Шукур хьурай Сад тир Аллагьдиз — вири алемрин Халикьдиз! Аллагьди и дуьньядиз инсан гъайидалай кьулухъ адан уьмуьрдин гьар са нефесдин гьахъ-гьисаб башламиш жезва. Вахтунихъ еке къимет ава. Гьайиф­ хьи, инсанри гзаф дуьшуьшра уьмуьр бада, са хийирни авачиз акъудзава. Амма вахтуни инсан уях хьун, уьмуьрдин къимет гьикьван екеди ятIа, адан акьулди кьатIун, ам дуьз рекьел атун...

Мергьяматлу, Регьимлу Аллагьдин тIварцIелди. Аллагьдин патай салават ва салам хьурай чи Мугьаммад пайгъамбардиз, адан вири хизанриз ва диндар юлдашриз (асгьабриз). Шукур хьурай Аллагьдиз, зун дин­дин рекье аваз, Халикьдиз ибадат ийиз гзаф йисар я. И кардихъ галаз алакъалу яз, Аллагьдин келимайрин метлеб чирунин мураддалди за Къуръ­андин урус чIалаз авунвай таржумаяр (манаяр) кIелнай. Алай вахтунда зи гъвечIи...

(Эвел — 6-нумрада) Садра Пайгъамбардивай (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) хабар кьуна: “Гьи амал виридалайни лайихлуди я?”. Ада (къуй Аллагьдин патай са­ла­ват ва саламар хьурай вичиз) лагьана: “Хъсан ахлакьар”. Мадни хабар кьуна: “Виридалайни гзаф гьи амалди­ женнетдиз ракъурда?”. Ада (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) лагьана: “Аллагьдихъай кичIевили ва хъсан...

Кьиблепатан Дагъустандин жуьреба-жуьре районра, хуьрерани ясин ва дуьа кIелунин са къайда авач. Бязи фекьийри гьисабзавайвал, ясин мейит­ чуьхвейдалай кьулухъ кIелна кIанзава. Чуьхуьдалди кIелайтIани жеда лугьузвайбурни ава. И кардин патахъай Пайгъамбардин суннада ва Къуръанда вуч лугьузва? — Инсан кьейидалай кьулухъ сифтени-сифте кьуд кIвалах тамамарун ферз я: мейит чуьхуьн, кафандик кутун, жаназа-капI авун, кучукун. И  крар сифте...

Къуръандин ва Суннадин баян (мана) чир хьайила, чи хиве абурал амал авунни ава. ГьакIни чна абурун гьакъиндай эдебар хвена кIанда ва анра къалурнавай ахлакьдин ерияр чазни хас хьун лазим я. Инсанди хъсан амални ийида, пис амални, адай гуьрчег крарни акъатда, алчах крарни. Ада къени крар ийи­дайвал ва пис крар авунал эхир эцигдайвал, инсандиз дуьз тербия...

Играми ватанэгьлияр! Мусурман стхаярни вахар! “Лезги га­зетдин” редакцияди Ислам диндин рекьяй квехъ гьихьтин чирвилер аватIа чирун патал махсус конкурс кьиле тухун фикирдиз къачунва. Аллагьди гайитIа, и серенжем сивер хуьдай Рамазандин вацра (алай йисан майдин варз) тешкилда. Къейд ийин хьи, конкурсдин суалар газетдиз акъатзавай диндин рекьяй алим Ямин Мегьамедован макъалайрин бинедаллаз гьазурда. Яни жавабарни гьа макъалайрай...

Им гьар са мусурмандиз чир хьана кIанзавай дуьа я! Вучиз лагьайтIа, и дуьа тайин са карда агалкьун хьунин, дуьз атунин сир я. Инсан вичин уьмуьрда гзаф дуьшуьшра и дуьа авунихъ муьгьтеж жезва. “Истихара” дуьадин чIехи метлеблувал Пай­гъам­бардин (къуй Аллагьдин патай салават ва саламар хьурай вичиз) гьадисда къалурнава. Истихара кьве кардикай хийирлу кар хкягъун патал Аллагьдивай...

Туба авунихъ “Аллагьдихъ элхкъуьн, Адан патав хтун” мана ава. (Ту­ба авун — им, агъадихъ къалурна­вай­ шартIар кьилиз акьудна, “Астагъфируллагьа ва атубу илайгьи” лу­гьун я). Туба ийидайла, ният ихьтинди жеда: “За Аллагьдивай зи гунагьрилай гъил къачун тIалабзава ва Адаз туба ийизва”. И кардиз мад  “тубастагъфируллагь авун”, “астагъфир авун” лугьуда. Шариатдин алимри къейдзавайвал, туба авунихъ еке важиблувал...

КпIуникай неинки са Эхират патал, гьакIни и дуьньяда гьар са инсандин уьмуьр патални еке хийир, менфят ава. КапIзавай кас Аллагьди писвилерикай хуьзва. Ахьтин инсандин рикIе иман мягькем жезва, ам анжах хъсан крар ийиз алахъзава. Лагьана кIанда, кпIуникай инсандин беден, гуьгьуьл патал хийир авайди чи аямдин илимдини субутзава. КпIунин хийир квекай ибарат я? КапI ийизвай касди...

(Эвел — 2019-йисан 50-52 ва цIинин 1-2-нумрайра) (Къуръандин манаяр лезги чIа­лаз таржума авуникай чи чIал хуьнин карда еке менфят ава, вучиз ла­гьайтIа Аллагьди (цавай) авуднавай Ктабдихъ галаз алакъалу чIалар гьа Ктаб амай кьван вахтунда амукьда. Месела, са виш йисалай чи чIала гзаф дегишвилер хьун мумкин я, амма Къуръандин манайрин таржумадин гафар, дегиш тахьана, гьа авайвал...