И мукьвара чIехи алим-энциклопедист, къенин аямдин лезги гьикаятдин кукIушрикай сад тир  Къурбан  Халикьович  Акимова —  Гьаким  Къурбана  чаз вичин нубатдин роман (11 лагьайди) “Яру Ярагъ” кьилдин ктаб яз багъишна (Махачкала, “Мавел”, 2019). Авторди адаз документрин бинедаллаз яратмишнавай тарихдин эсер лагьанва. Ана ХIХ асирда лезги халкьдин яшайиш, ацукьун-къарагъун, майишатдин гьалар, вич хуьн ва азад авун патал...

* * * Госдумадин са депутатдин кIвал тарашна. Адан гафаралди, вичин са затIни квахьнач. Амма адан кIвалах тийизвай папан кьве миллион доллар квахьна… * * * Хабар: — Эгер инсанар хъун тавуна акъ­ва­зайтIа, гаишникар тIуьн тийиз акъвазда… * * * Лугьузва: Папаз чин тийизвай зи виш манат адаз гузвай агъзур манатдилай багьа я. * *...

Заз гьеле гъвечIизамаз чIехибуру­вай ван хьанай: “Халис устIардиз тарифар герек авайди туш. Ам алай чка адан гъилерин устадвили, алакьунри, тамамарзавай карди чирда”. Дугъриданни, гьакъикъи гафар я. Пешедин устаддиз, хсуси везифайрив гьа­къисагъвилелди, михьивилелди эгечIза­вай, вичин алахъунрикай инсанриз анжах хийир, хъсанвал хкатдайвал яшамиш жезвай касдиз, я тарифар, я рекламани герек авач. Ахьтиндан реклама бажарагълувал, къенивал, бегьерлу кар...

ТуькIуьрайди — Куругъли Ферзалиев

9-майдиз   Дербент шегьердин майдандал ЧIехи Гъалибвилин суварин мярекатар кьиле физвай. Иштиракчийрин арада шегьер­дин администрациядин векилар, ветеранар, шегьерэгьлияр ва мугьманар авай. Сувар вини дережада аваз тешкилнавай. Садлагьа­на майдандал кьил рехи хьанвай, тандал чIу­лав парталар алай, вилер хци, ви­кIегь, жуьрэтлу дишегьли экъечIна. Гъилер хкажна, халкьдихъ элкъвена, ада эверзавай: “Ватандин­ къуллугъда акъваз вири сад хьиз!  Къанлу душмандиз рум...

Кьиляй-кьилиз гьейранвал Булахар стIалрин тIямри, авахьзавай тегьерри, ширширдин сесери рикIе­риз мукьва ийида… Бес — шаирар?.. “Зун шаир я!”, “Зун булах я! ВацI я!” лугьуз, чпин тарифардай чIа­лар­банар, эхь-эхь, чIаларбанар, тIи­мил гьалтзавач. Яргъал йисара газетда, литературадин никIе кIва­лахиз, и кар заз, белки, амайбурулай пара акуна жеди. Буш чIаларин сагьибри гзаф гьараярда, чпиз чеб эцигдай чка жагъин...

22 йис идалай вилик ашарвийри, куьч хьанвай виликан  хуьруьнвиярни галаз, 3000 йис тамам хьунин сувар “хуьруьн югъ” хьиз кьиле тухвана. Виликдай хуьр, вини кьил шуь­кIуьз, агъа кьил элкъвена, къулал эцигнавай ягълавдиз ухшар тир.  XVII лагьай асирда Аша 700 кIвал авай. Адак гъвечIи хуьрер — Къерих, Агъахуьр, Сгак, Хемхе, Ратак, Гъвечер, Гъвеер, Кьерегь, Кьелегъан, Харабар акатзавай....

За Шарвилидин шадвилин мярекатдиз физ гьазурвилер аквазвайдакай хабар хьайи  хтулар кьудни­ зи патав атана, кисна, суалрив­ ацIанвай вилерай заз килигиз акъвазна. — Буба, Шарвили вуж я? — хабар кьуна сада. — Буба, чазни вахъ галаз къвез кIанзава, Шарви­лидиз килигиз. Вуна чунни тухудани? — сифте суалдиз жаваб гудалди вичин суал арадал вегьена муькуьда. -Чунни вахъ галаз...

За фикирзавайвал, чи халкьдин руьгьди арадал гъанвай игитрин гьар са къаматдихъ тербиядин чIехи мумкинвилер ава. КIан­завайди а мумкинвилер веревирд авун, жегьил несилрин бейнидив агакьарун я. Эпосдин гъавурда акьун патал неинки лезги фольклор, литературадин  чIехи эсерар, гьакI хайи чIални дериндай чир хьун герек я. И жигьетдай муаллимринни тербиячийрин, гьакI диде-бубайрин хивени еке везифа гьатзава. Чна Шарвили...

Рамазан Асулович Рамазанов, Да­гъус­тандин чкадин промышленностдин лайихлу работник, “РД-дин вилик кье­тIен лайихлувилерай” ордендин, гьукуматдин гзаф кьадар медалринни гьуьр­метдин грамотайрин сагьиб,­ партиядин ва зегьметдин ветеран, Цуругъ­рин хуьруьн агъсакъалрин советдин председатель, къени къилихрин гьуьрметлу инсан. Алай  йисан 15-июлдиз ада вичин 90 йисан юбилей къейдзава.  Мубаракрай! Камаллу агъсакъал Ах­цегь районда, республикада, гьатта къецепатан уьлквейрани парабуруз чида ва сейли...