Алатай гьафтедин ял ядай йикъара Каспийскда «Созвездие добра» лишандик кваз Вирироссиядин фестиваль кьиле фена. Чи республикадиз Узбекистандай, гьакIни Москва, Санкт-Петербург, Пермь шегьеррай жаванар атанвай. Кьве юкъуз абуру чи республикадин коррекциядин школайра кIелзавай аялрихъ галаз санал фестивалдин сергьятра аваз кьиле тухвай мярекатра иштиракна. Мугьманриз Дагъларин уьлкведин гуьрчег чкаяр аквадай мумкинвални тешкилнавай.

Къейд авун лазим я хьи, фестиваль тешкилнавай мергьяматлувилин «Ангел На­деж­ды» фондунин (ам 2022-йисуз арадал­ атана) кIвалах япариз зайифдаказ ван къвезвай аялриз ва жаванриз куьмек гунихъ, абурун месэлаяр гьялунихъ элкъуьрнава. Чи респуб­ликада гила кьвед лагьай сеферда кьиле тухузвай фестивалдин макьсад зайифдаказ ван къвезвай аялриз ва жаванриз неинки яратмишунрин, гьакI чирвилерин жигьетдайни куьмек гуникай ибарат я.

ИкI, 4-октябрдиз, форумдин сергьятра аваз, «Москва» кинотеатрдин дараматда ван­ текъвезвай ва зайифдаказ ван къвезвай жаванар патал лекцияр, тренингар ва къугъу­нар тешкилнавай. Абурун иштиракчийриз ватанпересвиликай, гражданвилин­ позициядикай суьгьбетна, гьа гьисабдай­ яз, ихьтин аялар гъавурда акьазвай «чIа­лалдини» — гъилин ишарайрин куьмекдалди (язык жестов и мимики) абуруз командада аваз кIва­лахиз чирдай серенжемар кьиле тухвана, гьа са вахтунда жаванриз башчивилин рекьяй чпин алакьунар къалурдай мумкинвални гана.

«Ангел Надежды» фондунин регьбер Светлана Романовади форум ачухдайла,­ гьакI адалай кьулухъ журналистрихъ галаз­ кьиле фейи суьгьбетдани, къейд авурвал, Проектдин тереф Россиядин Президентдин Грант­рин фондуни, РФ-дин Госдумадин депутатри, Россиядин культурадин министерстводи, гьакIни Дагъустандин кьил Сергей­ Меликова, Гьукуматди, Дагъустандин Халкьдин Собранидин депутатри, РД-дин информациядин ва печатдин Агентстводи ва масабуру хуьзва.

— Фестивалди Россиядин регионрай, гьакIни мукьвал ва яргъал къецепатан уьл­квейрай тир жаванриз гуьруьшмиш жедай, яратмишунрин рекье сада-садавай тежриба къачудай мумкинвал гузва. Инвалид аялрин яратмишунрин ва культурадин дережа хкажиз куьмекда, концертдин гуьрчег прог­раммади вири дуьньяда бедендин мумкинвилер сергьятламиш аялрин руьгь хкажда. Гележегда и фестивалдин сергьятар гегьеншарун пландик ква. Кьилди къачуртIа, къведай йисара ам Китайдай, Къазахстандай, Кореядай, Вьетнамдай ва ОАЭ-дай тир жаванрин иштираквал аваз кьиле тухудайвал я, — къейдна фондунин регьберди.

Форумдин иштиракчийрин тIварунихъ чими келимаяр Дагъустандин жегьилрин крарин рекьяй министрдин заместитель Фарман Меликовани лагьана. Ада аялрин уьмуьрда ихьтин кьетIен вакъиади яргъалди гел тадайди, и жуьредин серенжемри неинки абурун руьгь хкаждайди, гьакI жаванрин арада сад-садан гъавурда акьунин, дуствилин, сергьят авачир мумкинвилерин муьгъ арадал гъиз куьмекзавайди, халис искусстводиз са куьнивайни манийвал ийиз тежедайди къейдна.

Фестивалдин кьилин мярекатар 5-ок­тябр­диз Ленинан майдандал кьиле фена. Югъ игитриз хкажнавай памятникрал цуьквер эцигунилай ва шегьердин администрацияда СВО-дин иштиракчийрихъ галаз гуьруьшмиш хьунилай башламишна. Ам ачухуниз талукьарнавай шад мярекатдал Каспийскдин мэрдин заместитель Гьуьсейн Ункилова, Дагъустандин жегьилрин крарин­ рекьяй министр Камил Саидова, инсандин ихтиярар хуьнин рекьяй регионда уполномоченный Запир Алхасова, РД-дин Халкьдин Соб­ранидин депутат Гьасан Османо­ва, «Лезгинка» госансамблдин директор Жам­булат Мегьамедова, республикадин «Сифтебурун гьерекат» отделенидин регьбер Людмила Саидовади ва масабуру иштиракна, фес­тивалдин иштиракчийрин тIва­рунихъ абуру чими келимаяр лагьана.

Гуьгъуьнлай сегьне жаванрин ихтиярда туна. Гьам чи республикадин коррекциядин школайра кIелзавай аялри, гьамни мугьманри, мимикадикай, пластикадикай менфят къачуналди, кьетIен чIалалди урус халкьдин манийрин мана агакьарна. Ихьтин гьар са нумра тамашачийри гурлу капар ягъуналди къаршиламишзавай. Югъни хъсан алахьайди тир, тамашачиярни гзаф кIватI хьанвай. Дугъриданни, аялри бегьем зегьмет чIугунвайди виле акьазвай, лугьудайвал­, вири нумраяр ашкъидалди тамамарна. Жа­ван артистрихъ галаз сегьнедилай Да­гъус­тандин лайихлу артистри, РД-дин операдин­ни балетдин театрдин солистри, Дагъус­тан­дин гьукуматдин Хорди, Мимикадин ва жест­рин театрди, «Молодость гор» ансамбл­дин устад­ри ва гзаф масабуру тамамарай нумрайри мярекат мадни гурлу авуна.

И юкъуз лишанлу вакъиаяр мадни кьиле фена: республикада сад лагьай сефер яз жестрин чIалалди Россиядин ва Дагъус­тандин гимнияр тамамарна. Жаванри майдандал уьлкведин ва республикадин чIехи пайдахар ачухна.

Рагнеда Рамалданова