Журналист, публицист, шаир Мердали Жалилова 2018-йис нубатдин «Мешебегидин мани» ктаб чапдай акъудуналди акьалтIарна ва ам Россиядин Игит Зейнудин Батманован кьегьалвилиз бахшнава. Шаир чи макандин виридалайни гуьзел Самурдин тама гзаф къекъвейди я. Самурдин таму ам вичел акI ашукьарна хьи, шаирди тамукай сад-садан гуьгъуьналлаз манияр теснифна. Эхь, там, тамун алем вири дуьнья, инсаният саламатдиз хуьн лазим я....
Мукьвара “Куьредин ярар” — “ЦIийи Къавкъаз” издателрин дестеди “Етим Эминаз бахшнава” кьил алаз ктаб акъуднава. Ада лезгийрин рикI алай шаир Етим Эминаз алатай девирдин ва алай аямдин шаирри бахшна кхьенвай шиирар гьатнава. Ктаб 100 чиникай ибарат я. Бажарагълу шаир, вичиз “Эминан цIарарай шаирвал жагъай” Майрудин Бабаханова туькIуьрнавай ктабда 62 автордин 74 шиир гьатнава. Ктаб ЦIиша...
Етим Эмин вичин уьмуьрда, Дагъустанда хьиз Азербайжандани машгьур ва сейли хьана. Къенин юкъузни а кIанивал амазма. 22 — декабрдиз КцIар шегьердин библиотекадин чIехи залда Етим Эминан 180 йисан юбилейдин мярекат кьиле фена. Ам “АЛАМ” журналдин, “КцIар” газетдин, “МАРВАР”, “ШАГЬДАГЪ” кIватIалрин зегьметдалди арадал атана. ЧIехи Эминан тIварцIел Бакудай, Къубадай, Хачмазай, КцIарай, Актаудай… мугьманар атанвай ва гьар...
Уьмуьрдихъ аламатдин кьетIенвилер, къазанмишунар ава. КIелдайлани, кIвалахдайлани, рекье-хуьлени вун гзаф кьадар инсанрихъ галаз таниш жезва. Виридакай ваз я дустар, я хванахваяр, я амадагар жедач. Вуна ви руьгьдин, рикIин тавханайриз сад-кьвед кьабулда. Бязи макъамра акI жеда хьи, сад лагьай сеферда ваз акур, вал гьалтай кас рикIиз хуш жеда. Адахъ галаз мадни гуьруьш хъхьунин мурад гьатда рикIе....
Йис алатна, цIийиди алукьнава. Гьар са инсанди, фенвай рекьиз вил вегьин хъийиз, вилик квайдан гьакъиндай веревирдда. Лезгияр патал алатай йис Етим Эминанди яз малумарнавай, ам гьакI кьилени фена. Чи саки вири хуьрера, районра, шегьерра, мектебрани бахчайра, колледжрани вузра, культурадин идарайра чIехи классикдин ирсиниз талукь кIелунар, конкурсар, фестивалар, выставкаяр тешкилна. Виридалайни артух сигъалдик кваз и крар...
Агъадихъ чна чпи 10 ва адалай гзаф экземплярар патал пулдин такьатар жагъурай ва чав агакьарай гьар садаз «Лезги газетдин» редакциядин коллективдин тIварунихъай тебрикдин чIалар рекье твазва. Абур чна жезмай кьван алфавитдин къайда хвена чапзава. Махачкъалада Абдуселимов Абдуселимаз, “Лезгиавтоцентрадин” гендиректордиз, меценатдиз: КIвални хизан, хуьр патал Гьайиф къведач харжийрин. Гьавиляй вун вилик ква, Шивцел алаз буржийрин. Азаев...
“Лезги газет”-диз (06.12.2018 й.), “Кьабулиз тежедай савкьат” тIвар алаз, Абдуселим Исмаилован критикадин макъала акъатна. Макъала квекай ятIа гьеле чир жедалди, авторди, Фрейдан саягъда, тамам психоанализдин яргъи ихтилат ийизва. Ана ада инай-анай вичиз акур, белки, вичин ялавлу уьмуьрдин тежрибадай тир камалдин ккIалар гъиз, абурухъ вичин баянар акализ, инсанрин чIуру къилихрикай, хесетрикай, Эминни Сулейман негьзавайбурукай, чеб машгьур...
И мукьвара Махачкъалада кардик квай «Мавел» чапханада лезгийрин тIвар-ван авай шаир, РД-дин культурадин лайихлу къуллугъчи Сажидин Саидгьасанован «Хкягъай эсерар» тIвар алай шииратдин кIватIал чапдай акъатна. Идакай «Лезги газетдиз» Сулейман-Стальский райондин администрациядин пресс-къуллугъди хабар гузва. Ктабдиз сифте гаф кхьенвай Дагъустандин халкьдин шаир Арбен Къардаша къейднавайвал, Сажидин Саидгьасанов халкьдиз мукьва, халисан халкьдин шаир я; адан эсеррай халкьдин...
СтIал Сулейман (1869-1937) – 150 йис. Шихалиев Сейфедин (1899 – 1952) – 120 йис. Багъишев Багъиш (1929 – 2013) – 90 йис. Гьажиев Межид (1929 – 1985) – 90 йис. Рамазанов Къадир (1929 – 1998) – 90 йис. Салимов Байрам (1929 – 2014) – 90 йис. Агьмедханов Тажидин (1939 – 2005) – 80 йис. Велибегов...
Дуьньядин халкьари, гьа жергедай яз лезгийрини, машгьур ксарин: камалэгьлийрин, писателрин, шаиррин, алимрин, регьберрин камаллу келимайрикай, афоризмайрикай менфят къачузва. Амма чна чи лезги писателрин эсерра дуьшуьш жезвай камаллу, менфятлу, насигьатлу, маракьлу келимайриз-афоризмайриз саки фикир гузвач. Са мус ятIани, са ни ятIани кхьей дерин манадин гафар, вахтар алатайла, афоризмайриз элкъвезва. Са шакни алачиз, чеб арадал гъайи девирдилай...
