Зумрият Исабеговна Жабраилова чи шииратдиз алатай асирдин 90-йисара атана. Сифте яз газетдиз гайи шиирра, гьар са лезги рушаз, сусаз, дидедиз хас тирвал, хизандин, веледрин, бахтунинни бахтсузвилин гьакъиндай веревирдер авай. Абур халкьдин манийриз мукьва тир. Са тIимил вахтарилай ада вичин чIехи бубайрикай тир цIелегуьнви шейх Желилан гьакъиндай бязи риваятар гъана. Чна абуруз газетда гегьенш чка, гуьгъуьнлай...
Нур гудай чирагъ Жавагьиррин сагьиб инсан, Ви дережа гьикьван кьакьан! Лугьуз тежер кьадар масан Туна на чаз девлет, Эмин. Ала вал тIвар ажеб зурба — Чи эдебиятдин буба! Дерт алайдаз жезва дава Ви чIаларин шуьрбет, Эмин. И дуьньядихъ вил галамаз, Хъфена вун жегьилзамаз, ЦIигел хьайдаз къе вун акваз, Ава хуьре гуьмбет, Эмин. ...
“Инсан я зун, захъ ава зи куьчени, Ам зи чилни, ам зи цавни — вири я”. Алирза Саидов ( “Лезги куьче” ) * * * Алирза, вун къекъвей вири куьчеяр Аквазва заз Лезгистандиз рекьер хьиз. Алирза, вун эхъвей Каспид лепеяр Кьерехъ къвезва, яйлахравай кIелер хьиз. Жегьилзамаз четинвилер акуна, Лас жедани шаир хура цIай авай!...
Шаирдин чIал, гьар гьим къачуртIани, аламатдин алем я. Ада кIелзавай гьар са касдив маса инсанриз хас туширвал фагьум-фикир ийиз, рикIин гьиссерик къалабулух кутаз тада. И мукьвара зи гъиле бажарагълу шаир Зульфикъар Къафланован “Сефил гатфар” (2007-йис) тIвар алай ктаб гьатна. Вичел гьакъикъатдани шаир — лирик тIвар акьалтнавай Шихнесир Къафланован хци бубадин ирс цIийи шартIара устадвилелди давамарзава....
Сузадин раган сир ( Поэма ) Ялавлу инкъилабчи Агъасиев Къазимегьамедан экуь къаматдиз бахшзава Иблисрин судди акъудна къарар: “Хутахун хуьруьз Къазимегьамед…” Хьана жаллатIар чеб-чпив икьрар, Ягъиз тун патал адав чилиз мет… Кьегьал хва аку! КIуртIашар аку — Асландин вилик зурзазвай къуьрер. КутIунна гъилер, къандалра — кIвачер, Иви хъченвай игитдин вилер… Каспи гьуьлуькай хкатзава рагъ, Чими...
* * * Жуваз течиз, кьунва за цIвел Ранг янавай гимишдин. ЦIийи уьмуьр — цIийи эвел — Бегьер я гьи емишдин?! Яраб кьулухъ галама вуч? Заманадин гиширар… Абур вири жеда, кас, пуч, Къенин зегьер хъчирай. Жезвач элкъвез — кIан туш акваз Рехъ атIузвай тахайди. ЦIийи йикъа, зи рикI жакьваз, Хкудзава тахъвайди. АкьалтIда...
Зи мурадар Санагра садбуруз кхьизва Дарманар, ийидай яхун. Масанра агъзурар рекьизва, Себеб яз ризкьи бес тахьун. Дарманар я яд туш, я фу туш, Абуру авуна вуж тух. Дарманар тIимил хьун къайгъу туш, Ризкьи хьуй виринра артух. Тамукьрай муьгьтежди. Гьар сана Гьар са затI аваз хьурай бул. Анжах гъуц яз такьан, ша, чна КицIизни...
Тамара Къе чи хуьруьз са иер руш хтана, Яргъа авай са гуьзел къуш хтана. Йикъар-йифер, хуьр къачуна эквери, Майданар гуз мелеризни мехъерриз, Къе чи хуьруьз са иер руш хтана. Тамуз фида, бубуяр гъиз чи хуьруьз, Чи, КIирийрин, ачух рикIер шад ийиз. Манийралди, кьуьлералди шад хурам, Чи жегьилрин кIвачик майдан жеда рам, Къе чи хуьруьз...
Тамарзу я Ви вилерай заз сагъ дуьнья аквазва, Ахварайни тек са вавди рахазва. Тамарзу я ярдин къамат акунихъ, Эхир авач хажалатрин гъалунихъ. Нагьахъ вуна ашкъидин цIай туьхуьрна, Чара касдиз чи мука экв куькIуьрна. Минет хьуй ваз, мийир закай фитнеяр, Муьгьуьббатдин ялав амаз къене, яр. Элкъвенач мад садра яргъаз фейиди, Мумкин гузвач рикIиз дили...
Зенгинин ван Садлагьана зенгинин ван акъатна, Зи рикlик лап къалабулух акатна. — Алло! Алло! Зенг авурдивуж ятlа? Захъ авай са зи рикl алай руш ятlа? — Ам зун язва, я муаллим, Сургутдай! Зенг ийизва чи рикlер чав агуддай! Ви чан сагъ хьуй, тарс гайи, кьил акъуддай, Зи жибинар ацlанва къе якъутдай. Зенгинин ван къатидаказ...
