И шикилдай квез аквазвайди Перин Перинов (1921-1980) я. Адан алахъунар себеб яз, 50-йисарин эхирра Ахцегьа аэродром ачухнай. Самолетрин майдандиз регьбервални ада вичин ганай. Къейд ийин хьи, Ахцегьрин аэродромдилай Махачкъаладиз, Бакудиз, Красноводскдиз, Тифлисдиз «ПО-2» самолетрин авиарейсер тешкилзавай. 1966-йисуз лагьайтIа, лезги чилел алай аэродромдал вири дуьньядиз машгьур «Ми-10» вертолетдин ахтармишунар кьиле тухванай. Ада, яцIу цIилиналди кутIуннавай пар чIугвадай машин...
Чи халкьдихъ сейли ксар пара ава. Ингье абурун виридакай чахъ чирвилер авач. Заз ихьтин кьве касдикай лугьуз кIанзава. Абур кьведни чи халкьдин вири Къафкъаздиз сейли алим, шаир, маарифчи Гьасан Алкьадаридин хтулар я. Вучиз ятIани чIехи камалэгьлидикай кхьидайла адан несилдай тир маса инсанар хьиз, и ксарни рикIел хкизвач. Гь.Алкьадаридихъ хтуларни штулар гзаф авай. И кьведакай чирвилер...
Вичин тIвар гужлу ва арифдар гьаким хьиз тарихда гьатнавай Фетали хан чIехи алакьунар авай кас тир. Къубадин хан Гьуьсейналидин хва тир Фетали вичин девирда гзаф агалкьунар гъилик авур сердер хьиз вири Къафкъаздиз сейли хьанай. Уцмийрин сихилдай тир адан буба XVII асирда Къайтагъдай чукурнай. Къубадиз атай ада сефевийрин девирда ина вичин чка мягькемарнай. Феталидин дидени уцмий...
Асул п. вуж? вуч? гъил Актив п. ни? куь? гъили Талукьвилин. п. нин? куьн? гъилин Гунугин. п. низ? квез? гъилиз Секинвилин I п. не? кве? гъиле Секинвилин II п. нел? квел? гъилел Секинвилин III п. нив? квев? гъилив Секинвилин IV п. нихъ? квехъ? гъилихъ Секинвилин V п. ник? квек? гъилик Къакъатунин I п. няй? квяй?...
А а Б б В в Г г Гъ гъ Гь гь Д д Е е Ё ё Ж ж З з И и Й й К к Къ къ Кь кь КӀ кӀ Л л М м Н н О о П п ПӀ пӀ Р р С с Т т ТӀ тӀ У...
Бабли къачур сикI ракьара гьатда. Багъдин буба багъманчи я. Багъдин цуьквер багъманчидин ярашугъ я. Багъдиз килиг багъ жеда, килигмир вун дагъ жеда. Багъ ваз къурбанд я, амма жугъундивай яргъаз акъваз. Бахчаяр, багьлар, жумар-анарар вири къайтIани вун ксумир яр. Багъдадда лам ньве шагьи я лагьайла, килигайтIа акун кьве шагьн хьана. Багъиш — виш-виш, гьисаб — кепек-кепек....
А факъир азарлу я, хамара гьакьзамач. Авадан хуьр гумадлай чир жеда. Авайла вилер яру жеда, авачирла — чин. Авайдалай элкъуьмир, авачнрдахъ гелкъуьмнр, Авайвал лагьайла, сив патахъ жеда. Авайвал лагьайдаи бармакдин патар хкатда. Авачир чан азраилдизни жегъидач. Авачирдакай гъуцарни бизар я. Агъдин са кьил лацу, са кьил чIулав жедач. Агъадин мал фида, муздурдин чан. Адав кIекеризни...
Валарай экъеч1на, рекьевайдан кьил хадайди? (Гаишник) Вич какадамаз к1екрез «уь..уь..яр» ягъиз чирдайди? (Жегьил пешекар) Вичин заланвилелай кьве сеферда гзаф недайди? (Чарадан межлисда авай чиновник) Вичин туп1арин гелер тан тийидай пешекар? ( Хирург) Виридалай куьруь роман кхьидай писатель? (Гаишник) Кьведра пиян жедайди? (Аламаз хъвайидан пул вахкузвайди) Къазран къакъраяр яна, нуьк1рен какаярни хун тавурди? (Депутат) Низ хьайит1ани...
(Шарвилидикай риваятар) Яргъал сефердай Шарвили ТIуридиз хтайла, къуьншидаллай Гияр вилаятдин хандилай рикI къарсурдай хабар агакьда. — Чан Шарвили, вакай са чара кIанз ракъурнава зун кьуьзуьбуру. Сан-гьсаб авачир кьван душманди вегьенва Гияр шегьердал, кичIевилик акатнава вири эл, — нефес нефесдихъ текъвез, лугьуда гьекьеда-кфадавай юргъа балкIандаллаз атана акъатнавай чархачиди. Къведа лагь зун абурун дуван акваз, — секинарна,...
(Шарвилидикай риваятар) Пуд йиса авай Шарвили гьар са рекьелди, иллаки гужлу бедендалди таяр-туьшерилай тафаватлу тир. Куьчеда ам вичелай 5-6 йис чIехи гадайрихъ галаз къугъвадай. Арабир аялрин арада жери адетрин къалмакъалра вичиз вичин къуватдикай гьеле хабар авачир. Шарвилидивай, гъил, кIвач галукьна, аялриз хатаяр хкIадай, гьатта хатадай абур рекьизвай дуьшуьшарни жезвай. А чIавуз, кьисас вахчуз кIанз, Шарвилидив...
