(Эвел — 34-35-нумрайра) Са гьадисда къейднава (кIваляй экъечIдайла лугьудай дуьа яз): “Бисмиллягьи, таваккалту гIала Аллагьи, ва ля гьавла ва ля къуввата илля биЛлягь”. (Мана): “Аллагьдин тIварцIелди за Аллагьдал таваккул авунва (экъечIзава), авач къуват (чаз) — къуват анжах Аллагьдин патай я”. Мад са гьадисда лагьанва (пудкъанни цIуд агъзур касдикай чеб са гьахъ-гьисабни тахьана Женнетдиз фидай): “Абур...
Ягьудар
КIела, чира Адет яз, лезгийри еврейриз ва иудейриз чувудар лугьузва (урус ва лезги чIаларин са бязи словаррани и гафар гьа и къайдада таржума авунва). Амма икI таржума авун, асул гьисабдай, дуьз къвезвач. Гзафбуруз, чувудар (евреяр) лагьайла, ам диндиз хас гаф хьиз жезва. Месела, мусурманар хьиз. Гьакъикъат лагьайтIа, масад я: чувуд -им диндин ваъ, миллетдин тIвар...
Аллагьди ички къадагъа авунин себебар
Дагъустандин агьалийрин чIехи пай мусурманар ятIани, ички гузвай туьквенар республикада гзаф ава. Къазанжияр артухарунин мураддалди карчивилел машгъул жезвай гзафбуру гьатта яш тамам тахьанвай жаванризни ички маса гузва. Нетижада жегьилрин арадани ичкибазрин кьадар артух жезва. Ичкибазвал, наркомания алай аямдин тIегъуьнрикай я. Адахъ галаз женг тухун патал уьлкведин дережада аваз серенжемар кьабулзава. Амма, гьайиф хьи, абуру аквадай...
Исламдин ахлакьар ва эдебар — 2
(Эвел — 34-нумрада) Сабур авун Исламди сабур авунихъ пуд жуьредин крара эвер гузва: 1.Аллагьдиз итIаатлувал, ибадат авунин карда, та ам тамамдиз ада ийидалди; 2.жув гунагь кардикай хуьнин карда; 3.кьадар-кьисметдин четин крарал гьалтайла. Аллагь — Таалади лагьанва: (3-сура, 200-аят, мана): “Эй иман гъанвайбур! Сабур ая куьне (куь диндал), (сабурзавай куь душмандилай) мадни сабурлу хьухь, ва “сергьятар...
«Ашура» йикъан зурба дережа
Алатай хемис юкъуз чаз мугьаррам варз (гьижрадин 1442-лагьай йис алукьна). Мугьаррам варз “къадагъа алай кьуд вацракай” сад я ва адахъ кьетIенвилер ава. Абурукай сад, гьадисда къалурнавайвал, рамазандин вацралай гуьгъуьниз мугьаррам вацра хвейи сивер виридалайни лайихлубур я. Гьавиляй гьар са мусурман кас и вацра гзаф сивер хуьз алахъна кIанда. Иллаки кIуьд ва цIуд лагьай йикъара (яни...
Ихтияр авани?
Гзаф дуьшуьшра иллаки хуьруьн чкада куьчедай фидай чIавуз хъсандиз дигмиш хьанвай ичер, чуьхверар, маса емишар алай тарарин хилер аквада. Темягьни фида, атIана, дад аквазни кIан жеда. Амма суал арадал къвезва: ихтияр авани? Шариатдин къанунралди — ваъ! Чара касдин багъда, сала авай тарарилай, жугъундилай куьчедихъ акъатнавай хилерилай, анин иесидин разивал авачиз, емишар атIун къадагъа я. И...
Исламдин ахлакьар ва эдебар — 1
И сеферда чна хъсан ахлакьар гьибур ятIа лугьуда. Ингье абур: — сабур авун ва азиятар эхун; — Аллагьдал “таваккул” авун (адак кIеви умуд кутун); — жувалай масадаз артуханвал ва хийир гун кIан хьун; — адалатлувал ва дуьзвал; — регьимлувал; — гьаялувал (намуслувал, вижданлувал); — керчеквал; — жумартвал; — умунвал (регъуьвал, утанмишвал, дамахсузвал). Пис ахлакьрик зулум,...
Къуръандин аятрин баянар
Играми газет кIелзавайбур! Мукьвара Махачкъалада “Пак Къуръан ва адан манайрин таржума лезги чIалал” тIвар алаз лезги чIалал Къуръандин аятрин манаяр чапдай акъатнавайдакай чна виликдай хабар ганай. Газет кIелзавайбур аятрин баянрихъ галаз мукьувай танишарунин мураддалди абурукай бязибур са шумуд нумрадизни акъудна. Къведай — 34-нумрадилай Къуръандин аятрин баянар гун акъвазарзава. Лезги чIалал аятрин манаяр кIелдай ашкъи авайбурувай...
Вуч авун лазим я?
Гзаф дуьшуьшра мал-лапаг тукIурдалай кьулухъ гьайвандин къене шараг авайдакай чир жезва. Ислам динда мусурманар патал гьи гьайвандин як — гьарам, гьим гьалал ятIа къалурнава. Шариатдин къанунралди, гиликьнавай гьайвандин (яни тукIун тавунвай) як тIуьн къадагъа я. Анжах са дуьшуьш квачиз: гьайвандин руфуна авай шарагдилай гъейри. Эгер диндин вири къайдаяр вилив хвена тукIур гьайвандин руфунай кьенвай шараг...
Исламда ирс къачунин къанунар
Урусат гражданвилин гьукумат я, адан гражданрин арада рафтарвал уьлкведин Конституцияди ва къанунри къайдада твазва. И къанунар, инанмишвалзавай диндилай аслу тушиз, гьар са гражданиндиз талукь я. Урусатдин Конституциядин 28-статьяди лугьузвайвал, уьлкведин гьар са гражданиндиз “гьи диндиз хьайитIани кьилди ва масабурухъ галаз санал инанмишвалдай ва я са диндизни табий тежедай, вичин инанмишвал азаддиз хкядай, диндин ва маса...