Хъсан я
Чарадан дерт жуванди хьиз,
Чир хьухь, дустар, кьун хъсан я.
Адан шадвал жуван рикIе
Ашкъидалди цун хъсан я.
ЧIуру фикир рикIе твамир,
Ви рикI михьи хьун хъсан я.
Ваз писвилер авуртIани,
Адан тай тахьун хъсан я.
На ви рикIе инсан патал
Гьамишалугъ, чимивал хуьх.
Пехилдан тай тахьун патал
Жув михьиди хьун хъсан я.
Чилел малаикар алач,
Вун и чилел малаик хьухь,
Гьар садаз вун кIан жедайвал,
Мез ширин рахун хъсан я.
Тамам михьи тум цайила,
Бегьерарни артух жеда.
Вафасузар аквадалди,
Валлагь, гьич такун хъсан я.
Къаратикен цаз аквадалди,
Цуькведавай таз акурай.
Вич туькьуьл емиш жедалди,
Са затIни тахьун хъсан я.
Гьуьрмет, хатур паюн патал
Вун и чилел атайди я.
Берекатдин гьар камуник
Жуван пай кутун хъсан я.
Туькьуьл мезни чIуру рикI гваз,
Пеле яхцIур бириш аваз,
И пак чилел къведалди, ваз
Тахсарадиз фин хъсан я.
Ватан
Садра гузвай уьмуьр патал
Бинедай инсан хъсан я.
Руьгь шадардай девир патал
Жув хайи Ватан хъсан я.
Шуьрбет аваз кьуна гичин,
Пайин ам дустариз вичин,
Мани алаз мецел ширин,
Къугъвадай майдан хъсан я.
Авайла ви регьим рикIе,
Атирар кIватI жеда рекье.
Аферинрай ацIай дере,
Багълар гуьлуьстан хъсан я.
Келлегуьз рекьел жедалди,
Багъри касдив хъел жедалди,
Бахтсуз къвадай сел жедалди,
Гатфарин лейсан хъсан я.
Гъурбатдикай Ватан жедач,
Вахъ рикI кудай виждан жедач,
Яд инсандиз вун кIан жедач,
Чаз чи Дагъустан хъсан я.
Вафасуз мугьманни тахьуй,
Фитнекардин ванни тахьуй,
Ахьтиндаз зун кIанни тахьуй,
Багъри Билистан хъсан я.
ТIалдиз гьар са хъач туш шифа,
Виридакай жедач вафа.
Сад Халикь я авай цава,
Худадин дарман хъсан.
Усал крар кьамир гъиле,
ЧIуру гафар тахьуй сиве,
Вун ягъалмиш жемир зерре,
Дережа кьакьан хъсан.
Хъсанвал чир тежедай кас
Акъуд кIваляй, тагана кьас,
Кьаз тахьурай ада вав яс,
Вафалу мугьман хъсан я.
Фагьум ая кIвалахни кар,
Гумир вуна гъилелай цIар,
ЦIамарикай кьамир къавар,
Са яцIу шалман хъсан я.
1969
Багьа нямет
ГъвечIи бала дидед хурал,
БицIи пацар эцигна,
Нек хъвадайла, мад адалай
Багьа нямет ава жал?
За хайи тир дагъдин хурал
ЧIехи пацар эцигна,
Яд хъвадайла, мад адалай
Багьа нямет ава жал?
1966
Тардиз
Къачуна, за кьунва хурал
Ягъун патал авазар.
Гагь эцигда къуьнел, кьилел,
Жезвач завай акъвазар.
Ви сесини чашмишна зун,
Гуя зун чи кIвалевач.
Къекъвезва зун Лезгистанда,
Дагъларава, рекьева.
Гагь зун Саид, гагь Эмин яз,
РикIи мани лугьузва.
Гагь Сулейман хьана закай,
Темпелдиз гъуд къалузва.
За манияр лугьудайла,
Гьич а ви ван къведач заз,
Зун кисайла, ви сесинлай
Мад ширин сес жедач заз.
Гагь зи рикIе хъуьтIуьн къаяр,
Саврухар гваз гьахьда вун.
Гагь гатфарин гуьзел цуьквер
Атирар таз квахьда вун.
Жедалди
Гуьзлемишиз амукьна эл,
Чаз гегьенш майдан жедалди.
Маса дердер эхдай хьи за
ИкI кIеви зиндан жедалди.
Шадвал амач чи Ватанда,
Мус квахьда зурзун зи чандай?
Халис инсан хьана кIандай,
ГьакIан са гьайван жедалди.
Тамам и дуьньяда михьиз
Ислягьвал хьун кIанда рикIиз.
Къадирсузрин гъиле гьатиз,
Какахьай харман жедалди.
