Дагъустандихъ 2023-йисуз салан (бахчадин) бегьерар кIватIунин кьадар 215 агъзур тонндив агакьардай фикирар ава. Идакай «Интерфакс» изданидиз республикадин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министрдин сад лагьай заместитель Шарип Шарипова хабар ­гана. Адан гафаралди, алатай йисуз 187 агъзур тонн кIватIнавай. ЦIи абурун кьадар 15 процентдин артух хьун вилив хуьзва. Министрдин сад лагьай заместителди къейд ийизвайвал, салан бегьерар...

Гад гьарай я лугьузва бубайрин мисалда. Гьакъикъатдани, гад чуьлдин кIвалахрин къизгъин вахт я. Гатун и йикъара хуьруьн майишатдин карханайрин, лежбервилинни фермервилин майишатрин зегьметчийри, арендаторри багъаларани уьзуьмлухра, саларани производстводин маса хилера агротехникадин серенжемар кьиле тухузва, салан майваяр, емишар, бустандин няметар кIватI хъийизва. Гатун са йикъа хъуьтIуьн са варз тухарда лугьудай мисалдихъ бине ава. Гьелбетда, алай вахтунда...

Дагъустанда карчивал инсанрин ивидик­ ква лугьуда. Дугъриданни, чIехи производствояр ва «государстводин» кIвалахдин чка­яр тIимил тир республикада эхиримжи­ йиса­ра гъвечIи ва юкьван карчивилин «маш­гьур­вал» къвердавай артух жезва. Ан­жах официальнидаказ гьисабдиз къачун­вай гъве­чIи ва юкьван карчивилин карханайрин кьадар республикада 35 агъзурдаз барабар я. Амма, гьатта лап гъвечIи бизнесдин сагьиб ятIани, тахьайтIа, ТСЖ-дин кьилин везифа­яр тамамарзаватIани, куьн монополийриз...

Чун са юкъуз жуван дуст, лайихлудаказ пенсияда ял язавай муаллим, видеооператор Алибаладин кIвале ацукьнавайла, аниз адахъ галаз чIехи хьайи, ял ягъиз, отпускдиз хтанвай Дадашбала мугьман хьана. Жузун-качузун авурла малум хьайи­вал, ам ДНР-дин Макеевка шегьерда яшамиш жезва. Алибала муаллимдин стха Бу­каров Сабирни Дадашбала, школа акьал­тIарайла, кIелиз Украинадиз фена, гьанлай инихъ абур ана яшамиш жезва. Алифов Дадашбала...

2013-йисалай башламишна, Россияда­ коммунальный къуллугърай гузвай гьа­къидин тарифар йиса са сеферда – 1-июлдилай хкажун адет хьанва. Идалди  инфляциядин нетижада пул къуватдай аватунин гьерекатдиз дурум гуз, яшайиш патал иллаки важиблу къурулушрин кIвалах атIунар авачиз кьиле фин таъминариз алахъзава. 2019-йисуз тарифар кьве сеферда хкажна. А чIавуз ам НДС-дин ставка 18 -далай 20 процентдал кьван хкажунихъ галаз алакъалу...

14-16-июлдин йикъара Махачкъалада­, Пушкинан куьчеда ва СтIал Сулейманан­ бульвардин мулкунал,  балугърин меке­ра­ кьиле фена. Гьар йисуз кьиле тухун адетдиз­ эл­­къвенвай ам РД-дин балугъчивилин ма­йи­шатдин крарай Комитетди тешкилна. Идарадин пресс-къуллугъди хабар гузвайвал, республикадин агьалияр суьрсет­ гьасилзавайбурун къиметрай гузвай про­дукт­­ралди таъминарунин макьсаддалди Ко­митетди вахт-вахтунда махсус мекераяр тешкилзава. И кардал  республикадин балугъар кьунал машгъул тешкилатар, балугъчивилин майишатар ва...

Ухулар (чкадинбуру Ыгы­лар лугьуда) Ахцегь районда лап къадим ва райцентрадивай яргъа авай (25 км), дагъдин кьакьандавай (гьуьлуьн дережадилай — 2500 м) хуьр я. Шалбуз дагъдин ценерив гвай ам, агъсакъалрин ихтилатрай, тахминан агъзур йис вилик СутIар дагъдай куьч хьана. Ухулвийрин са паюни Кьурагь районда СутIар тIвар алаз чпиз цIийи хуьр кутуна. 1886-йисан переписдин делилралди, Ухула 1110...

Вахтар къвез алатзава. Гьукуматда дегишвилер хьайидалай кьулухъ халкьдин ийир-тийир квахьна. КIвалахдай заводар, фабрикаяр акъваз хьана. Колхозар, совхозар амукьнач. Кьиле акъвазнавай,  чеб коммунистар я лугьуз хур гатай ксари вири эменни  сифте чпи тарашна. Совхозрин, колхозрин чилер арендаяр я лугьуз вахкана. И кардин вилик пад кьадай касни хьанач, кIандайвал пайна. Гьа ихьтин татугай гьалар Россияда тIвар-ван авай...

СтIал Сулейманан райондин Герейханован сад лагьай хуьруьн гуьне патан магьлейра экверин месэла муракабди яз са шумуд йис я. Адан патахъай чна, Кьасумхуьруьн подстанциядин ва абонентрин къуллугъдин векилрин кьиливни фена, хабардар авунай. За халкьдин патай са шумуд йисан вилик абонентрин къуллугъдин регьбердин тIварцIел арзани кхьенай. Амма арадал атай затIни хьанач. Лугьун лазим я хьи, райондин кьилевай...

Гад гьарай я. Гьавиляй лугьунни ийизва: гатун са йикъа хъуьтIуьн са варз тухарда. Гату СтIал Сулейманан райондин хуьруьн майишатдин карханайрин (2 СПОК-дин, 24 карханадин, 48 КФХ-дин), гьакIни 960 арендатордин ва 20 агъзурдалай виниз кьилдин ксарин куьмекчи майишатрин къайгъуярни артухарнава. Идакай чаз вичихъ галаз авур суьгьбетда райондин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин управленидин начальникдин заместитель Къазагьмед Абумуслимова...