Абу Тагьир Нихави (970 – 1025) Мукьвал вахтаралди и тIвар чаз чидачир. Гила лезги литературадиз агъзур йис вилик яшамиш хьайи чIалан чIехи устад хтанва. Адан шиирар чал агакьун вич аламатдин кIвалах я. Абу Тагьиран яратмишунар лап муракаб шартIара лезги литература къадим Албаниядин адет-къайда исламдин культурадин къайдайри эвеззавай девирдал гьалтзава. Абур «Зиндикь-наме» ктабдиз кIватIнава. Гилан кIелзавайбуруз...
Ахцегь район Шумуд девир къвез алатна, Чи бубаяр къекъвей викIегь, Хайи чилив зун агатна, Лугьузва ваз дарман, Ахцегь. Дагъдин кьилел атана рагъ, Нурламишиз дерени-багъ. Зи руьгьдин экв куькIвей утагъ, Шарвилидин ватан, Ахцегь. Веси яз хуьх дидедин чIал, Леке гъимир гьич жувандал, Аманат хьуй куьн Аллагьдал, Гьар сад авайна, чан Ахцегь. Самур...
Докъузпара райондин Текийрин хуьряй тир Микаил Магьмудова эцигунардай устIар яз ва хуьруьн майишатда кIвалахна. Адан шиирар газетрани журналра, уртах кIватIалра чапнай. «Зи хайи ватан» (2004) ва «ГьикIда?» (2006) ктабризни дуьнья акуна. «Лезги газетдин» 2024-йисан 45-нумрадай
АтIун тийидай тIал Гьикая Са чIавуз къунши хуьре кьакьан буйдин, гьяркьуь къуьнерин, мухан ригеяр хьтин спелар авай гада яшамиш хьана. Вичин тIварни Шагьпеленг тир. «Пеленгдикай пай ганвай шагь», — зарафатдивди лугьудай адаз хуьруьнбуру. Рахадайла, Шагьпеленга ара-ара «тха чан» гафар кутадай. Дишегьлийриз «чан зи вах» лугьуз эвердай. Адан гъиликай, мецикай бейкеф хьайи кас хуьре авачир. Са...
Вад йис Вад йис я стха завай къакъатна, Вад йис я вилелай нагъв кими тежез, Вад йис я за ви зенг вилив хуьзава, Вад йис я стха завай къакъатна. Алатдач зи а югъ садран рикIелай, Стха амач лагьанай заз зенгинай, Ивид стIал кIвахьзава зи рикIикай, Вад йис я стха завай къакъатна. Кьве...
Лезги чилин тIвар вине кьан И мукьвара зи гъиле са ктаб гьатна: «Балайриз пишкеш» (Махачкъала, Издательство ООО «Мавел», 2014-йис). Ахъайзава за са-са чар, кIелзава са-са шиир. Анжах кьилериз вил вегьейтIани, абуру чпел фикир желбзава: «Ша, азиз рагъ», «Дустар кIанда дегиш тежедай», «Нефс авайбур», «Зи хва», «Девир», «Зи миллет» ва икI мад. КилигайтIа, автор пара къени,...
Мавлуд Ярагьмедов (1934 — 2001) Ам Кьасумхуьруьн райондин Вини Арагърин хуьре дидедиз хьана. Азербайжандин госуниверситет акьалтIарай ада яргъал йисара Бакуда Низамидин тIварунихъ галай литературадин институтда илимдин чIехи къуллугъчи яз кIвалахна. Ада Азербайжандинни Дагъустандин литературадин алакъаяр, Етим Эминан яратмишунрин са бязи месэлаяр ахтармишна. Филологиядин илимрин доктор Мавлуд Ярагьмедов лезги литературадикай кхьенвай цIудралди макъалайрин, рецензийрин автор я....
Кьенвач устад! Лезги халкьдин дамах, Россиядин лайихлу артист Абдуллагь Гьабибован экуь къаматдиз Гатана гару цуькведин яйлах, Квахьна чавай чи артист Абдуллагь. АкI хьанва къе чаз, квахьайди хьиз дагъ, ЭкъечI хъийизмач экуьнахъ мад рагъ. Чи халкьдин чIехи дамах тир хьи вун, Ви бажарагъдал гьейран тир лап чун, Четин хьанва чаз нефес гьикI къачун, ЧIал...
Докъузпара райондин Филерин хуьре дидедиз хьайи ада юкьван школа куьтягьайдалай кьулухъ райцентрада, Усугъчайдал, библиотекада кIвалахна, Дагъустандин дишегьлийрин пединститутда кIелна. Гуьгъуьнлай А. Султановадин уьмуьр Дербент райондин Деличубан хуьре фена. Ина ада яргъал йисара юкьван школада урус чIаланни литературадин тарсар гана. Алакьунар авай педагог ва чIехи хизандин кьил яз, виридан патай гьуьрмет къазанмишна. Школада амаз шиирар кхьиз...
Мукьвара жува иштиракай са мярекатда милли эдебиятдихъ галаз алакъалу ватанэгьлиди лагьайвал, чахъ кхьизвай, яни яратмишзавай ксар гзаф жезва. Иллаки — шиирар, бейтер теснифзавайбур. Абуру хсуси иесийрин типографийра чпин ктабарни акъудзава. Гьайиф хьи, майдандиз халисан шаир акъатнавани ва я адетдин нубатдин бейтчи алава хъхьанвани лугьудай пешекар авач. Шаир гафар шиирдин кIалубра твазвайди ваъ, художественный жигьетдай дерин,...
