Аламатдин балугърикай сад паку тlвар алайди я. Ам Кьиблепатан Америкадин уьцlуь тушир ятара яшамиш жезва. Ам Папуа-Новая Гвинея уьлкведизни акъатнава. Адан тафаватлу кьетlенвал ам я хьи, и балугъдин сарар инсандин сарариз гзаф ухшар я. Паку балугъди тlуьниз набататар ва кlерецар ишлемишзава. Мягькем рекьверин куьмекдалди, адавай кlерецар са четинвални авачиз хаз жеда. Пакудин яргъивал 108 сантиметрдив...
Дуьньяда машгьур хьайи мусурман алимар (III пай)
( Эвел — 41-42-нумрайра ) Макъаладин сифтегьан паяр чи сайтда агъадихъ галай ссылкайрай кIелиз жеда: 1 — пай; 2- пай. Мугьаммад ибн Касир аль-Фергъани (798-861) — астрономиядиз талукь тир адан илимдин кIвалахрай 700 йисан къене Европада тарсар яз гана. Ада генани Ракъинал лекеяр алайди ачухна. Пачагь яз Мугьаммад ибн Тимур Улугбега (1394-1499) вичин уьмуьр илимдиз...
КIварчагъ дередин дамах
Пешедин рекьяй зурба алакьунарни агалкьунар авай, чеб жегьил несилдиз чешне яз, къалуриз жедай лайихлу ксар, чахъ, лезгийрихъ, неинки чи республикада, гьакl адалай къецени гзаф ава. Гьар гьафтеда чна газетдин кlелчияр, чеб Дагъустандилай къеце яшамиш жезвай чи миллетдин лайихлу векилрихъ галаз танишарни ийизва. Биологиядин илимрин доктор, хуьруьн майишатдин илимрин кандидат, РД-дин хуьруьн майишатдин лайихлу къуллугъчи Музафар ...
ЦIийи девирдин чархачияр
Комсомолдин организация арадал къведалди уьлкведа ва республикада жегьилрин тешкилатар авайни? Гьелбетда. 1900-йисарин сифте кьилерилай эгечIна Дербентда кIвенкIвечи жегьилри марксиствилин чинебан кружокар арадал гъанвай. Анра жегьилри чпин савадлувал хкажзавай, зегьметчи инсанрин арада карханайрин иесийривай чпиз кIвалахда кьезилвилер, са гьалдин мажибар истемишун патал таблигъат тухузвай. Гьахьтин кружокар себеб яз майдандиз гележегдин инкъилабчияр тир Керим Мамедбегов, Арон Эрлих,...
Къанундин ва ихтияррин къаравулда
Медеев Меде Рафидинович 1979-йисан 4-майдиз Махачкъала шегьерда дидедиз хьана. 1995-йисуз ада Дербент шегьердин 12-нумрадин школа, 2000-йисуз ДГУ-дин юридический факультет лап хъсан къиметар аваз акьалтIарна. Прокуратурадин органра кIвалах Меде Рафидиновича 2000-йисан 5-апрелдиз башламишна — а чIавуз ам Дербент райондин прокурордин куьмекчивиле тайинарнай. 2002-йисан 18-мартдилай жегьил пешекардикай Дербент шегьердин прокурордин куьмекчи хьана. Гьа и йисан сентябрдилай ада...
РАЖИДИН ГЬАЙДАРОВАН — 95 йис
Яшарни — гзаф, къашарни — гзаф… Заз ам, машгьур алим, муаллим, Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи-инвалид, хайи чIалал ва литературадал гьакьван рикI хьайи суьгьбетчи, халкьдин сивин яратмишунрин жигьетдай чан алай энциклопедия хьтин кас, мукьувай чидай. Неинки вич чи патав редакциядиз мукьвал-мукьвал къвез хьайивиляй, гьакI зунни са шумудра адан кIвализ, жуьреба-жуьре месэлайрай кьил акъудиз, куьмек къачуз фейивиляйни…...
ЛЕЗГИ «Прометей»
НАРИМАН САМУРОВАН — 80 ЙИС Мифни гьакъикъат Прометей дуьньядин мифологияда Чилел инсанар патал цIай (чимивал, экв) гъайи гъуц яз гьисабзава. Маса гъуцариз и кар хуш хьанач, чIехи гъуц Зевсан эмирдалди ам “дуьньядин а кьиле” кьакьан рагарик кукIурна, лекьре кIуф ягъиз, тIуьнин жаза ганалда. Амма цIай кIани пагьливан Геракла ам азадна… Гьар гьикI хьанатIани, Прометеян кьегьалвал...
Чир хьун хъсан я!
— Вирт хуькуьрнавай дарчинар (корица) яш хьанвай инсанар патал гзаф хийирлу я. Ада бедендиз къуват гъизва, рикI мягькемарзава, нефес хъсанарзава. — Зигьин хъсанарун патал хуьрекдихъ галаз мускатдин хехвер, сенжефил, дарчинар, кардамон, михекар, заферан ишлемишун гзаф хийирлу я. — Кьил тIазвайла, памбагдин са кIус чугъундурдин мижедай кьежирна, япара, я тахьайтIа нерин хилера твада. ГьакIни пелевай редискадин...
Хайи чилин тават
“Сагъ хьурай”, “сагъ чан”, “сагъвал” келимайрихъ дерин мана авайди, инсан азарлу хьайила, мадни ашкара жеда. Ихьтин чIавуз чи рикIелай вири дуьньяни алатзава, ийир-тийир квахьзава… Гьа икI, зунни, сагъсузвал себеб яз, четинвилерни гьалтна (райондай направление гвачирвиляй), Махачкъалада, республикадин кьилин больницада (ЦРБ), неврологиядин отделенида къаткурна. Пакад юкъуз чун авай 6- палатадиз (рикIел А.П.Чехован “Палата № 6” гьикая...
“Зун сагълам яни?”
НекIедин железадин ракдихъ галаз женг чIугвадай варз Гьа ихьтин лишандик кваз республикадин меркезда, “Барбареско” ресторандин чIехи залда, алатай гьяд юкъуз Махачкъаладин маммологиядин “L7” центради кьиле тухвай мярекатдин макьсад дишегьлийриз, кичIе тахьана, вахтунда чпин сагъламвилин къайгъуда хьуниз эвер гун тир. Мярекатдиз жуьреба-жуьре яшара авай дишегьлийриз эвернавай. Ам ачухай ва кьиле тухвай акушер-гинеколог, медицинадин илимрин кандидат Тамара...