Уьмуьрдал зегьметди баркалла гъанвай ватанэгьлияр тIимил авач. Гьажиев Рафикан хва Фазилни абурукай сад я.

— Математикадин тарсар гудай муаллим авачирла, закай Фазилан муаллим хьанай. Амма — яргъалди ваъ, са куьруь вахтунда. Фазилаз математикадай чирвилер гузвайди Хасавюрт районда тIвар-ван авай рагьметлу Гьажибабаев Эждер муаллим тир. Зи рикIел алама, неинки районда, гьакI республикадин сергьятра аваз кьиле тухузвай вири олимпиадайра Фазила гьамиша 1- чкаяр кьадай. Ам зигьин авай, тарс гьасятда кьадай ученик тир, — лугьузва Дагъустандин лайихлу муаллим, Хасавюрт райондин РУО-дин математикадин муаллимрин ассоциациядин председатель Эскендаров Аслан муаллимди.

Гьеле школада кIелдай йисара аялри чпин рикIе тайин са мурад-къаст твада, ам кьилиз акъудизни алахъда, четинвилерай экъе­чI­дай рекьерни жагъурда.

Фазила рикIел хкизвайвал, гьеле школада кIелзавай йисара, кIвализ куьмек яз, хиперин нубатдиз фена, кузвай ракъиник ацукьайла, неинки Москвадиз кIелиз финикай фикирзавай, гьакI ана кIвалахни ийидайдахъ агъазвай. Кьегьал хцин мурадар кьилизни акъатна.

Фазил 1974-йисуз Хасавюрт райондин Къурушрин хуьре муаллим Рафик Фетуллаевичанни Таза Сурхаевнадин хизанда дуьньядал атана. Ам гьеле школадиз тефенмаз, Рафик муаллим, таржумачи – дипломат яз, Африкадиз -Танзаниядиз — рекье тунай. Фазила гьана СССР-дин посольствода авай школада 1 ва 2 – классра кIелна. Анай хтайла,  Къурушрин хуьруьн 2-нумрадин юкьван школада кIелунар давамар хъувуна. Ада вич зигьин авай, чешнелу, общественный уьмуьрда гуьгьуьллудаказ иштиракдай ученик яз къалурна. 1991-йисуз школа къизилдин медалдалди акьалтIарна. Ам Дагъустандин государстводин университетдин экономикадин факультетда цIийиз ахъайнавай “Мировая экономика” отделенидик экечIна. Фазила имтигьанар вахкудай вахтунда комиссиядин членар вичин чирвилералдини алакьунралди гьейранарнай. КIелдай йисарани ам виридаз чешне яз хьана.

1996-йисуз Фазила ДГУ яру диплом къачуналди акьалтIарна. Гьа йисан зулухъ адакай РФ-дин гьукуматдин патав гвай финансрин университетдин аспирант хьана. Гьанани Фазила вичин чирвилер тестикьарна. Пуд йисалай, 1999-йисуз, аспирантура агалкьунралди куьтягьна, “Управление валютными рисками в коммерческих банках и фирмах” темадай диссертация хвена, экономикадин илимрин кандидатвилин дережа къачуна.

Фазил Рафиковичан зегьметдин рехъ 2002-йисалай гатIунна.  2017-йисалди ада РФ-дин гьукуматдин патав гвай финансрин университетда “Мировая экономика и международные финансовые отношения” кафедрадин доцент яз кIвалахна. Гьа са вахтунда кIелна куьтягьзавай студентрин дипломрин кIвалахрин руководитель, кандидатвилин диссертацияр хуьдайла, оппонент  ва диссертацийриз рецензияр гудай жавабдар къуллугъчи хьана. 2010-йисалай “Международные финансы и банки” программайрай магистрдин дережа къачун патал гьукуматдин имтигьанар кьабулдай комиссиядин членни я.

2003-йисалай Ф.Гьажиевал, тежрибалу финансист-банкир хьуниз килигна, “Газпромбанк”, “Банк Москвы”, “ВТБ”, Лондондин штаб-квартирада авай Европейский банкуна ва маса банкара кIвалахун ихтибарна. Адан алакъаяр кредитрихъни еке инвестицийрихъ, экономикадин вири жуьрейрин хилерихъ — металлургия, нафтIадин газар, чар гьазурдай карханаяр, недай-хъвадай хилер, АПК, эцигунардай материалар, алишверишдин кIвалер, чил, карханаяр, энергетика — ва масабурухъ галаз алакъалу я.

КIвалахдин вахтунда Ф.Гьажиева Россиядин гьар са пипIе вишералди гьар жуьредин проектар ахтармишна, цIудралди проектар пулдалди таъминарун тешкилна, вич кар алакьдай, банкарин кIвалахдин сирер кьетIендаказ чидай пешекар тирди тестикьарна.

