхьайла, амукьай гьисс — гъавурда акьадай, вичихъ ихтибариз жедай мукьва кас я. Инанмишвални: гьалт хъийиз жеда чун, маса рахунарни ийида. Гила фикирдиз хквезва ам, вичихъ галаз, гьайиф хьи, са...
Муаллимдин илгьамдин бегьер Чаз чизвай гьуьрметлу инсанрикай сад тир Зиядхан Надирович Къараханов Кьурагь райондин Шимихуьре 1933-йисан 15-январдиз дидедиз хьана. Тпигъа юкьван школа, Дербентдин педучилище, ДГУ-дин филологиядин факультет акьалтIарна, ада районрин мектебра лезги чIалан муаллимвиле, хейлин йисара Шимихуьруьн юкьван школадин директорвиле, Махачкъалада Дагъустандин педагогвилин кадрийрин пешекарвал хкаждай институтда методиствиле кIвалахна. 2001-йисалай Дербентда яшамиш жезва, шегьердин образованидин...
Седакъет Керимовадин — 70 йис Жуван къелемдин дустуникай, халкьдин къагьриман рушакай са ктаб, 20 макъала ва очерк, са шумуд шиир кхьенватIани, а кхьинра са вуч ятIани агакьзавачирди, рикIелай ракъурнавайди, са квекай ятIани кхьенвачирди хьиз жеда заз. «Белки кьетIен вичвал – жуввал авай и зурба къелемэгьлидин яратмишунрикай кхьин патал зи къелем ажуз ятIа», – лугьуз фикирда...
Хайи чилихъ авай кIанивал! Адан метлеб, къимет, ширинвал, эбедивал иллаки яргъариз акъатайла, ашкара жеда. Инсандиз и кар икьван гагьда фикир тагай цIийи гьисс хьиз ачух жеда. Ихьтин фикирдал зун Руслан Къафланован «Муграгърин рагъ» ктаб кIелайла атана. Чи чилел атай, адан агьалийрин яшайишдихъ галаз таниш хьайи са камалэгьлиди чи вилаятдиз «ашукьринни шаиррин макан» лагьаналдай. И гафарик...
(Эвел — и ссылкадай) Дяведилай гуьгъуьнин девир Дяведилай гуьгъуьниз Ш.-Э. Мурадован уьмуьрда цIийи девир башламиш жезва. Ада мадни чIехи гьевесдалди кхьинар давамарзава. Акьван гагьди вичин эсерар анжах газетра чап хьайи шаирдин кьилдин ктабарни акъатзава: «Хушбахт Дагъустан» (1949), «Лацу лифер» (1953), «Дагъвидин манияр» (1957) ва масабур. И девирда шаир вичин фикирар, веревирдер чIехи кIалубрин эсерра —...
Кьасум Фаталиеван — 100 йис 1983-йисуз шаир-сатирик, муаллим Фаталиев Кьасум Уружевичан 60 йисан юбилей къейддайла, Дагъустандин халкьдин шаир, рагьметлу Шагь-Эмир Мурадова адаз ихьтин бенд бахшнай: Уьмуьрдин шадвилел ашукь я даим, Чирна на инсанар шадардай илим, Халкьдин рикI алай халис зегьметчи, Юбилей мубарак ваз, Кьасум муаллим. ЦIи рагьметлу Кьасум Фаталиеван — гзафбурун рикI алай шаирдин —...
