Ам Вини Ярагъдал лежбер Агьмедан­ хизанда дидедиз хьана. Вахт агакьайла, хцин гележегдикай фикирзавай бубади кIевивал авуна, ада тIвар-ван авай Исмаил эфендидин хва Мегьамед эфендидин медресада кIелна. Зигьинлу гададин кIелунар анжах пуд йисуз давам хьана: азардикди буба кьена, хва хуьруьнвийрин данайрив фена — са кьас фу тIуьна кIанзавай. ГъвечIи данарбанди­ ширин ванцелди Къуръандин аятар кIел­дай. Ада ашукьдин пешедихъ ялзавай, масабурун чIалар рикIиз къачузвай. Вичини теснифиз эгечIна: 

Буба кьена, етим хьана,

Азиятар даим хьана,

Аквада жал итим хьана,

Мурадар санбар ава захъ…

Яшар жердавай къаш-къамат авай Уьзденаз, хуьруьн рушари хьиз, вичини гьабуруз фикир тагана тазвачир, шиирар къвезвай:

Зун гуьнеда данаяр хуьз,

Вун айвандик хараяр куьз.

Харадикай перем хьана,

Вун акваз, зун верем хьана…

 

Сегьер-сегьер рикIяй фидай

Хиялриз къаншар ава вун.

Шалбуз дагъдин рагал алай

Маралдиз ухшар ава вун.

Вини Ярагъа, малум тирвал, Куьредин хандин резиденция авай. Садра Юсуф-хан­дин гьаятда кIарасар хазвай Уьзден, дерди аваз, иниз акъатнавай ахцегьви Гьейбат лугьудай касдал гьалт­на. И танишвилин нетижа: ахцегьвиди ярагъви жаван вичихъ галаз­ Бакудиз тухвана. НафтIадин мяденда­ кIвалахал акъвазай Уьзденаз, гъавурда акьаз­вай­вал, вичин инсанвилин ерийрай ва алакьунрай юлдашрин арада гьуьрмет хьана. Садра фялейрин казармадиз акъа­тай ширванви ашукь Гьуьсейнахъ галаз­ мад са танишвили, адаз кьетIидаказ таъсирна, уьмуьрдин рехъ хкягъиз куьмекна. Бакуда Уьзден яргъалди бажагьат амукьна. Адахъ ихьтин бендер ава:

Бакуда за давамна гьикI,

Чан хайи ватан Ярагъар.

Вахъ цIигел яз,  акъатна рикI,

Чандилай масан Ярагъар. 

 

Нефес къачур экуьн гьава

Чандиз ажеб тушни дава.

Са затI авач валай багьа,

Женнет я ватан Ярагъар.

 

Вахъ ажайиб тегьер ава,

Пуд пата ви пIирер ава.

Эфендияр, шейхер ава,

Алимрин макан Ярагъар.

 

Гзаф ширин ятар ава,

Гьар са нямет багълар ава.

Бязибуруз бахтар ава,

Хуьрерин султан Ярагъар…

Шаирдикай малуматар ­ А. Абдулгьа­ми­дова кIватIна. Шаир Сажидина адан къамат «Ашукь Уьзден» повестда къалурна… Чи девирдай килигайла, ашукь Уьзден алатай вахтара халкьдин арадай акъатзавай, бажарагъдикай пай ганвай, халкьдин культурада вичин чка кьаз алакьай гьевескар ксарикай сад яз аквазва. Ада неинки инсанрин фикир абурун уьмуьр­дикай лагьанвай шиирралди­ желбна, рикIер манийралди шадарна,­ гьакIни ирид хциз уьмуьр гана, вич, ази­ят-зегь­метдив хьиз, хъсан ва шад краривни ацIай виш йисан уьмуьрда яшамиш хьана, и дуьньядай хъфена.

Гь. Чандаров, литературадин критик

«Лезги газетдин» 2025-йисан 22-нумрадай.