Куьре гьич садрани ханлух хьайиди туш. 1791-йисалди Куьре лезгийрин азад жемиятрин мулк тир. Амма Дагъустандин тарихда азад жемиятрин союздин чкадал лезгийрал ханлухдиз талукь дегишвилер кухтунвай тарих илитIзава (Эвел — 30-нумрада) Макъаладин I пай и ссылкадай кIелиз жеда Лезгийриз чпин барбатIнавай хуьрер, майишатар арадал хкун патал вахт герекзавай. Вири чпин мулкар авадан хъувунал машгъул тир. Са...
Чеперин музейда
Чеперин хуьре са мярекатдилай кьулухъ Варидин Шагьбанова (ада 1989-йисалай инихъ хуьруьн культурадин кIвалин директорвиле кIвалахзава) чаз хуьруьн музейдиз теклифна. Музей, адаз халкьдин милли культурадинни адетрин центр лагьайтIани жеда, СДК-дин куьгьне дараматда ава. Им секуь кваз эцигнавай къванцин мягькем са мертебадин дарамат я. Яргъи, гуьтIуь дегьлиз, тамашачийрин зал (ацукьдай иски скамейкаяр са пипIе кIватIнава), кутугай сегьне...
Эминан сурал
Лезгийрин чIехи шаир Етим Эминан сурал фин зи фикирдик кваз гзаф вахт тир. Эхирни зи мурад кьилиз акъатна: 8-июлдиз чун, лезги халкьдин жемиятдин векилар, лезги эдебиятдин бине кутур шаир кучукнавай СтIал Сулейманан райондин Ялцугърин хуьруьз рекье гьатна. Чи арада Москвадин са вуздин преподаватель, физикадинни математикадин илимрин кандидат, Етим Эминакай кхьенвай ктабдин автор Мансур Куьреви, Кьурагь...
Тарихдин къайгъуда
Дагълух районра авай куьгьне хуьрер цIийикIа туькIуьр хъувуни харапIайриз элкъвенвай хуьрерал чан хтуниз таъсирда 30-июлдиз “ЧIехи бубайрин рехъ” лишандик кваз Кьиблепатан Дагъустанда дагъвийрин тарихдиз талукьарнавай чIехи мярекат кьвед лагьай сеферда кьиле фена. Адан сергьятра аваз са десте дагъвияр балкIанрал алаз ва улакьра аваз Кьурагь райондин Гелхенай Агъул райондин РичIа хуьруьз фена. Усугърин, Хвережрин хуьрерай фейи...
Чубарукар
Гатукай гаф Ингье гатун юкь алукьнава. Йикъар яргъи, йифер куьруь, виридалайни чими вахт. Гад парабуруз ял ягъунин тIатIилрин ва я рухсатрин вяде я. Хейлин аялри гатун лагерра ял язава. Мектебра кардик кутунвай ял ядай кIвалерни тIимил туш. Гату гьам аялрин, гьам яшлубурун (диде-бубайрин) вилик хейлин лап важиблу месэлаяр эцигзава. Мектебар цIийи кIелунин йисаз гьазурунни важиблу...
КУЬРЕ: азад жемиятрин союз (I пай)
Куьре гьич садрани ханлух хьайиди туш. 1791-йисалди Куьре лезгийрин азад жемиятрин мулк тир. Амма Дагъустандин тарихда азад жемиятрин союздин чкадал лезгийрал ханлухдиз талукь дегишвилер кухтунвай тарих илитIзава. Куьре (Куьра, Кюра, Кура) — VII асирда арабрин гьужумрин нетижада кьве патал (Ширван ва Лакз) пай хьайи Кавказдин Албаниядин кефердинни рагъакIидай пата авай лезгийрин гзаф кьадар азад жемиятрикай...
Саид-Агьмед Абдурашидован — 90-йис
Фулфандин хабардар Саид-Агьмед Абдурашидов Рутул райондин Хъуьлуьдрин хуьряй чав эхиримжи саки 50 йисуз гьар жуьре месэлайрай хабарар агакьарзавай мухбиррикай сад я. Чаз чидай делилралди, пешекар журналистрин Союздиз кьабулнавай авторрикайни и хуьряй ам сад лагьайди я. Тек тар тама тахьурай лугьузва. ЯтIани Саид-Агьмед Абдурашидова чи газетдинни халкьдин арада еке алакъачидин везифаяр тамамарзава. Чаз ам чкадал...
Гафарин алемдай
КIЕПI — маленькая сумка, сшитая или вытканная из шерсти (Алим У. Мейлановадин илимрин кIвалахра и гафунихъ ихьтин мана ава). Амма Б.Талибованни М.Бабаханован гафарганра и гафуниз маса манаярни ганва: 1. сушёное абрикосовое месиво; 2. кулинарное изделие (приготовленное из молодых семян конопли и абрикосов). Гь.Къурбанан гафаргандай и гафунихъ мадни манаяр авайди тайин жезва: 1. последний кусок пищи;...
Лезги сканворд
“ЛГ”-дин 29-нумрадиз акъатай кроссворддин жавабар 1. ЧIем. 2. Мегьамедов. 3. Везифа. 4. Авадан. 5. НекIегъан. 6. Намус. 7. Селимов. 8. Вилаят. 9. Трибунал. 10. Лишанчи. 11. Ислен. 12. Намерд. 13. “Домодедово”. 14. Оружба. 15. Айрум. 16. Манидар. 17. Рамасуха. 18. Абаси. 19. Ивир. 20. Ружа. 21. Алим.
Тарих чирунин рекье
24-июлдиз къадим Дербент шегьерда “Кавказдин Албаниядин халкьар: тарих ва гилан гьакъикъат” темадай илимдинни тежрибадин I-конференция кьиле фена. Адан тешкилатчияр Тула шегьерда Дагъустандин халкьарин культурадин центрадин (ЦКНД) председатель Ризван Максимов, педагогикадин илимрин кандидат, тарихчи ва лингвист Шамил Халилов, Оренбургда Борч хуьруьн диаспорадин председатель Шакир Давудов, Ставрополь шегьердин думадин депутат Казбек Агъаларов ва грэпплингдай дуьньядин чемпион, Сахалинда...