Ахцегь районда зурба багъманчи, хуьруьн майишатдин производстводин тешкилатчи, Социализмдин Зегьметдин Игит, РСФСР-дин Верховный Советдин депутат (1963-1967), КПСС-дин ХХIII съезддин делегат, Обкомдин член Саимат Керимовна Ферзалиева кьисайрик квай хьтин алакьунрин дагъви дишегьли тир. Ам дидедиз хьайидалай инихъ цIи 100, рагьметдиз фена 30 йис жезва. Ахцегьвийри, ам рикIел хуьнин лишан яз «2025-йис Маяк Саиматанди я!» лугьузва.
Агъасиеван тIварунихъ галай колхоздин звеновод, гуьгъуьнлай «Ахтынский» совхоздин машгьур бригадир хьайи адан тIварунихъ галаз Ахцегьа цIийи багълар кутун, республикада сифте яз емиш багълариз самолётдин куьмекдалди дарманар ягъун, гьеле 1960-йисара гьар са гектардай 80 центнер емишар къачун, гьа са вахтунда тарарин жергейрин арайра салан майваяр битмишарун ва зегьметдин маса цIийивилер алакъалу я. Эхь, адан девирда ахцегьрин ичерин тIвар-ван акъатна, хайи хуьр, район вири уьлкведиз машгьурна.
Районэгьлийри чпин игитар рикIелай ракъур тавун лап хъсан кар я. ИкI, 12-февралдиз Ахцегь РДК-дин (МКУ «УКСМП и Т») залда Саимат Ферзалиевадин 100 йисан юбилейдиз талукьарнавай гурлу мярекат кьиле тухвана. Ана райондин кьилин, жемиятдин тешкилатрин векилри, Игит дишегьлидихъ галаз санал кIвалахайбуру, теклифнавай ксари, гьелбетда, мукьва-кьилийрини къуншийри иштиракна. Шад мярекатдиз талукь яз райондин культурадин управленидин коллективди хизандин архивдай ва чкадин музейрай гъанвай документринни шикилрин выставка тешкилнавай. Мярекатдин кьетIенвал тарифлу ичерни чкадин гьевескар артистрин концертдин программа хьана.
Залда авайбур тебрикуналди ва С.К.Ферзалиевадин уьмуьрдинни зегьметдин рекьикай итижлу ихтилат авуналди, мярекат РУК-дин начальникдин заместитель Сулейман Сулейманова ачухна. Сифте гаф «Ахцегь район» МР-дин кьилин заместитель Роберт Гьамзаеваз гана.
— Гьуьрметлу юлдашар! Чи баркаллу рухваярни рушар чир хьана, рикIел хвена, абурун чешнейралди акьалтзавай несил ватанпересар яз тербияламишун важиблу я. Ихьтин мурад-метлебдалди чна къенин гуьруьш-мярекат кьиле тухузва. За жуван, райондин кьил Абдул-Керим Нажмудиновичан ва райсобранидин депутатрин патай квез и шад мярекат мубаракзава. Къуй квез чандин сагъвал, Саиматан рехъ-кар давамардай ксар мадни артух хьурай! Игит дишегьлидин тIвар эбеди авун яз, чна ам яшамиш хьайи кIвалел ва адан тIварунихъ галай куьчедал махсус кьулар алкIурнава. Фикирдик «Кал» участокда Саиматан тIварунихъ виниз тир бегьерлувилин емиш тарарин багъ кухтун ва Ахцегьа памятник эцигун ква, — лагьана ада.
Мярекатдал Саимат Ферзалиевадин тIварцIихъ чими гафар Ахцегьрин тарихдин музейдин директор Агьмед Дагъларова, райондин агъсакъалрин советдин председатель Къеземет Къеземетова, дишегьлийрин советдин председатель Таира Муспагьовади, зегьметдин ветеранар Къеземет Мурсалова, Къизибег Гьабибуллаева, Керем Керемова, Наргиз Мукаиловади, Рагьимат Гьажиевади, райондин общественный палатадин председатель Шемсидин Арухова, Ахцегьрин культурадинни искусстводин музейдин директор Бидирнисе Шефиевади, Саиматан хтул Манатил Азизова, и цIарарин авторди ва масабуру лагьана.
Абуру къейд авурвал, зегьметкеш кесиб хизандай тир етим руш Саимат Дагъустандин, гьатта СССР хьтин уьлкведин гьуьндуьр дережадиз хкаж хьунин себеб, рагьметлуда вичи лугьуз хьайивал, галатун тийижир зегьмет я. Халкь ва Ватан паталди тир намуслу, гьакъисагъ зегьмет! 1941-йисуз буба фронтдиз фена, диде кьена, вичелай гъвечIи кьве вахни кьве стха хуьн хиве гьатай руш, ирид лагьай классни куьтягь тавуна, колхоздин кIвалахал финиз мажбур хьана. Гьа макъамда ада юкъуз зегьметдин йикъан нормаяр кьве къатда тамамариз, йифиз Яру Армиядин аскерар патал сун гуьлуьтарни бегьлеяр храз хьайивиляй я жеди, адалай гъвечIи вахарни стхаяр сагъ-саламатдиз кIвачел акьалдариз хьайиди. Саимат чи рикIел кIвале мегьрибан диде ва баде, багъда хсуси чешнедалди фялеяр зегьметдал желбдай тешкилатчи, депутат, райондинни республикадин крарин къайгъудар яз алама. И зурба дишегьлиди уьмуьрда вичин гьахьтин еке гел туна.
Рахунрин арада РДК-дин гьевескар артистри — Сафинат Агъабалаевади, Назлу Шагьбановади,Таира Муспагьовади, Фатима Мегьамедовади, Эмирсултан Бигеева — манийралдини кьуьлералди мярекатдин иштиракчийрин гуьгьуьлар шадарна.
Эхирдай Саимат Ферзалиевадин руш Аният Исрафиловади ва хцин свас Жамиля Ферзалиевади чпин багъри дишегьлидин гьуьрметдай ихьтин метлеблу мярекат кьиле тухунай Ахцегь райондин регьберриз, МКУ «УКСМП и Т»-дин коллективдиз ва вири иштиракчийриз сагърай лагьана.
Дашдемир Шерифалиев
