Рагьметлу Вагъуф буба чин тийидай, адакай ван тахьай кас чи патара бажагьат ава. ЧIехи дережа, къудрат-кесер авай пак эвлия хьиз халкьна ам Аллагь-Таалади. Ахьтин­ ксариз, адет яз, садавайни баян гуз тежер хьтин чпин аламатар хас я, амма жемятдиз абур ашкара ийиз кIан жедач. Хуш къилихрин Вагъуф бубани (кьетIен гьуьрмет авунин лишан яз, адал жегьилзамаз халкьдин арада “буба” тIвар акьалтна) гьакI тир. Эвелдай ам вичин алакьунар, сирер инсанрикай далдаламишиз алахъна. Хьанач. КIевевай ксар акваз, абуруз гьикI куьмекдач кьван?! Вагъуф бубадин къуват, аламатар чпин хамуналди гьиссиз, яваш-яваш инсанриз ашкара хьана. Адан патав, Луткунавай кIвализ, яргъал хуьрерайни дерт-тIал алудун патал, куьмек-себеб кIанз, зияратдал хьиз, инсанар къвезвай. Адан гъиликай дава- дарман жезвай. Эхь, эхь, дуьм-дуьз манада — гъиликай. Ада, анжах са вичиз чидай къайдада куьруь дуьа авуна, азарлудан кьилелай ва я тIазвай чкадилай гъил алтадун, цуькIуьн вегьин бес тир.

Агъсакъалри рикIел хкизвайвал, мугьман галачир югъ ва адан кIвале мавлид авачир гьафте жедачир. “Вагъуф буба луткунвийриз ганвай берекат я”,- Аллагьдиз шукур гъиз, лугьузвай инсанри. Абурун дерди-гьалдикай хабар кьаз, санал кьарай текъвезвай эвлия вични, кьуд патал цIар илитIиз, жемятдин арада къекъведай. Тажуб жери кар я, гьа чан аламайла хьиз, ада гилани вичин тIварцIел къвезвай бендейриз куьмекзава, халисан зияратдиз элкъвенвай адан кIвале датIана мугьман, мавлид ава…

13-февраль лишанлу рекъем я: 1894-йи­сан и юкъуз Вагъуф буба дидедиз хьана. 1972-йисан гьа юкъуз рагьметдиз фена. Гьар йисуз 13-февраль халкьди адан кIвале-пIи­рел гурлу мавлид къурмишуналди къейд­зава. И сеферда, яни ам дидедиз хьайидалай инихъ 125 йисан юбилейдиз талукь яз  кьиле тухвай мавлид иллаки гурлуди хьана. Пакаман сятдин 8-далай башламишна, Кьиблепатан Дагъустандин ва Кеферпатан Азербайжандин районрайни шегьеррай атанвай вишералди машинар, инсанар рикIин буйругъдалди Луткуна Вагъуф бубадин пIи­рел ва кIвале кIватI хьанвай. Чкадинбуру ла­гьайтIа, гьайванар тукIуна, еке самоварарни къажгъанар эцигна, гьеле са югъ виликамаз и межлисдиз гьазурвилер акунвай. И юкъуз тахминан 2 агъзурдалай виниз зияратчийриз тIуьн-хъун гана. Халкьди гъайи садакьаяр тIуьрбур тIуьна, амукьайбур вирибуруз пай хъувуна. И барадай кIвалин иесияр тир Аллагьвердидизни Хатужатаз баркалла!

И юкъуз, Вагъуф буба рикIел хкиз, Му­гьам­­мад Пайгъамбардиз    дуьаяр, салаватар, зикрияр, нашидар кIелна. Аллагьди кьабулрай!

Диндинни руьгьдин межлисдин муькуь пай — мавлид райондин имамрин советдин председатель, Ахцегьрин жуьмя-мискIиндин имам Абдулгьашум Абдулгьашумов кьиле аваз, сятдин 11-даз башламишна. Мавлиддин адетдин дуьайринни назмайрин арада  гьажи Абдулгьашума, пудра гьаждал фенвай луткунви камаллу агъсакъал Жума бубади, ша­ир, муъмин кас Бабаев Гьемдуллагь гьажиди, пак гьажи Рамазан бубадин хтул Мегьамед гьажиди, махачкъалави Эмиров Исагьажиди ва масабуру кIватI хьанвайбуруз исламдинни имамдин шартIарикай, Пайгъамбардин  уьмуьрдикай чирвилер гана, насигьатдин кьисаяр ахъайна ва, гьелбетда, Вагъуф бубадин пак къамат рикIел хкидай суьгьбетарна. “Вичин кIвале дин-иман гвай ксар акваз, якъин, Вагъуф бубадин руьгьдиз къе пара хвеши я. Адан пак руьгь чи арада ава”,  лугьузвай агъсакъалри.

