Хавер Шафиева

Газетда цIийи тIвар

Хавер  Шафиева.  Азербайжандин КцIар райондин Лечет хуьряй тир и рушан шиирар чи газетда сифте яз чапзава. Хавер 1996-йисуз дидедиз хьана. Алай вахтунда ам хайи хуьре яшамиш жезва. Азад чIавуз шиирар кхьизва.

 

Хуьда за

Шаирдин руьгь рикIе аваз, шиир кхьиз, чIал хуьда за.

Ватан — диде, ватан кIвал я, чан амай кьван кIвал хуьда за.

Элкъведа зун хайи чилел, рикI михьи тир дустар галаз,

Дустунин дерт жувандай кьаз, душманар яргъал хуьда за.

 

Герек туш заз я пул-девлет, сагъ чан гурай заз Аллагьди,

Ислягьвал хьуй и дуьньядал, рикIе хьайи тIал хуьда за.

Пак рекье хьухь куьн, инсанар, хъсанвал я амукьдайди,

Авурдан къадир чидайди лап рикIин кукIвал хуьда за.

 

Гьайиф

Лугьуз жедай: — Гьай, зи диде амач, фейи йикъар гьайиф.

Я хъуьтIериз живер амач, я гатариз — ракъар, гьайиф.

 

ТIебиатдин къанунар хьиз дегиш жезва инсанарни,

Яргъал жезва сад-садавай, алатнавай йисар гьайиф.

 

Вучиз яраб квадарзава инсанри икI фагьум, гьуьрмет,

Бязибурук, пул акурла, акатда хьи лувар, гьайиф.

 

Эвлед ава вич вине кьаз, кьил чиле твадай,

Эвлед ава, даим гъидай дидед вилел накъвар, гьайиф.

 

Эхиз жезвач зи рикIивай, къузгъун хьанвай дуьнья акваз,

Суза аваз жеда чанда, эхиз тежез и кар, гьайиф.

 

Кхьихь, Хавер, сабур гана, рикIе авай гафар вуна,

Вуна гьикьван кхьейтIани, деврандин я къарар, гьайиф.

 

Хтурай

Жезвач завай яр галачиз; лагь, ашкъидин тан хтурай,

Чара тахьай заз дерт гайи, дердинин дарман хтурай.

 

Вил рекьеллаз килигдай кьван рикI рикIивай къакъатда зи,

Хару гатай са цуьк я зун, ша, цуькведал чан хтурай.

 

Ви  ван амач зи япара, я гел амач и рекьера,

Лагь: “Са вун я заз кIаниди”, — зи япариз ван хтурай.

 

Гуьлуьшан югъ серин хьана: я рагъ амач, я варз амач,

Бахтунин рехъ ахъай вуна, бахтунин девран хтурай.

 

Кузва зи рикI ви ашкъиди, инсаф ая, гумир азаб,

Сагъ тежедай хер жезава зи рикIел къаван1, хтурай

________________________

  1. Къаван (азер.)  —  йикъалай-къуз гзаф хьун, чIехи хьун

«Лезги газетдин» 2021-йисан 10-нумрадай.

________________________________________________________________________________

Шиирар

 

Уьмуьр физва вацIун яд хьиз звер галаз,

Сабурар гуз, за жуван кьил алцурда.

Чуьнуьx хьайтIан лап таквадай чкада,

И дердини, шак алач, зун жагъурда.

 

Гъил хураллаз шехь хъувуртIа са сефер,

Фидач зи гъил  мад  ви вилел, нагъв михьиз.

Гьар акурла, дидеди зи лугьуда:

«Такурд амач, чан бала, ви вилериз».

 

Кьил агалдна за дакIардихъ са юкъуз,

Мурад кьуна, кьиле фенач, рикI хана.

Ирид пIирел кьин кьуна, гаф гайи тир

Вуна кьур кьин, гайи гафар гьикI хьана?

 

Эхиз  тежер, цавай чилиз авахьдай,

ЧIулав хьана ацIанавай са циф я.

Къекъвезва зун, рагъ аквазвач, рагъ це заз,

Кьуд пад гила гьа йиф я заз, гьа йиф я.

 

*  *  *

 

Гагь хцикай,  гагь бадедкай,

Гагь винидкай, кьибледикай,

Давам жезвай дяведикай,

Шиир  кIан я лугьумир заз!

 

Кхьиз ракъуриз – им са чар туш,

Лугьуналди жедай кар туш,

Я чан вахар, им махар туш,

Шиир кIан я лугьумир заз!

 

Лагь,  квез кIандай макьам кхьин,

Гьикьван кIан я, гьакьван кхьин,

Эсер кхьин, роман кхьин,

Шиир  кIан я лугьумир заз!

 

Недай фу туш, хъвадай яд туш,

Гафуналди  къведай затI туш,

РикIин мурад тахьурай буш,

Шиир кIан я лугьумир заз!

 

Гьар  ca кхьейд шаир жедач,

Сенят течиз, магьир жедач, ,

Гьар цIарцикай  шиир жедач,

Шиир кIан я  лугьумир заз!

 

*  *  *

 

Я гад тушир, гатфар тушир,

Кьил алцурдай махар тушир,

И уьмуьр  заз ухшар тушир

Кьисмет ятIа, вуч лугьун за?

 

Кьил акъатдач зи чарарай,

“Уьмуьрд ктабдин» цIарарай,

Уьмуьр вуч я? “Салам! Сагърай…” —

Кьисмет ятIа, вуч лугьун за?

 

Мад бес хьана и уьмуьр заз,

Маса затIни лугьумир заз,

Гьич са карни къалурмир заз,

Кьисмет ятIа, вуч лугьун за?

 

Гару чIарар къугъурда зи,

Шиирди рикI ацIурда зи,

Гел рекьера такуртIа зи,

Кьисмет ятIа, вуч лугьун за?

«Лезги газетдин» 2023-йисан 30-нумрадай.