Хуьр такур хуьруьнвияр

Дуьньяда виридалайни багьа, азиз ва ширин, са куьнихъни дегишиз, гьакI хкя­гъиз тежер ва, чалай аслу тушиз, чаз кьисмет хьанвай кьилин кьве “шей”  ава: Диде ва Ватан. Диде-бубади чаз хсуси тIвар, му­сурмандин ва ата-бубайрин баркаллу крарни адетар багъишзава. ГьакI хайи вахт, чка къейдзавай шагьадатнамани гузва. Заз къе хайи чкадикай жуван веревирдер ийиз, фикирар лугьуз кIанзава.

Гьар са касдиз вич хайи ва чIехи хьайи чка — ватан, гьакI бубайрин гъвечIи ватан — багъри ерияр ава. Гьайиф хьи, парабурухъ (куьч хьана) къе чи тарихдин кьил, бине тир, виликан несилар яшамиш хьайи багъри чкаяр — дагълух хуьрер, мулкар амач, абур чкIана, харапIайриз элкъвенва. Чизмайди анжах тIварар я.

Зун Ахцегьа дидедиз хьана, ватан Ахцегьар я. Амма зи бубайрин ватан, ери-бине ава – Мацар. Заз и хуьр гьина аватIани чизвач, акунвач. Им, эвелимжи нубатда, диде-бубадин, ахпа жуван тахсир я. ЯтIани заз инсанри  “мацуви” лугьузва, яни чи тарихдин хуьр — бубайрин гъвечIи ватан — гележегдин несилризни ишара ийизва, эзбер ийиз, жемятдин рикIера ва мецел хуьруьн тIвар хуьзва. Им хъсан кар я. Гьайиф хьи, чIехи несилар чавай къакъатзава, абурухъ галаз бязи чи адетар, нугъатар, фольклорни квахьзава. ИкI тахьун патал чна гьар сада квахьзавай гъвечIи ватандин крар, адетар, нугъатдин гафар, сивин яратмишунар хуьнин кардик алакьдай пай кутуна кIанда.

Жувакай рахайтIа, 4-5 йис вилик зи гъиле зи хуьруьн са куьгьне шикил гьатна. Ма­царин хуьруьн шикил-гьеле жемят куьч тахьанмаз (1972-й.) янавай. Анжах гьа чIавуз заз жуван хуьр сифте яз шикилдай акуна, ватанпересвилин руьгь акатна, аниз физ кIан хьана. Тахсирлу я — гьеле физ хьанвач­. Са кьадар фагьумайдалай кьулухъ зун, и ядигар шикил чIехи хъувуна,  шихинал рангаралди чIугваз алахъна. Къуй жегьил несилриз чпин бубайрин ватан шикилдай хьайитIани акурай лагьана фикирна. Исятда и хуьр (са мус ятIани адаз шегьер лу­гьуз­вай), гадарна, харапIайриз элкъвенва. Гьа и шикилдилай башламишна, вахтар алатайла, мацувийри чпин хуьрелни, белки, чан хкида. Иншаллагь!

Редакциядин  патай.

Гьуьрметлу Ибадуллагь муаллимди Мацарин хуьруькай, адан шикил жагъанвайдакай, ам кетендал рангаралди чIуг­ваз алахъайдакай кхьенва. Гьайиф хьи, макъаладихъ галаз а “ядигар шикил” редакциядиз рекье тунвачир.

Ибадуллагь УРДУХАНОВ, Къурукаларин СОШ-дин ИЗО-дин муаллим