Мавлиддал авур ихтилатрай.

— Са шумуд йисуз пис азарлу яз, я духтурривай, я жерягьривай са куьмекни тежез, зун лап гьелек хьанвай,- суьгьбетзава Эмиров Исагьажиди. — Садан меслятдалди, куьмек кIанз, зун 1980-йисуз Азербайжан пата авай Таюб бубадин кьиливни фена. “Чан хва, зи тIем акакьдач, вун Луткунрин хуьревай Бу­лут бубадин патав-пIирел алад. Садакьани­ кьуна, рикIин сидкьидай дуьа ийиз, Аллагьдивай тIалаба. Булут бубадин хатурдай ваз куьмек жеда”, — меслят къалурнай ада. Сифте инанмиш тушир. Азар къвердавай яцIа гьатиз акурла, 1982-йисуз иниз атана, гьа лагьайвал авуна. Гьанлай кьулухъ ингье 37 йис я, гьар 13-февралдиз зун жуван уьмуьрдин юлдашни галаз и пIирел къвезва. Аллагьдиз шукур, тамам сагъ хъхьанва. Кьуру гафар туш. Ина са гьихьтин ятIани сирлу, гужлу энергетика ава. Инсан руьгьдин ва бедендин жигьетдай къуватлу, хизан берекатлу жезва. Садакьа кьуна атунин мурад-метлеб кьилиз акъатзава.

— Квез чидатIа, Вагъуф буба вич и Луткун­рин кьилихъ галай Усурай я (са девирда ахцегьвийри чпин яйлахда кутур и хуьруьз чна Ушурар лугьуда),- ихтилатзава ДАССР-дин культурадин лайихлу къуллугъчи Гьемдуллагь гьажиди . — ГьикI ятIани, хуьруьн жемятдикай бейкеф хьана, ам Луткуниз куьч хьана.

Усура са касдиз жинсинин (нек, адак ягълу­ квай) кал авай. Анжах пис хесетринди тир ам  — вичи вич хъвадай. Тавур жуьредин аламатар хьанач адаз иесиди: гарданда ведро туна, регъуьдал кьеркь акьалжна, ятIани рабатвализ жедачир. Гзаф аялар авай кIвале нек квай мал тукIвазни гъил физвачир. “Вун Булут буба­дин кьилив алад, гьадаз чида ийи­дай дарман”, — лагьана сада. Кални вилик кутуна, фида, ахъайда вичин дерт Вагъуф бубадиз. Калин далудилай, регъуьдилай гъил эляна хьиз, “ваз регъуь тушни, я гьайван, аялрин сивихъ галай рузи хъваз?..” — инсандихъ галаз хьиз рахада ам. Ахпа “тухвана яйлахдиз, тух жедалди хъухъ нек” лагьана, рахкурда. Нянихъ нехирдай ацIай регъуь кваз секиндиз хтана, са сернич ацIай нек гайила, хизандин тажубвилихъ ва шадвилихъ и кьил а кьил авачир.

Са касди садакьа гуда лагьана ният авурла, Вагъуф бубадиз аян жедай. “Зи пул вахце” — лугьудай гьалтайла, гьатта ви рикIел ала­мачиртIани. Месела, вад манат кьунваз, цIуд гайитIа, “цIуд кIандач, зи вад манат вахце” лугьудай. А пулни вичин нефсиниз харждачир. Иллаки еке дарман, туьтуья тир адан цуькIуьн (вични тIимил авай). Пара дуьшуьш­ра рагьметлуда, цуькIуьн вегьена ва я гуьцI­на, инсанар сагъардай…  Эхь, аламатар гзаф авайди я и дуьньяда.

Дашдемир Шерифалиев