(Эвел – 2022-йисан 23, 24, 30, 31, 32, 2023-йисан 22, 23, 25, 27-30-нумрайра) Алатай нумрада чна къейд авурвал, Къуръанда 54-сурадин 1-2-аятра варз кьве пай хьанвайдакай лагьанва ва НАСА-ди (Национальное управление по аэронавтике и исследованию космического пространства) чап авунвай шикилди и аламат субутнава. Къейд авун лазим я, варз кьве патал паюн Пайгъамбарди (Аллагьдин салават ва салам...
Чирвилер (илим) имандин рехъ я
(Эвел – 2022-йисан 23, 24, 30, 31, 32, 2023-йисан 22-23, 25, 27-29-нумрайра) Виликан нумрайра чна къейд авурвал, Аллагьди вири инсаният патал эхиримжиди яз ракъурнавай Къуръанда тарихдиз, астрономиядиз, физикадиз, географиядиз, геологиядиз, океанографиядиз, биологиядиз, ботаникадиз, зоологиядиз, медицинадиз, физиологиядиз талукь яз къейднавай делилар гьакъикъи илимди эхиримжи асирра ийизвай ачухунри (научные открытия) винел акъудзава. Инсаниятда прогресс вилик финин нетижада...
Чирвилер (илим) имандин рехъ я
И макъалада чна дуьньядин гьар жуьредин уьлквейрай тир алимри муракаб аппаратрин куьмекдалди чи йикъара винел акъуднавай илимдин месэлайрикай Къуръанда 1500 йис идалай вилик (а алимарни, абуру менфят къачузвай аппаратарни ерли авачир девирра) хабар ганвайди тестикьарзавай делилар гъун давамарзава. Вахтунин са кьадар дережа (относительность). Аллагьди Къуръанда лагьанва (22-сура, 47-аят, мана): «Ва абуру вак (эй Пайгъамбар) азабдин...
Чирвилер (илим) имандин са рехъ я
Къуръанда авай гьар са келима вири мусурманар патал дуьм-дуьз теория я. Халис диндар, тек са Аллагьдихъ агъазвай инсандиз Къуръанда къейднавай гафар тестикьардай субутдин маса делилар герек туш, гьикI лагьайтIа, гьакъикъи иман Рабби вири крара гьахъ тирдахъ агъунин ва и жигьетдай са жуьрединни шаклувилер тахьунин нетижада арадал къвезва. Амма чи девирда жуьреба-жуьре себебралди, Къуръандин текстериз алай...
Чирвилер (илим) имандин рехъ я
(Эвел — 2022-йисан 23, 24, 30, 31, 32, 2023-йисан 22-23, 25-нумрайра) Асул гьисабдай Къуръан тIебии ва технический илимрин месэлайрихъ галаз алакъалу илимдин кIвалах туштIани, ана авай аятра алимри астрономиядин, физикадин, химиядин, биологиядин, гидрологиядин, эмбриологиядин, анатомиядин, геологиядин, географиядин ва хейлин маса хилера арадал гъанвай, винел акъуднавай, икьван чIавалди малум тушир илимдин месэлайриз талукь делилар ава. И...
Къуръандай ва гьадисрай къачунвай дуьаяр
(Эвел – 2022-йисан 16, 18-19, 26, 32, 38-39, 44, 52, 2023-йисан 4, 9-нумрайра) «Истихара» кпIунал кIелдай дуьа …Пайгъамбарди (Аллагьдин патай салават ва салам хьуй вичиз) лагьанва (мана): «Квекай садаз са кар герек хьайила (ам ийидай къаст, ният авурла), къуй ада кьве кьил ферз тушир («истихарадин» суннат) капI авурай ва ахпа ада лугьурай: «Алла́гьумма инни́ астахи́рука...
Къурбанд сувар мубаракрай!
Играми газет кIелзавайбур! Чна квез виридаз алукьзавай Къурбанд сувар рикIин сидкьидай мубаракзава. Къурбанд авун мумкинвал авай гьар са мусурман касдиз чIехи сунна кар я (са десте алимри ам важиблу кар я лугьузва). Гьадисда лагьанва (мана): “Адаман несилри Къурбанд суварин юкъуз ийизвай Аллагьдиз виридалайни кIани амал иви экъичун (гьайван тукIун) я…” (Ибн Мажагь — 3126). Къуй куьне гузвай къурбандар, садакьаяр, хуьзвай сивер...
Чирвилер (илим) имандин рехъ я
(Эвел – 2022-йисан 23, 24, 30, 31, 32, 2023-йисан 22-23-нумрайра) (Къуръанда эмбриологиядикай вуч лагьанва?) Пуд лагьай стадия Пуд лагьай стадия дишегьли аялдик квай 8-гьафтедилай башламиш ва аял хунал акьалтI жезва. И вахтунда цIиринихъ чин ава ва гъилерни кIвачер хкатна аквазва (яни чир жезва). И паюнин сифте кьиляй адан кьакьанвал 3 сантиметрдиз барабар я, амма ам...
Гьафиздиз – савкьат
11-июндиз Мегьарамдхуьруьн райондин Ярагъ-Къазмайрин хуьре Къуръандин гьафизрин арада республикадин дережада аваз кьиле тухвай конкурсда кIвенкIвечи чкаяр кьурбур тебрикуниз талукьарнавай мярекат кьиле фена. Шад жедай кар ам я хьи, конкурсда 1-чка Ярагъ Мегьамедан сихилдай тир Гьасан Гьамидова кьуна. Мярекатдин сергьятра аваз адав тешкилатчийри лезги жемиятдин тIварцIихъай цIийи машиндин («Гранта» маркадин) куьлегар вахкана. Идалай гъейри, Мегьарамдхуьруьн райондин...
Гьаждикай рикIел гъун
Гьуьрметлу мусурман стхаярни вахар! Чаз зурба дережа авай варз мукьва жезва: 19-июндиз 1-зуль-гьижжа (гьижрадин 12 лагьай варз) алукьзава. Зуль-гьижжа — араб чIалал — гьаждин сагьиб варз, яни виче гьаж кьиле физвай варз лагьай чIал я. Ам «къадагъа алай» кьуд вацракай (ражаб, зуль-къаъда, зуль-гьижжа, мугьаррам) сад я. И вацрахъ чIехи метлеб ва зурба дережа ава — гьавиляй чакай гьар сад...