Хъсанвал рикIелай фидач

Гьар йисуз Вагъуф бубадин зияратдал фин заз адетдиз элкъвенвай кар я. ЦIинин йисузни фенвай зун. Ам хайи юкъуз аниз къвезвай инсанрин кьадарни йисалай-суз гзаф жезва, гьар сеферда аниз фейила, цIийи-цIийи танишарни жезва, гьар садавай жуьреба-жуьре хабарарни ван къведа…

И сеферда чи хуьруьнви Гьемзебег ацIай якIарин, юкьван буйдин, чи яшара авай къумрал са итимдихъ галаз рахазвай. Зун чпин патав­ агакьдайла, Гьемзебега ла­гьа­на: “И кас чидани ваз. Таниш хьухь, чи хуьруьнви, мухбир Шабатов я”.

— Эхь, яда, ам чин тийидай вуж ава!? — ла­­гьана, а касди зав гъил ву­гана. — Ваз зун чир хьанвай хьтинди туш гьа, — давамар хъувуна ада. Чир ам заз хьанвачир, дуьз лагьай­тIа, ахпа ада вичи рикIел хкана. — Вунни Мердали Жалилов чи хуьруьз школадай рекье тунвай арзаяр ахтармишиз атайди тир. Ахпа анал чун таниш хьанай. Чи хуьре совхоз чу­кIурна, кьве колхоз арадал гъиз кIанз, къал тваз­вайбурукай Мердалиди “ЦIелегуьндал яд ни рагъуларзава” кьил гана, чIехи макъалани кхьенай. Ам себеб яз хуьр секин хьанай­.

— А кар зи рикIелни алама. ­Рагьметлу Иба­дуллагь Тагьирован ди­де Халисат рагьметдиз фейила, чун, “Лезги газетдин” са дес­те ­къуллугъчиярни хтанвай. Ам гьа ма­къала акъатнавай вахтар тир. И.Тагьирова Мердалидиз адан ­патахъайни,  яни  а  макъала  вичин вахтунинди хьанвайдини лагьанай.

— Квез Халисат диде чидайни? — хабар кьуна ада завай.

— Гьелбетда, — жаваб гана за гъиле-гъил аваз. — Са сеферда зунни Нариман Ибрагьимов абуруз мугьман хьанай. Наримана Хали­сат дидедикай, шикилни галаз, газетдин са чин ацIай макъалани кхьенай.

— Гзаф гьуьрметлу дишегьли тир, рагьмет­ хьурай вичиз, — давамар хьувуна ада. — Ам са­­вадлу кас тир. Мегьарамдхуьруьн со­вет­дин­ исполкомни хьайиди я. Адан хва Ибадул­лагь райондин исполкомвилиз хтайла, ада лагьаналдай: “Ди­де, са хуьре кьве исполком­ жедайди туш. Я вун экъечIна кIанда, я — зун”.

Халисат диде рази хьана экъечI­­налдай. Зи рикIелай а дишегьлидин къамат, ада заз авур хъсанвал къенин юкъузни алатзавайди туш. Са сеферда зун, чи дидедин гуьгъуьна гьатна, Мегьарамдхуьруьз фена. Зун гьеле школадизни фенвайди тушир. Къвемир лагьайла, зун ишез акурди, хъел атана закай, ада ша лагьанай.

Чун са туьквендиз фейила, ана гьар жуьредин велосипедар авай. Зун абурукай садал­ акьахна. Хкведайла, зав гвай велосипед вичин чкадал эхцигна, дидеди зун, гъил кьуна, шехьиз-шехьиз туьквендай акъуд­завай.

— Я руш, — гьарайна Халисат дидеди, — аялдик хуькуьрмир, вахце адав велосопед. Пул гвачтIа, за гуда, — лагьана заз ам къачунай. Заз вири дуьнья зи гъиле гьатайди хьиз хьанай. Хъсанвал гьахьтин затI я.

Шагьабудин Шабатов