Лезги хуьрекар Лезгийри гзафни-гзаф кье­лечI хинкIар гьазурда, амма ту­пIу­тIаярни рикI алай тIуьнрикай сад я ла­гьайтIа жеда. И жуьре хин­кIар гьазурун патал чаз мал­дин якIун са куьк тике ва я кьурурнавай къах герек къведа. Як гьикьван гзаф хьайитIа, гьакьван тIямлу жеда чи хинкIарни. Сифтедай як чуьхведа, ам цIал ргада. Винел атай каф алудна, са кьадар цIай...

Етим  Эмин  лезгийрин къенин культурадин дараматдин виридалай важиблу дестек я лагьайтIа, чун са кIусни ягъалмиш жедач. ГьакI хьайила, адакай вичикай ва адан яратмишунрикай чир жезвай гьар са цIийи делил чи халкьдин къенин несилар патал, гьелбетда, пара къимет авай затI я. Ингье, и йикъара чаз чIехи шаирдин “Къавумдиз” шиирдикай цIийи делилар чир хьанва. А шиир сифте...

* * * Гьуьрметлу дустар! Ингье гатун сифте варз — июнь алукьзава. Йикъар яргъи я, йифер — куьруь. Гьава хъсандиз чими хьанва. Багълара пIинияр яру жезва. Салара сифтегьан некьияр, кул-кусрал къибришар, цIирицIар агакьнава. Чуьлда авай кьван цуьквер вуч я! Гьикьван къекъвейтIани, тух жедайвал туш. Булахрилай булахрал, синелай синел алад – дуьнья мадни гуьзел яз аквада....

И йикъара за “Лезги газетдин” чинилай журналист, литера­туровед, бажарагълу ша­ир, критик, газетдин литературадин ­отделдин редактор  Мер­дали  Жалилован  “Милли журналистика: Социализмдин пайдах” тIвар ганвай гегьенш макъала кIелна. Ам кIелайла зи гьевес акваз-акваз хкаж хьана. Автор­диз баркалла ва рикIин сид­кьи­дай чухсагъул! Заз жуваз са тамарзу, багьа ва ядигар шей жа­гъай кьван шад хьана. Ма­къала­ кIел­дай гьар садавай...

“ЛГ”-дин 21-нумрадиз акъатай кроссворддин жавабар: Дуьз цIарара: 5. Къазанжи. 7. Хатакар. 10. Лалди. 11. Ялавлу. 13. Бустан. 15. Калук. 16. Ку­мух. 20. ГьажикIа. 22. Яхулви. 23. Лаваш. 26. Умунвал. 27. Пи­чIекар. Тик ЦIарара: 1. Къадимлу. 2. Ажугълу. 3. Тартиб. 4. Далкьвар. 9. Салян. 12. ЛалакI. 14. Уй­мах. 17. Багълама. 18. ТIавус.  19. Эвледар. 21. Алкьвар....

Рагьман Мурадован — 65 йис Еке ва баркаллу тарих авай ЦицIигъ­рин хуьре дидедиз хьайи Агъа СтIал-Къазмайрал яшамиш жезвай, вичиз тIе­би­атди са шумуд патахъай пай ганвай Мурадов  Рагьман  Мегьамедша­фи­евича майдин гуьзел йикъара вичин уьмуьрдин 65-гатфар къаршиламишна. Адет яз, са кьадар рекьиз фейила, гьар са­ касди кьулухъди элкъвена, вич фейи ре­кьиз вил хъияда, адаз килигда, “залай­ вуч...

— Эгер сухтадиз вичин муал­лимдин­ къаматда женг чIугвадайди ваъ, чешне ак­ваз­ва­тIа, ам садрани ада­лай вилик фидач. В.Г. Белинский — Инсандин руьгь къагьримандин руьгьдиз элкъуьрунин карда виридалайни кутугай рехъ илим я. Д. Бруно — Ахлакь илимдин кьилин гъед хьун лазим я. С. Буффлер — Илимда делилар, адетдин уьмуьрда тежриба хьиз я. Ж. Бюффон — Вири илимрин...

Гафарин алемдай Чи чIалаз урус чIалай атанвай фундамент гафунин чкадал хандакI ишлемишзавай дуьшуьшар чал тIимил гьалтзавач. ЧIалан алим А.Гуьлмегьамедован баянрин гафарганда “хандакI” гафунин мана икI ачухнава: чил яргъи патахъ деринвал аваз эгъуьнна хьанвай чка. Гьелбетда, хандакI гафунин мана анжах фундаментдал сергьятламиш хьанвач. ГьакIан къанавдизни хандакI лугьузва: “Виринрихъай дерин ханда­кIар яна, яргъи къаратикенралди кIевна”. (А.Искендеров, “Самур”)....

Чи хуьрер И хуьруьн тIвар “векь” гафунихъ галаз алакъалу хьун мумкин яз гьисабзава агъ­са­къалри. Яни “векь гзаф авай чка”. Гьа­къикъат­дани Векьелрин хуьруьн кьуд пад чIурар, ве­кьин чкаяр тир. 1866-йисуз хуьр Куьре округдин Хъутур-Куьредин наибстводик акатзавай. Алкьвадрин ва Сийидрин хуьрерихъ галаз абуру Векьелрин хуьруьн общество тешкилзавай. 1929-йисуз хуьре 94 майишат авай, анаг Кьасумхуьруьн райондин Векьелрин хуьруьн...

“Зегьмет галачир бажарагъ фейер­верк хьиз я. Са легьзеда ада кьуд пад нур­ламишда, ахпа адакай затIни амукьдач”. Роже Мартен дю Гар, Франциядин писатель. Гелхенрин хуьр Кьурагь районда къадимлубурукай ва чIехибурукай сад я. Ам тIебиатдин гуьзел ва гьар сад гьейранардай чкайралдини (дагълар, сувар, чIу­рар, кIамар, булахар…) девлетлу я. Хуьр бажарагълу, зегьметчи, райондилай къеце­па­тани баркалла къазанмишнавай, къени краралди...