Фазил Рафикович 2018-йисан октябрдилай цIийи кIвалахал элячIнава. Ам Россиядин экспорт вилик тухунай маса гьукуматрихъ галаз проектар пулдалди таъминардай, инвесторрин проектар кьиле тухунай жавабдар руководитель яз мукьвал-мукьвал неинки Россиядин, гьакIни Европадин, Азиядин уьлквейриз командировкайриз рекье твазва. Адаз ингилис чIал дидед чIал хьиз чизва, гьикI хьи, адан буба, рагьметлу Рафик Фетуллаевич ингилис чIалан муаллим – вични Къурушрин хуьряй сад лагьайди тир. Мисалда лугьузвайвал, къапуна авайди тIуру­нини къачуда.

Фазил Рафиковича рикIел хкизвайвал, рагьметлу бубадин мурад хцикай дипломат хьун тир. СССР чукIун себеб яз, а мурад кьилиз акъатнач. ЯтIани, лагьайтIа жеда хьи, Фазила вичин бубадин веси-мурад чилел вегьенач, ам дамахдивди кьилизни акъудна: адан кIвалах экономиядин рекьяй гьа международный дипломатиядихъ галаз алакъалу я. Фазил Рафиковича къецепатан уьлквейра Россиядин хейлин карханаяр вилик тухуниз гузвай фикир артухарнава.

Москвада жавабдар къуллугърал алатIани, гьана яшамиш жезватIани, Фазил Гьажиева хайи ватан, хуьр, жемят рикIелай алудзавач. Ам халисан ватанперес, инсанперес, гзаф мергьяматлу кас яз чида.

2016-йисуз ада мергьяматлувилин “Леки” фонд тешкилна, неинки хайи хуьр, гьакI Кьиблепатан Дагъустан патални мергьяматлувилин гьерекатар кьиле тухуник вичин лайихлу пай кутазва. ЦIийи Къурушдал кардик квай спортдин секцийрин кIвалах вилик тухун патал датIана вичелай алакьдай куьмекар гузва.

Хайи хуьре, грекринни римлуйрин жуьреда кьуршахар кьунай 2016-йисуз Рио-де-Жанейрода кьиле фейи Олимпиададин буьруьнждин призер Жавид Гьамзатован тIварунихъ яна, спортзал эцигзава лагьана хабар агакьайла, ам куьмекдин гъил яргъи авунин карда сифте жергейра хьайи къурушвийрикай сад я. Фазил Рафиковича неинки вичин хсуси такьатрихъ, гьакIни хайи хуьр госпрограммайрин сергьятра аваз абад авун патални чалишмишвалзава. Са кьве йис идалай вилик, адан алахъунар себеб яз, хуьруьн Якьуб Эскендарован тIварунихъ галай 2-нумрадин мектебдин кьулухъ, гьукуматдин махсус программадин сергьятра аваз, кьезил атлетикадал машгъул­ жедай тадаракар эцигнай.

Ам “Къурушрин сес” газетдин амадагни я. Газетдин кIвалах вилик тухун патал хъсан меслятар къалурунихъ галаз санал ада гьар йисуз вичин патай 40 хуьруьнвидиз газетни кхьизва.

Лагьана кIанда, Фазил Гьажиева винидихъ тIвар кьунвай “Леки” фондуник квай кьегьал рухвайрихъ галаз санал Кьиблепатан Дагъустан жуьреба-жуьре рекьерай вилик тухун патал еке кIвалах кьиле тухузва. Хайи чIал хуьн, жегьилар сагъламбур яз чIехи хьун, кесиб хизанриз куьмекдин гъил яргъи авун патал акцияр кьиле тухузва, мярекатар тешкилзава. Москвада чи ватанэгьлийри кьиле тухузвай милли мярекатрин тешкилатчийрикай ва абуруз къаюмвал ийизвайбурукайни сад чи баркаллу хуь­руьн­ви я.  И крар ада пишкешрихъни тарифрихъ цIигел яз ваъ, рикIин сидкьидай, халкь патал, Ватан патал ийизва.

Фазил Рафиковичанни адан уьмуьрдин юлдаш Камилла Хан­агьмедовнадин гьуьрметлу хизанда кьве велед — Мурад ва Милана -чIехи жезва. Абурни чпин бадеди (Фазилан диде Таза Сурхаевнади) хайи чIалал, ватандал рикI алаз тербияламишзава. Таза бадедиз зулалай  гаталди Москвада гъвечIи хва Фазилан патав яшамиш хьун адетдин кардиз элкъвенва. Амма баркаллу рухваяр чIехи авунвай камаллу дишегьлидиз багъри ерийривай  къакъатнани кьарай къвезвач. Гьар йисуз гатухъай ам Махачкъаладиз чIехи хва Физулидин патав, гьакIни ЦIийи Къурушдал хквезва.

Къуй  Фазил Рафиковичахъ гъиле кьунвай вири кIвалахра агалкьунар хьурай.

Гьажи Къазиев