Жуван диде-бубадихъ гелкъуьн, абуруз яб гун гьар са мусурмандин хиве авай буржи я. Амма диде-бубайри веледриз кьилиз акъуд лагьана эмир гузвай кIвалахар Аллагьдиз аксибур хьана кIандач.
Пак Кьуръанда икI лугьузва (мана): “Ви Аллагьди анжах тек са Вичиз ибадат авун ва жуван диде-бубадиз хъсанвал авун кьетIна. Эгер кьуьзуь кьиляй абурукай сад ва я тахьайтIа, кьведни ви патав гваз хьайитIа, на абуруз гьатта “уфф” хьайитIани лугьумир, абурал ван хкажмир, абурув хъуьтуьлдиз ва гьуьрметдивди рахух, абуруз чан-рикI ая ва жуван регьимдик кутур. Лагь: “Я Ребби, абур Ви регьимдик кутур, вучиз лагьайтIа абуру заз гъвечIи чIавалай тербия гана””. (Аль-Исраъ сура, 23-24-аятар).
Аллагьди Вичиз ибадат авун ва диде-бубадиз яб гун са аятда санал къалурун им Исламда диде-бубадиз авай еке дережа ва гьуьрмет къалурзавай делил я.
Ислам динда диде-бубадиз еке дережа авайди гьадисрини тестикьарзава.
Са сеферда Мугьаммад Пайгъамбардин патав вичиз Аллагьдин патай суваб къазанмишиз кIанзавай са кас атана. Ада вич Аллагьдин рекье женг тухуниз гьазур тирди лагьана ва кьин кьуна. Амма Пайгъамбарди адавай жузуна:
— Ви диде-бубадал чан аламани?
— Эхь, абур кьведин сагъ я, — жаваб хгана касди.
Ахпа Пайгъамбарди адаз лагьана:
— Вуна ви диде-бубадин рекье жигьад ая (яни диде-бубдихъ гелкъуьгъ). (Имам Бухари).
Гьуьрметлу стхаяр ва вахар, эгер чаз Аллагьди диде-бубадин вилик гьатта “уфф” лагьана, инжиклувал къалурдай ихтияр гузвачтIа, чаз абурун вилик маса къайи ихтилатар авун, абурукай хъел атун, ажугъдиз акъатун генани еке гунагь я.
ГьакIни Пайгъамбардин са гьадисда лагьанва хьи, Аллагьдин разивал диде-бубадин разивиле ава, Аллагьдин наразивал диде-бубадин наразивиле ава.
Вири и делилар фикирда кьуна, чна диде-бубадив чун къадирлувилелди, гьуьрметдивди эгечIун чи хиве авай пак буржи тирди аннамишун лазим я. Къе чун чи диде-бубадив гьикI эгечIайтIа, пака чавни чи веледар гьа къайдада эгечI хъийидайди рикIелай алудна кIандач.
Азим гьажи Панагьов, Хасавюрт райондин Къурушрин хуьруьн имам
