Ражаб Ражабов

Зи хуьр

 

Ви рухвайриз ава таъсиб,

Жедач пузмиш гьич ви абур.

Жедай четин кардал гъалиб,

Зи Муграгъ — цуькверин кIамбур.

 

Акьул гьуьл я, берекат — бул,

Ашукьдин рикI хьиз я жегьил.

Самур хьиз вун физва вилик,

Уьмуьрлух ви кьада за гъил.

 

Масан чIал

 

Вишералди ава чIалар,

Гьардаз са чIал хъсан я хьи!

Дуьньяд вири чIаларикай

Заз лезги чIал масан я хьи!

Заз чим гузвай, заз экв гузвай

Хайи чIалан заргар я зун.

Вун зи мецел аламай кьван,

Гатун юкь хьиз, азгар я зун.

 

Къурхут жедачни?

 

Инсанар мад кьве сортуниз хъхьанва пай:

Тарашчияр физва кьилин сортунай.

Зегьметчи фад ават хьана абурдай,

Ахкъатзавач хев къазунай кIуртунай.

 

Вишералди хуьруьнвийри, кIвал туна,

НетIре кьуна, шегьерра кIвалахзава.

АквазвачтIан вилериз кепекни са,

Хизанри хцел, бубадал дамахзава.

 

Ватан, шаксуз, ширин я, пакагьан къак

Са касдинни са зеррени кумачтIан умуд.

Къурхут жедачни бес? Къадим Миграгъа,

Кас амачиз, буш я кIвалер са шумуд.

Гъуьлягъри эвеззава верчер, малар,

ХарапIайра, никIера — туькьуьл кьалар.

Шехьзава рикIер чи: рекьизва хуьрер,

Гьар къуз жезва артух фикиррин хирер.

 

Суал

 

Гитлеран чIуру ниятдивай,

Адан яракьлу къуватдивай

ЧукIуриз тахьай СССР чи

ЧукIурна “жуванбуру”, аваз

Кьиле пулдихъ къаних са къучи.

 

“Вичиз кьадар” тарашна уьлкве,

Хайи халкь туна кесибвиле.

Къе гаф кардивай къакъатзава,

Зегьметчидай цIугъ акъатзава:

— Ни таъминарда кIвалахдалди

Жегьил-жаван, гьакI хизандин кьил?

Зегьметдин гьакъи варцаралди

Гьатдач гъиле, чуьхвейтIани чил.

Югъ-къандавай партални  тIуьн-хъун…

Жезва багьа, инсаф авачиз.

Аялрин кьилив хквезва буба

Куьчедай, са къенфетни гвачиз…

 

Яхун, сефил бицIекрин сивел

Алач хъвер, ала нагъв вилерал…

РикIева суал: хъжедатIа гьахъвал

Къенлай кьулухъ яраб чилерал?

 

Чилин хъиляй

 

Кац къахунив агатдай хьиз,

Гьахьзава циф хуьруьз зи.

КIанидавай къакъатай хьиз,

Таъсирзава рикIиз зи.

 

МичIна вилер легьзеда са,

Къведач кьарай инсандиз.

Ракъининни экуьнин за

Хуьзва къадир масандиз.

 

Агь, хиялрин дерин вире

Сирнавзава за ялгъуз,

Ви перишан серинвиле

Ийизва за кьил агъуз.

 

Суьгьуьрдин тIвал гвайтIа, пагь, зав,

Инсан туна сабурсуз,

Ижарада кьадай за цав,

Чилин хъиляй абурсуз.

 

Гана кIвал — югъ, кутадай за

Тарар, цуьквер рекьера.

Ваз чараяр аквадай за,

Гьатна михьи гьекьера.

 

Къушарикай кьадай дустар,

Булутрални къаткидай.

Тамамардай вири къастар,

Вун кеменда аткидай.

 

Чида: вахтсуз кьурада зун.

Цава чилин руг жедач.

Кьве рикIин яз цIрада вун,

Цавукай ваз муг жедач.

 

Рахазва луту

 

Союз чкIана — ажеб хьана!

КIвалахдай кьван зи кьам хазвай.

Яшамишрай алай девир,

Гьарамзадайрин гъил кьазвай!

 

Къад агъзур це — инвалидрин

Жеда юкьва вун уьмуьрлух.

Тухвилелди хъухъ чехирар,

Течиз галай пад уьзуьмлух.

 

Закон — къанун чараралла:

Субсидияр! Ингье зи гъил!

Биржадайни къачуда пул,

Тагудайдан атIуда кьил…

 

Кьведар

 

Акъатна вун дуьньядиз,

Лагь, ганатIа хийир низ?

* * *

Сифте кьуд патаз тамашна,

Ахпа бюджетни тарашна.

* * *

Тарар хьана — цуьквер  гъана.

Гарар хьана — ичер хьанач.

* * *

Уьмуьрлух ялна кьилиз —

Атанач затIни гъилиз.

* * *

Ялна-ялна залан къванциз,

Хабарсуз аватна циз.

* * *

Лугьузва къе ламраз шив,

ГьикI, мус ва ни кIевда сив?

* * *

Гьаким тух я: даш-баш ава.

Кесибд кIвале мекь-каш ава.

* * *

Къуллугъдикай менфят къачузва халуди:

И кар авун буйругъзава далуди.

* * *

ЦIалцIам суфат кIан хьана:

Рекьидалди гъам хьана.

* * *

За кIватIзава — хьурай лугьуз сусариз,

На кьатIзава — элкъуьрзава кIусариз.

* * *

Кьисмет хьайила стол ламраз,

Шив кIурув ягъиз аквазва заз.

* * *

Хва хьайила, баладин кьил суса чинив  агуд­на­.­

ЧIехи хьана, свас гъайила, диде кIваляй акъудна.

* * *

Халу, ими чIуру я. Гаф лугьумир, хару я.

Парабуру лугьузва: аваз хьурай — пару я!

* * *

КIвалахдай кьван векъи я гъилер,

РикI динж тушиз, кьуразвач вилер.

* * *

СикI райондин кьил хьана, кьабулна къарар:

“КIекерик, верчерик кямир — акъудда сарар!”

«Лезги газетдин» 2021-йисан 39-нумрадай.