Маина Абдулмуталибовадин — 75 йис Дуьньядин винел Аллагьди кьетIен бажарагъ ганвай инсанар тIимил алач. Бязибурукай шаирар, писателар, духтурар, манидарар, летчикар, композиторар ва маса рекьерай лап хъсан пе­шекарар жезва. Эгер чи Лезгистандин ва Дагъустандин тIвар дуьньядин винел машгьур авур ксарикай рахайтIа, чавай Етим Эминан, СтIал Сулейманан, Готфрид Гьасанован, Сейфуллагь Керимован ва гзаф масабурун тIварар кьаз жеда....

21-январдиз Кьасумхуьруьн телевиденидин студияда Эдуард Ашурагъаеван цIийиз акъатнавай манийрин тестерин кIватIал раиж авунин мярекат кьиле фена. Ктаб «Куьредин ярар» центрадин чапханада урус чIалал акъат­нава. Ада къецепатан уьлквейрин, Урусатдин, Советрин де­вирдин ва Дагъустандин халкьарин макьамриз талукь тестерин паяр ава. Студияда ктабдин гьакъиндай веревирдер кьиле фейи вахтунда Алкьвадрин хуьруьн ва райондин музыкадин мектебрин кьилин дережадин му­аллимар тир...

Чапнавай ктабар дуьньяда пара ава. Абурукай са бязибур чпин девиррин энциклопедияр я лагьайтIа ягъалмишвал авач. Лезгийрин машгьур алим Алкьвадар Гьасан эфендидин 1913-йисуз Темир-Хан-Шурада араб чIалалди акъатай “Диван аль-Мамнун” тIвар алай ктаб гьахьтин энциклопедия яз гьисабиз жеда, XIX асирдин 2-паюна Да­гъустанда, иллаки адан кьибле пата хьайи вакъиайрин. Гьайиф хьи, а ктаб чапна виш йи­салай пара вахт...

“Лезги газетдиз” Сулейман-Стальский райондин администрациядин пресс-къуллугъди хабар гайивал, 21-февралдиз Кьасумхуьрел лезги чIалай “Хайи чIал хуьнин ва вилик тухунин рекьер” лишандик кваз гьар йисуз тухузвай илимдинни тежрибадин  VIII  конференция жеда. Тешкилатчияр райондин администрация ва ДГУ-дин филологиядин факультетдин Дагъустандин чIаларин кафедра я. Конференциядин сергьятра аваз са шумуд месэла веревирдда. Абурун арада мектебра лезги чIалан ва эдебиятдин тарсар...

Дуьз цIарара: 3. Гуьрчег, гзаф иер. 4. Лайихвал. 5. Фу чрадай къул. 6. Къилих. 9. КIвалер, имарат. 15. Яд квачир чка, чил. 16. Кам. 18. Кефсузвал, гуьгьуьлар хъсан тушир гьал. 19. Чар. 20. Ширин затI. 23. Дустагъ. 25. Экуьнин тIуьн. 27. Жаза гузвайди куьрсардай стун. 31. Мусурманрин диндин дережайрикай сад. 32. Пайгъамбардин тIвар. 33. Эркек...

Маса бязи халкьарихъ хьиз, лезгийрихъни йи­салай­-суз манидарар гзаф жезва, амма абурун арада кьетIен бажарагъ ва устадвал авай пешекарар кьериз-цIаруз ава. Манидарвилин рекьяй вини дере­жа­дин устадрикай сад халкьдин арада фадлай машгьур хьанвай, милли медениятдик пай кутазвай, вичин суьгьуьрдин хьтин сесиналди яб акалзавайбурун гуьгьуьлар хкажзавай  Жавагьир  Маиловна  Абдулова  я. Ам 1976-йисуз Азербайжандин Къуба райондин Дигагь хуьре дидедиз...

Са вахтара чи чIехи уьлкве — СССР, гила Россия, дуьньяда ви­­ри­далайни гзаф ктабар кIелзавай чка тир. Амма гила? Садлагьана чи халкьар гьакьван савадсузбур хьана жал? И суалдиз жаваб и мукьвара акъат­навай чи государстводин лап чIе­хиди тир “Российская газетада” (2019-йисан 28-октябрдин нумра) ганва. “Война и мир” в первом чтении” (“Дяве ва ислягьвал” сад лагьай сеферда кIелун”...

“Тарс” гаф чна гегьеншдаказ ишлемишзава. Музыкадиз тарсуниз хьиз гьихьтин вахтара килигзава? И тарсуниз мектебдин образованидин вири сис­темадин сад тир истемишунрин кье­тIенвал ава.  Музыкадин тарс мектебда.  Адаз гузвай фикирди мектебдин музыкадин образованидин стандартар къалурзава. КIелзавай аял гьазуруниз герек тир ис­темишунар, программаяр ва стандартар тарсунин метлебра ва месэлайра къалурнава. Музыкадин муаллимдиз мектебда тарс тухун патал а тарсунин...

Куьруь къейд. Альдер Билалов — Россиядин ва ДАССР-дин лайихлу муаллим, ме­тодист, са шумуд учебникдин автор, Россиядин лайихлу муаллим ва РСФСР-дин образованидин гьуьрметлу работник лагьай тIварарин сагьиб, “Шад я чун” шииррин ктабдин автор. Кьуьчхуьр Саидан, Етим Эминан, СтIал Сулейманан шиирар шумудра кIелайтIани, гьи яшарин векил ятIани, мадни кIелиз хушбур, фикир желбдайбур, эзбер авуналди шит тежедайбур хьунал...