Пуд булах Кьулан СтIалрин булахриз талукь цIарар. СтIалрин пуд булах — саки къуьн-къуьне, Секин авахьзава, кьуна гъил-гъиле, КIубандиз авазриз, физва шуршуриз, КIанивал рикIевай пак таватар хьиз… Йифериз чуьхуьзва ацIай варз, гъетер, Чизвани и патан рушарин сирер? Шумудан дерт-гъамар яраб квев гватIа, Шумудан руьгь куьне секинарнатIа… Экуьнлай ухшар я яргъи кифериз, Рагъ жеда нурарив...
Абдуселим Исмаилов, Дагъустандин халкьдин писатель Гьарамдин шабалут Виринра гьакI я, заз чиз — чи идарада кIвалахдиз талукьбурулай къерехдин ихтилатар пара жеда. Лугьудайвал, сада акур ахвар ахъайиз хьайитIа, муькуьда такурбур туькIуьриз, ина арадал ават тийидай са месэлани жедач. Аллагьдиз шукур, ихтилатрални гьуьжетрал рикI алайбур кIеве гьатдайвал туш — чи шегьерда тарашунарни къакъудунар, къайдасузвилер адетдин крар хьанва....
Чубанриз Дагъдин кукIвал алай чубан, Ви кефияр хьурай кIубан. Майишатдин язва вун чан, Куьн лап зирек итимар я. Куь зегьметдиз гурай къимет , Гьалалвилин къачуз зегьмет, Ква вилик куь агъзур девлет, Куьн лап зирек итимар я. КичIе туш квез тIурфандикай, Гьар са жуьре душмандикай, Сев, жанавур, къабандикай, — Куьн лап якъин малдарар я!...
Гьуьрметрин таж Миграгъви карчи, девирдин меценат Заман Бабаеваз Эренлардин экв, Самурдин пак нек Ви руьгьди хуьзва, Кьегьал хва — эркек! Зегьмет — ви абур, РикIени — сабур. Халкьдиз сейли я Крар такабур! Хийир-шийир чиз, Ачух яз гъилиз, Сафа гъидай маргъв Тухузва кьилиз. Вун я чи дамах, Вун я чи даях, Акьул — камалдин Михьи тир...
Ичин тарар са жергеда Чуьхвер тарци вуч лугьуда? Суна, куь руш гваз хъфейла, Рушан дидед вуч лугьуда? Тик гуьнедай гьикI экъечIда, Пеле кьадай гар авачир. ЧIур хьай хуьруьз гьикI хъфида, РикIиз кIани яр авачир. ПIинид тарци цуьк ахъайна. Цуьк ахъайна, пеш галачиз. Зулун йифер гьикI акъудда, РикIиз кIани яр галачиз. Агъа багъдай...
Чи духтурар Гуьлмегьамедаз Йифиз, юкъуз зегьмет чIугваз, Начагъбурухъ жеда вун. Герек хьана эверайла, КIвалеризни къведа вун. Зи муаллимдин гада я вун, Рагьметар хьуй кьейибуруз. Дережадиз зурба я вун, Вакай куьмек хьайибуруз. Кпул цикни больницада КIвалах ийиз галатдач. Четин хьана атайдалай, Сагъ тахьанмаз, алатдач… * * * Ажимурадаз Зулун йиф тир гзаф къайи....
Зунни цав Шумуд чIалал зи яшара Вун захъ галаз рахана, цав — Бес хьана заз ви ишара, ГьакIни айгьам, агакьай зав… Фад гъавурда акьадай зун Ракъин-чIалан ва циферин, Регьятдаказ рахадай зун Вацран чIалав ва йиферив. Фасагьатдиз гъетерин чIал Агакьдай зав ажеб нурлу. Гьатта вацран мичIерин чIал Алахъдай зал мичIи-гурлуз. Таржумачи герекдачир...
Дагъдин лекьрез (Сулейман Керимоваз) На эцигай чIехи мискIин, Меркездин юкьвал хьана хьи, Мусурманри авур кпIaр, Дуьаяр гьалал хьана хьи! Цуьк акъатай гатфар бере, Ава зун шегьердин къене, РикIе гьатна са капI авун Меркездавай мискIид къене. Жуьмядин югъ, нисин бере КIватI хьанва халкь мискIид къене, Сулейманаз дуьа ийиз, КапI ийизва вирида къе! Акунач...
Зи кфил Зи кфилдин сесини Куь гуьгьуьлар шадарда, РикIе авай дердияр Вири санлай квадарда. Яйлахдавай чубанари Кфил ягъиз, изва кьуьлер. Ашкъидивди зегьмет чIугваз, Гумрагьдаказ хуьзва хипер. Гьар гьина зун хьайитIани, Ам захъ галай юлдаш я. Патал хуьруьз фейитIани, Тереф хуьдай къардаш я. Чуьлда хьайи йикъара за Кьилик кутаз ксана, Хабар хьайи...
Заз дидеди лагьанай… Велед усал хьайила, РикI тIар жеда бубадин. Намус пакдиз хвейила — Вун дамах я убадин. Руша шулугъ авурла, Айиб къведа дидедал. Жувак гьарам кутурла, Лянет жеда бинедал. Дишегьлидал темягь фин — Итимвал туш итимдин. Квадармир заз гайи кьин, Мягькемдиз хуьх ватан, дин. Хъуьруьрмир на патан кас, Хизанда къал твамир,...
