«Бес рикIелай алатдани?..» Алатай йисуз Кьасумхуьрел кардик квай «Куьредин ярар» культурадин центради Ф. Фетялиеванни Ф. Фетя­лиевадин шииррин «Дагъдин булахар» ктаб акъудна. Фетяли Фетялиев 1947-йисуз СтIал Сулейманан райондин Хуьпуьхърин хуьре дидедиз хьана. Школа акьалтIарай ада армиядин жергейра къуллугъна. Хтайла, ам вичин хуьруьнви руш Фатимадал эвленмиш хьана. Жегьил хизан, а девирда гзафбуруз адет хьанвайвал, кьил хуьз, Туьркменистандиз...

Шейх Маруф хьизни малум тир. Ам лезги, фарс, араб чIаларал яратмишнавай илимдин ва поэзиядин эсеррин автор я. Адан рубаияр 1640-йисуз туькIуьрнавай са ктабда («диванда») Фирдоусидин, Дегьлеви Хосрован, Лутфидин ва рагъэкъечIдай патан маса шаиррихъ галаз санал гьатнава. И кардини къадим лезги шаирдин дережадикай лугьузва. Кьурагь Маруфан ирс М. Ярагьмедова ахтармишна ва раижна. «Лезги газетдин» 2025-йисан 6-нумрадай.

Вичин бине гилан СтIал Сулейманан­ райондин Курхуьряй яз гьисабзавай и ша­ир лезгийрин чилел къецепатан чапхунчийрихъ галаз женгер физвай татугай девирда яшамиш хьана. Ам вични женгчийрин кьиле акъвазна, зулумрикни акатна. Куьре Меликан са шумуд шиир, абурукай яз «Гьамиша хьухь викIегь, кьегьал», «Къул хуьз экъечI!», «Вун бахтунин рекье хьухь», «Ярдин дидар» 1980-йисара, М. Ярагьмедованни Абдул­ Фетягьан алахъунар...

Ватандиз   КIанзава заз гьар юкъуз А ви гуьрчегвал акваз. Гьар ихтилат ваз лугьуз, Уьмуьр тухуз вахъ галаз.   Лугьуз тежер гьисс ава Вакай дарих рикIе зи. Вун заз хайид хьиз ава, Ватан, я вун диде зи. «Лезги газетдин» 2025-йисан 4-нумрадай.

КцIар райондин СтIуррин хуьре гилани Далагьрин тухум ама, ана и тIвар алай магьлени ава. Ада лезги ва фарс чIаларал теснифзавай. Са девирдин инсанар яз, СтIур Далагьни машгьур Низами Генжеви дуствилин алакъайрани авай, шаиррин арада адет тирвал, абур чеб чпихъ галаз шиирралди гьуьжетрани гьатдай. Низами кьейила, кхьей шиирда Далагьа лугьузва: Ильясан руьгь хъфена, Хъиляй дагълар ифена....

Абу Тагьир Нихави (970 – 1025) Мукьвал вахтаралди и тIвар чаз чидачир. Гила лезги литературадиз агъзур йис вилик яшамиш хьайи чIалан чIехи устад хтанва. Адан шиирар чал агакьун вич аламатдин кIвалах я. Абу Тагьиран яратмишунар лап муракаб шартIара лезги литература къадим Албаниядин адет-къайда исламдин культурадин къайдайри эвеззавай девирдал гьалтзава. Абур «Зиндикь-наме» ктабдиз кIватIнава. Гилан кIелзавайбуруз...

Ахцегь район   Шумуд девир къвез алатна, Чи бубаяр къекъвей викIегь, Хайи чилив зун агатна, Лугьузва ваз дарман, Ахцегь.   Дагъдин кьилел атана рагъ, Нурламишиз дерени-багъ. Зи руьгьдин экв куькIвей утагъ, Шарвилидин ватан, Ахцегь.   Веси яз хуьх дидедин чIал, Леке гъимир гьич жувандал, Аманат хьуй куьн Аллагьдал, Гьар сад авайна, чан Ахцегь.   Самур...

Докъузпара райондин Текийрин хуьряй тир Микаил Магьмудова эцигунардай устIар яз ва хуьруьн майишатда кIва­лахна. Адан шиирар газетрани журналра, уртах кIватIалра чапнай. «Зи хайи ва­тан» (2004) ва «ГьикIда?» (2006) ктаб­ризни дуьнья акуна. «Лезги газетдин» 2024-йисан 45-нумрадай

Вад йис   Вад йис я стха завай къакъатна, Вад йис я вилелай нагъв кими тежез, Вад йис я за ви зенг вилив хуьзава, Вад йис я стха завай къакъатна.   Алатдач зи а югъ садран рикIелай, Стха амач лагьанай заз зенгинай, Ивид стIал кIвахьзава зи рикIикай, Вад йис я стха завай къакъатна.   Кьве...