КIан туш чи рикIиз
КIан туш чи рикIиз чапхунни тараш,
Дявени яракь, къалмакъал, саваш.
Абурун чкадал артух хьуй зегьмет,
Стхавал, дуствал, садвални гьуьрмет.
КIан туш чи рикIиз бувунни зили,
Наргимиш агъу, зегьерни хини.
Абурун чкадал артух хьуй гимиш,
Хумравни къайси, къенфетни кишмиш.
КIан туш чи рикIиз, циферни гарар,
Такабурлу мурк, живерни къаяр.
Абурун чкадал артух хьуй гурлу,
Ишигълу, гуьзел тIебиат нурлу.
КIан туш чи рикIиз цацарни вергер,
Рекьекьуьл, къалгъан, чумурар, серкIвер.
Абурун чкадал артух хьуй буллух
ГьажикIа, къуьл, хвех, харарни цуькI, мух.
КIан туш чи рикIиз керекул, къаргъа,
Чинеругни лекь, тIиб хьурай яргъа.
Абурун чкадал лув гурай цава
Ислягь лифери, михьи яз гьава.
Амма тек са вун…
Шумуд йис тир зун кIваливай,
Зун хуьруьвай къакъатна.
Ярар-дустар текдиз туна,
Лап яргъариз акъатна.
Ингье къе мад мугьман жезва
Зун дагълариз элкъвена.
Тифлис, Баку, Ереванда,
Урусатда къекъвена.
Зун акурла, шадвиляй къе
Ярди гъил зав вугузва.
Дустарини хайи хуьруь
Заз хвашкалди лугьузва.
Амма тек са вун акунач
И арада, диде чан.
Я тахьайтIа хуш хьаначни,
Галукьайла вахъ зи ван.
Ингье эхир агакьна зун
Къе ви сурал атана.
Вилерал — нагъв, рикI ишехьиз,
Аял хьиз вав рахана…
Мезелияр
— Чун гьамиша уьмуьрда чин тийидай инсанрин чIалахъ жезва. Куьз лагьайтIа, абуру чаз садрани тапарар авурди туш.
— Инсан яз и дуьньядал атанвайда жув инсан яз тухунни лазим я.
— Гуьрчег дишегьли жегьилдин бахт я лугьуда, анжах а бахт кIвале хуьн са акьван регьят кар туширди чидач.
— АтIай мурад я уьмуьр куьруь ийизвайди…
— КIвалин къене михьивал ва гьа са вахтунда къайдасузвални кIан ятIа, кьве дишегьлидал эвленмиш хьухь.
— Стхаяр хьиз яшамиш жезвай къуншияр къуншийрай ваъ, стхайрай кьун лазим я.
— Са гьиниз ятIани физ рикIик тади акатайла, генани фикир хъия, шумуд сеферда вуна гьа икI тади къачуна, арадал вуч атанатIа…
— Бахт зурба шей я. Жуван бахт жагъурун регьят я, къвалав гвайдан бахтунилай.
— Эгер дишегьлидиз вичиз чизвачтIа, вучиз ам итимдиз герек ятIа, ам гьакъикъатда итимдиз герекни туш…
— Хуьрек авачир къапунай мегер ам экъичдани?
— Рушан дидеди тариф авурдал ваъ, къуншиди тариф авурдал эвленмиш хьухь.
— КIела, кIела ва мадни кIела, кIвалах ваз гьикI хьайитIани жагъидач…
— Чуьлдай вахтунда кIвализ хтун тавур цIегь келемрин бустандай жагъида.
— Йиф са гьина ятIани акъудна, экуьнин кьиляй кIвализ хтайла, жува жув гьикI гьахъардатIа лугьуз, фикирдик акатмир, ваз папа вичи вири лугьуда.
— Кьве яб ганва, чпиз ван къвезвай гафарикай сад кьванни мана квайди жагъурун патал.
— Бахт тутун тарцин хел хьтин затI я, юзур тавунмаз ви вилик текъведай.
* * *
Папа гъуьлуьз: — Дуьз гаф яни, зи азизди, къуьр виридалайни кими гьайван тирди?
— Эхь, зи къуьрен шапIа, — жаваб гуда гъуьлуь.
* * *
— Свас, вавай тIямлу хуьрекар гьазуриз жедайди яни? — жузуна са юкъуз къариди вичин цIийи сусавай.
— Эхь.
— АкI ятIа, лагь кван, хинкIар авун патал вуч лазим жедатIа.
— Зун кIани къарини гишинзавай гъуьл, — жаваб гана суса.
* * *
— Дуьз лагь, азизди, — жузазва папа итимдивай, — ваз зун квелди бегенмиш хьанай?
— Вилералди…
— Зи вилер гьакьван гуьрчегбур яни? — дамахдивди жузуна папа.
— Ваъ, зи вилер зайифбур хьуниз килигна, — жаваб гана гъуьлуь, вичин вилерал алай айнаяр алудна.
* * *
Кьуьд. Там. Рехъ алатнавай гъуьрчехъанди, вичин ванцелди куьмекдиз са вуж ятIани къведа лагьана умуд кваз, гьа вичивай жезмай кьван кIевиз гьарайиз башламишда. Гьа и арада мукьвал хьиз алай магъарада ксанвай сев ахварай аватна. Къецел экъечIна, гъуьрчехъандивай жузада: — Вуна вучиз и хъуьтIуьн цикIиз зун ахварай авудна?
— Зи рехъ алатнава, — лагьана кичIе хьайи гъуьрчехъанди, — гъиле авай тфенгарни гадарна, зайиф сесиналди.
— Гьарай вучиз ийизва бес?
— Белки, садаз кьванни зи ван къведатIа лагьана.
— Гьа, заз ван атана, гила на ваз регьят жеда лагьана фикирзаватIа?!
«Лезги газетдин» 2021-йисан 46-нумрадай.
