Къадим Дербент шегьерда Гьажи Давудан тIварцIихъ галай руьгьдинни марифатдин макан кардик кваз са акьван гзаф вахт туш. Ана кIватI хьанвай инсанар хайи чIал хуьдай ва чи халкьдин тарих чирдай жигъирар гьяркьуь ийидай рекьер жагъурунал машгъул я. «ГъвечIи агалкьунрикай ибарат я чIе­хи гъалибвал» — и гафар чаз играми Забит Ризванова (Аллагьди вичиз рагьмет гурай) тунвай весидин сад...

Дербентда яшамиш жезвай РД-дин лайихлу юрист, илимрин кандидат, шаир ва гьикаятчи, лезги халкьдин медениятдин вафалу меценатрикай сад тир Абил Абдурагьманович Межидоваз — Сардар Абилаз: Ихьтин дустар тIимил гьалтда уьмуьрда. Мердвал акьван пара жедай майва туш. Фан тазавал артухарда хемирдал, Гьина жеда, дагълара хьиз, гьава хуш? Сардарвиди аранни дагъ садзава. Гьи патаз хуш ятIа, гьаниз камар...

«Хизандин йис» конкурсдиз ГъвечIи вах Маралан къари Нажабатални апай Гьажидал кьил  чIугваз, кьакьан дагъдин хуьруьз абурун кIвализ атанва чун. Къурбанд суварин садакьадин якни гъиле аваз, зун гьаятдиз гьахьиз агакьнавачир — кIваляй садлагьана гьарайдин ван акъатна. Зун, рак гатадани, гатадачни лугьуз, кьве рикIин яз, ракIарал акъваз хьана. «ЧIагана, аял чIагана», — ванер галукьна зи япарихъ кIваляй....

Алатай нумрада чна хабар гайивал, республикадин районра 2024-йисуз мектебар лап хъсан агалкьунралди акьалтIарай жегьилрив  «Чирвилерин рекье  кьетIен агалкьунрай» сад ва кьвед лагьай дережайрин медалар, лап хъсандиз кIелнавайди тестикьарзавай яру ва вили рангарин аттестатар вахкунин мярекатар кьиле фена.  ДОКЪУЗПАРА РАЙОНДИН  мектебрин выпускникрив-медалистрив лайихлу шабагьар вахкунин шад мярекат муниципальный тешкилатдин кьил Мегьамед Шамилова ачухна. Ада жегьилриз мектебар...

Ич тарцивай­ яргъаз аватдач. Халкьдин ка­мал­лу и мисалдин гьахълувал­ Хив район­дин Сен­геррин хуь­руьн юкь­ван  мектеб­дин  му­ал­лим — Шамсудин Ша­мо­­ван не­вейриз­ фикир гайила­­ нубатдин­ сеферда тестикь жезва. Адан хтулдиз — ­Шамова ­Мадина Энверовнадиз — и йикъара кьиле фейи шад мярекатдал Дагъустан Республикадин Кьил Сергей Меликова чирвилер къачунин рекье хьанвай акьалтIай агалкьунрай шабагь (100 агъзур манат)  ганва....

11-июлдиз Махачкъалада,  «Россия — зи тарих»  паркуна, РД-дин Кьил Сергей Меликован иштираквал аваз образованидин рекье кьетIен агалкьунар хьанвай школьникар тебрикунин мярекат кьиле фена. Аниз республикадин вири районрай тир  70-далай гзаф бажарагълу жегьилар кIватI хьана.  Абурун арада авай: —  ГИА-дин нетижада 100 балл къачур 11-классрин выпускникар; ГИА-дин нетижада кьвед ва мадни гзаф тарсарай 95-99 баллар къачур...

Уьмуьр, яшайиш хъсан патахъ элкъвейла, виликан татугайвилер, перишан, кIевера гьатай йикъар­ рикIелай алатда. Зун агъунва, 23-июндиз Дербентда, Махачкъалада хьайи мусибатдин вакъиайри гзафбурун рикIел 2000-йисар хкана. Террористри, экстремист­ри, «тамун стхайри» вири респуб­лика къурхулувилик кутунвай. Ил­лаки Дагъустандин Кеферпатан район­ра, шегьерра, Махачкъаладани кваз, терактар, кьини­кьар, тахсиркарвилер жезвай: 2005-2008-йисара яракьламиш хьанвай бандитар Кьиблепатан Да­гъустандин районризни акъатна. Абуру чпин алчах...

Бандитар кукIварайдалай инихъ — 25 йис Чун вири секин хьанвай. Эхиримжи­ йисара дагъустанвийри ислягь уьмуьр кечир­мишзавай. 1990-2000-йисарин вагьши­вилер­­, терроризмдин гьерекатар, кьиникьар, кIва­лер, дараматар, автомашинар хъиткьи­нару­нар, инсанар чуьнуьхунар, гужуналди пу­лар къакъудунар, карчийриз, чIехи къуллугърал алайбуруз флешкаяр ракъу­рун амачир. Инсанри Аллагьдиз шукур гъизвай, гьукумдин кьилевайбурузни сагърай лу­гьуз­вай. Амма­ душманар ксанвачир. Абуру чинеба кIва­лах­завай, жуьреба-жуьре амалралди, гьере­кат­ралди агьалийрин...

Кьил кутунва Избербаш шегьер патал яд тухузвай магистральный турба дегишарунин кIвалахрик кьил кутунва. Идакай «Дагъустан» РИА-ди хабар гузва. Чешмеди кхьизвайвал, РД-дин эцигунрин, архитектурадин ва ЖКХ-дин министерстводин делилралди, винидихъ чпикай ихтилат физвай вири серенжемар целди таъминардай ва яд санай масаниз акъуддай хилен Сад тир оператордин иштираквал аваз кьиле тухуда. Хабар гузвайвал, кьилди къачуртIа, пудратчи карханади саки...

Докъузпара райондин Къуруш­рин­ хуьре алатай гьафтеда цIа­яр­­­ хкадардай ва къутармишдай часть кардик акатна. Ам ачуху­нин­­ мярекатда РД-дин Гьукумат­дин Председателдин замес­ти­тель­­ Рамазан Жафарова, РФ-дин­ МЧС-дин РД-да авай Кьилин­ Управленидин начальник Нариман Къазимегьамедова, Ах­­­цегь районда государстводин час­пар хуьзвай дестедин командир­ Алексей Самойлова­, До­къузпа­ра­­­,­ Ахцегь, Мегьарамд­хуьруьн рай­онрин кьилери — Мегьамед Ша­милова, Аб­дул-Керим Пал­ча­е­ва, Фарид Агь­медова иштиракна. Дагъдин хуьре...