ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Мавлуд Мавлудов

Кьуд пад тушни женнетдин багъ!.. Дагъустандин Огни шегьерда яшамиш жезвай Мавлуд Мавлудован яшар 80 йисалай алатнава. Са девирда хуьре муьжуьд лагьай класс куьтягьай ам иниз чIехи стхадин патав атанай. Нянин школада кIелни хъийиз, шуьшеярдай заводда кIвалахал акъвазна. 1961-1994-йисара ада ина зегьмет чIугуна. Сифте шиирарни заводда кIвалахзавай чкадал атанай. Ада рикIел хкизвайвал, садлагьана вилерикай къариб хьанвай...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Али Алиев

Али Султалиевич Алиев 1958-йисан 10-августдиз Мегьарамдхуьруьн райондин ГазардкIам-Къазмайрин хуьре дидедиз хьана. Ада сифтедай Кучун-Къазмайрин, гуьгъуьнлай КьепIир-Къазмайрин мектеб­ра чирвилер къачуна. 1974-1976-йисара Дагъустандин политехникумда кIелна. 1985-йисалай Невинномысск шегьерда яшамиш жезвай ватанэгьлиди слесарвиле, участокдин начальниквиле кIвалахна. Азад вахтунда ам шиирар теснифунал машгъул я. Шииррикай ибарат гъвечIи 4 кIватIални акъуднава: «Зарафатдин шиирар», «Лезги чилел хайид я зун», «Зун шаиррин...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Алкьвадар Абдулкъадир (1885 – 1943)

Дагъустанда Советрин власть гъалиб­ хьайи йисара халкьдиз чирвилер гунин ге­гьенш кIвалахар тухвайбурукай­ сад Алкьвадар Абдулкъадир я. Ада мед­­ре­сада, гуьгъуьнлай Гуржистандин Гори­ ше­гьерда муаллимрин семина­рия­да­ кIел­­на. Советрин девирда ада эве­лим­жи­ лезги букварь ва чIехибуруз кIе­лиз-кхьиз чирдай учебник, Дагъустандин школаяр патал эвелдай туьрк, ахпа­ урус чIа­ла­рин учебникар туькIуьрна. Рес­пуб­лика­дин меркезда (адал гьеле «Махачкъала» тIвар акьалтдалди) Алкьвадар Аб­­дулкъа­дира­кай...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Бренбег Абдуллаев (Мискискарин хуьр)

«Заз уьмуьрди эверзава датIана…» Абдуллаев Бренбег Шевкетович 1961-йисуз Докъузпара райондин Мискискарин хуьре дидедиз хьана. Хуьруьн школадилай кьулухъ ада Махач­къалада культурадин колледжда кIелна­, Совет­рин Армияда къуллугъна. 1985-йисалай ам хайи хуьре культурадин кIвалин директор, «Дагъус­тандин культурадин лайихлу къуллугъчи» тIвар­цIин сагьиб я. Адан поэзиядин эсерар  газетризни журналриз акъатзава. «Зи рикIин рехъ» ва «Дагъларин накъвар» кIватIалрин автор тир адан...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Ашукь Ягья (1875-1818)

Къуба уезддин Агъа Лакарин хуьре­ Ки­­чибеган хизанда дидедиз хьана. Чал агакьнавай шииррай адахъ, шаксуз,­ чIехи бажарагъ авайди аквазва. А. Мир­зе­бегова­ кхьизвайвал, гъвечIи чIа­валай халкьдин ма­­нийрин ва макьамрин гуьрчегвилин таъ­сирдик акатай ада, вахт алу­кьайла, вичини чIалар теснифиз ва абур чуьнгуьрдин гьавадик кваз тамамариз эгечIна. Мехъеррик ва межлисрик рикI алай мугьман тир ам Къуба патан хуьрера машгьур...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Расим Гьажидикай — мад сеферда

«Яб гузвани? Яб це…» 1 Адан ктабар чи классикрикай вирида­лайни фад-фад акъуд хъийизва. Им, гьелбетда, лап аваран кIвалах жезва: Расим­ Гьажи иллаки гзаф ва гьевесдивди кIелза­вай чи писатель яз амукьзава. И сеферда­ чал агакьнавай «Яргъал йисарин мани» кIва­тIалдик адан 80-йисарин эвелрин­ кьве роман — кIватIалдиз тIвар ганвай «Яргъал йи­сарин мани» ва «Лацу цавун кIаник» —...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Энжем Веледов

Веледов Энжем Азеран хва 1986-йи­сан 24-июлдиз Азербайжан­ Рес­публикадин КцIар райондин Манкъу­лид­ хуьре дидедиз хьана­. Юкьван мектеб­ акьал­­­тIарна, Азербайжандин уни­вер­си­тетдин «Фармацевтика» факультетда кIелна. Алай вахтунда «Зей­тун» аптекада кIвалахзава. Лезги ва азербайжан чIаларал шиирар­ кхьизвай адан эсерар «Самур» газетдиз акъатна. Э. Веледова гьакIни лезги ва азер­байжанви шаиррин шиирар, иер ванцелди кIелиз, интернетдин сайтра эцигзава. КIаниди Гатфар кьиляй...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

«Шткун патал чилел алай пехирар…»

И мукьвара чав Дагъустандин ктабрин­ издательстводи акъуднавай Мука­ил  Агь­­ме­дован «Шаирдин рикI» ктаб агакь­на. Усугъчайдал юкьван мектеб акьалтIа­рай М. Агьмедова Азербайжан­дин­ университетдин химиядин факуль­тет­­да кIел­на, хайи хуьруьн мектебда­ кIва­лахна. Хизан арандиз куьч хьайи 1980-йисалай ам Бут-Къазмайрин мектебда муал­лим я. М. Агьмедова жегьил чIавалай шиирар, поэмаяр, гьикаятдин эсерар кхьизва­. Адан шиирар уртах кьве кIватIалда («Къизилгуьлдин мани», «Къуьлуьн...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

«Мукаилар» тухумдин тар

И йикъара кIелзавайдав са гзаф гуьзел нехишрин жилдинал цуькведавай кабаш тарцин шикил алай ктаб агакьна. Им тарихдал рикI алай алим-биолог Мукаилов Мукаил Изберовичан нубатдин­  эсер я. Сифте­ ада вичин хуьруькай «Гъеп­цегь-наме», энциклопедия хьтин девлетлу ктаб, галаз-галаз кьве гъилера акъудна. Гила… хайи ватандин деринриз гьахьзава: «Мукаилар» тухумдин тар», яни  вичин (чпин) тухумдин тарих раиж ийизва. Лезги...

ЛЕЗГИ ЭДЕБИЯТ

Агьмедпаша Агьмедпашаев

Халкьдихъ рикI кузвай арифдар Эхь, арифдар лугьуниз сардарахуьруьнви муаллим ва шаир Межидов Абдурагьманан хва Абил (Сардар Абил) ада къачунвай дерин чирвилерай, жемятдихъ галаз тухузвай кIвалахрай, кхьизвай маналу ктабрай лайихлу хьанва. Сардар Абила, гъвечIи чIавалай гатIунна, вичин дахди гайи насигьатрал амал авуна: вич хизандиз, хуьруьз, Ватандиз вафалувилелди къуллугъ ийиз вердишарна. Уьмуьрдин четинвилерин вилик гардан кIирнач. Афгъанистандин­...