Садвал гуда гьар садаз за,
Намус, гъейрат гудач маса,
Хъсанни пис ая чара,
Эхирдай пашман жедалди.
Гишилани амукьуй зун,
Селдин кIаник кумукьуй зун,
Лап токдихъни галукьуй зун,
Алчахдаз мугьман жедалди.
Зегьмет чIугу, азиз дустар,
Михьибур хьуй рикIин къастар,
Гьар сад хьухь куьн бахтун устIар,
Чаз ачух девран жедалди.
1995
Вун я хьи!
( СтIал Сулейманаз бахшзава )
Лезги бубайрин дагъларал, дерейрал
Гуьзел атир чукIурайди вун я хьи.
Лезги поэзия лугьур дуьзенра
Гегьенш багълар акIурайди вун я хьи.
Эбеди я гьар гаф къадир чидайдаз,
Илим я ам халкьдиз хийир гъидайдаз,
“Улам течиз, дегьне вацIуз” фидайдаз
Халис уьлчи къалурайди вун я хьи.
Бязибуруз гъуд къалуриз, зур гана,
Садбуруз на ви рикIевай нур гана,
Шад уьмуьрдихъ зверна вуна, хур гана,
Манид пайдах гъилевайди вун я хьи.
Чилин шарди ви шиирар кIелзава,
Чи рикIерал адалатдин гелзава,
Келлегуьзри абурукай хъелзава,
Акьулдин гьуьл кьилевайди вун я хьи.
Гьич садрани вун зи рикIяй акъатдач,
Ви шиирар кIелуналди, галатдач,
Ви ктаб зи столдилай алатдач,
Ви са цIелхем рикIевайди зун я хьи.
Етим Эмин амайтIа…
Залум дуьнья, вучиз зун ваз залан я?
Мегер зун ян ваз писвиле акурди?
Лагь вуна заз, ви буба кьей душман яз,
Вуж хьана ваз залай фитне авурди?
Лап гъвечIизмаз зи чан-жигер кана на,
Агьузардин лап цIун юкьваз вегьена.
Жегьил чIавуз вакай кефи хана на,
Вучиз туна зун и четин рекье на?
Бес зунни са гьашарат тир, вири хьиз,
Вуна харар вучиз къурна кьилел зи?
Гъилел яйлух, гьамишанда вил михьиз,
Вучиз накъвар акьалдарна вилел зи?
Зи гъавурда акьадай кас авачиз,
РикIин мурад цIай эцигна, руьхъ хьана.
Гьич масадаз аквадай тIал галачиз,
Вучиз, дуьнья, вуна зи чан икI кана?
Уф… Дертэгьли Етим Эмин амайтIа,
Зи дердияр вири адаз лугьудай!
За, хуравай пад жезвай рикI акъудна,
Капал алаз адан вилик тухудай…
Мамлакат
Ваз къизил тахт, лап ханумвал лайих я,
Ракъин ишигъ ви нурдилай зайиф я,
Шумал беден акI теквилиз гьайиф я,
Михьи рикIел ша жен дустар, Мамлакат.
Вилер туна ви гуьзел тир беденда,
Я чан “Амур”, бес зун вахъ мус луькIвенда?
Тек ваз ухшар Стамбулдин туьквенда
Гуьл авалда гарданда твар, Мамлакат.
Ви эвер гуни Стамбулдай гуьл гъида,
Кьураматдиз девлет авай гьуьл гъида,
За вун патал Мединадин чуьл гъида,
Зи рикIикай кьуртIа хабар, Мамлакат.
Жузефина мад дуьньядиз акъатна,
Экуьнин гъед гуьзел чуьлдиз аватна,
Архайин рикI секинзамач, вун гьатна,
Алуд залай на залан пар, Мамлакат.
Амач Гомер, Етим Эмин, я Шиллер,
Зи дердиниз ая чара, ша, эллер!
Гзаф хуш я заз, таза руш, ви вилер,
Шалбуз дагъдин катраз ухшар Мамлакат.
Ви ширин ван гьич кларнет, я тардихъ,
Авач, гуьзел, Глинкадин гитардихъ,
РикI акъатда валай къведай хабардихъ,
Куьз къвезавач гуьзел чарар, Мамлакат.
Ашукь тиртIа, за къизилд саз къачудай,
Ви тIвар кутаз, ширин баяд лугьудай,
Нафт авачиз, икьван гуьрчег нур гудай,
Лап суьгьуьрдин я вун фонарь, Мамлакат.
Женнет багъ хьиз, кьил кьечIемди ви пайна,
Пекдин яйлух це, къир галаз храй на.
Сад Аллагьдиз, за тIвар кьуна, гьарайна,
Вун хьун патал зи гуьзел яр, Мамлакат.
1955
«Лезги газетдин» 2022-йисан 18-нумрадай.
