Лезги Бегьлул

Лезги  Бегьлул  (Ибрагьимов Пагьливан Къарабеган хва ) 1955-йисан 28-сентябрдиз КцIар райондин Зиндан Муругъ хуьре дидедиз хьана. Хайи хуьруьн мектеб акьал­тIарна, 1977-йисуз Бегьлул Азербайжандин къецепатан чIала­рин институтдик экечIна.

Шиирар 1970-йисалай кхьизвай адан чIалар сифте яз «Самур» ­га­зет­дин чинриз ва гьана чап авур “Акъа­та шегьредиз” кIватIалдиз, ах­па “КцIар” газетдиз, литера­турадин “Чи Рагъ” журналдиз, “Лезги ­поэзиядин антологиядиз”,  “АЛАМ”  журналдиз,  “Марвар-1”  альма­нахдиз акъатна. Лезги Бегьлул “Мулдин цуьк” тIвар алай ктабдин автор я.

 

Диде-Ватан 

Ви гьал акваз, рикIин къене

ТIал ава зи, акъат тийир.

Кьил квадарна амазма зун,

Квахьнава зи ийир-тийир!

 

И гьалда вун къенин юкъуз

Ни тунатIа чидани ваз?

Вун авай гьал, пакаман югъ,

Субут-делил гъидани ваз!

 

Дуьнья-алем шагьид хьайд я

Кьегьалвилел ви рухвайрин.

Чизвани ваз амачир чIал

Гафар, мана ви тубайрин!

 

ТIварар дегиш авуналди

Са миллетдин шумуд сефер,

Амукьна чаз къенин юкъуз

Баябан тир чкIай хуьрер!

 

Агъзур йисар тарихда ви

ТIвар авайд тир, девлетар хьиз,

Агъзур йисар кIвахьиз иви,

ЧукIурна вун, юхна михьиз!

 

Чуькьни тежез къвазна лугьуз,

Ви рухвайрал аламач ван,

Гьалтайла чал, затIни амач

ЧIехи вакай, Диде-Ватан!

 

БалкIан, бармак, гапурни кваз

Къакъуднава ви рухвайрин.

ЧIални къакъуд ийиз кIан яз,

ТIвар алудна ви убайрин.

 

Тик синерал лув гузва хьи,

Лекьер такваз, пехъери къе.

Пар ялдай кьван юкь кIир хьанва,

Кузва чи тан гьекьери къе.

 

Руьгь къакъатай ви рухвайриз

Амайди са кьуру тан я,

Сад-зурбуру, кичIез-кичIез

Лугьузвай тIвар Лезгистан я!

 

Цацар къене кхьизва къе

“Лезгинка” тир кьуьлуьн тIварни.

Ви рушарвай лугьуз жезмач,

Лезги ятIа, гъуьлуьн тIварни.

 

Пай хьай накьвар,чкIай эллер

ГалкIур хъия санал вуна.

Сад хьана чун шад жедайвал,

Вун арадал хкин чна!

 

ГьикI ахъайна къалурин за

Хер авай рикI, авач лукьман!

Кайи хирез мелгьем ийир

Вазни дарман, Диде-Ватан!

«Лезги газетдин» 2019-йисан 27-нумрадай

_____________________________________________________

Амукьа

Гайи гафар кьадайвал хьуй крарив,

Алцум мийир акьул рехи чIарарив,

Вич гьахъ тирди зарид чирда цIарарив,

Гьар межлисда чка чирна ацукьа,

Лезги ятIа, лезги язни амукьа!

 

Жуван абур, жуван къилих квадармир,

ЧIал чIатунихъ маса гана гадармир,

Гьахъни-нагьахъ барабарна, садармир,

Кьегьалвилив бармак кьилел алукIа,

Лезги ятIа, лезги язни амукьа!

 

Са уьмуьр я чахъ гьар садахъ авайди,

Хъфизвайд я и дуьньядиз атайди,

Сад авани кьулухъ элкъвей, хтайди,

Кьегьалрилай чешне къачуз алакьа,

Лезги ятIа, лезги язни амукьа!

 

Чахъ кьегьалар авайди тир, амайд я,

Чун дуьньядиз дерт авачиз атайд я,

Заманад чун гьахъни-нагьахъ гатайд я,

Уьтквем тушир вижесузбур кьулухъа,

Лезги ятIа, лезги язни амукьа!

* * *

КукIуш лацу дагъ хьтинд я

Такабурлу кьил лезгидин.

Дуст лагьайдаз рак ахъайиз,

Ачух я рикI, гъил лезгидин!

 

ТIуьр фуни гьахъ квадар тийир,

Дуст рекьел таз, гадар тийир,

Жуванд-чарад садар тийир,

Дуьз терез я вил лезгидин!

 

КIан тийидай кукIунни къал,

ТIаратI хьиз кьур дидедин чIал,

Лекьрез ухшар лув гур сувал,

“Лезгинкадал” кьуьл лезгидин!

 

Зегьметд къабар алаз гъилел,

Мусибатар атай кьилел,

Мирвари я дуьньяд винел,

Кас тIвар алай гьуьл лезгидин!

 

Дуьнья тирвал гьай авунва,

Къекъверагрин тай авунва,

Элдин юкьвал  цIай авунва,

Пайна юкьвай чил лезгидин.

* * *

Гъил агъада авай элдин гъил кьадай,

Чи накьварал яргъи авур гъил хадай,

Хаин касдин рикI атIудай, кьил хадай,

Чун цIаярин уьлкведай я, цIаярин!

 

Агьузарар, вилин накъвар пай гъимир,

Хуш манияр, авазар гъваш, вай гъимир,

Чун саврухар такIанбур я, къай гъимир,

Чун цIаярин уьлкведай я, цIаярин!

 

Хьанач лугьуз

Нефсинин лукI хьана, къекъвезва инсан,

Вичелай гъейри мад сад акван тийиз,

Вегьена кIвачерик намусни — виждан,

Гьахъ гафун гъавурда акьаз кIан тийиз!

 

Кутаз кIанз рехнеяр дидедин чIалак,

Парабур хьанва къе усални ялакь,

Аквазвай крарин, лагь, гьикI жен чIалахъ,

Гъуд хьиз кIватIал хьана санал ван тийиз!­

 

Квадарна чна чи багьа тир затIар,

Гьавиляй авуна чун кьатIи-кьатIар,

Квахьна чи гъилевай дегь чIаван хатIар,

Ава чун къени тир крар цан тийиз.

 

Гъилевайд къакъудна, хуьз хьанач  лугьуз­,

НикIери цаз гъана, гуьз хьанач лугьуз,

Чарадаз пай гана, нез хьанач лугьуз,

ЛукI хьана ама чун «хатур» хан тийиз!

«Лезги газетдин» 2019-йисан 51-нумрадай