Квез чидани?

Виликрай яшлу инсанри лугьудай: «Заз икI яргъалди­ яшамиш жез куьмекайди серкIвер я». Абур гьахъни я. Гила неинки чи салара, гьакI патарив гвай кIамун къерехрани серкIвер (бузина черная), вергер, ханбигидин хъчар, пенкьвер ва маса менфятлу хъчар аквазмач.

Авиценнади  лагьанай: «Авач гьич са хъачни дарман квачир. Авач гьич са азарни хъчаривай сагъармз тежедай!» ГьакI хьайила, гьуьрметлубур, къацу аптекадикай менфят къачуна кIанда. Исятда серкIвери цуьк авунва ва емишар кьаз башламишнава. КIватIа, кьурура. Чна серкIверикай кхьин гьаваян кIвалах туш: вилик квайди зулни кьуьд я — беден гьазурна кIанда къайи вахтариз дурум гуз. Са истиканни кьатI цуьквер 3 л. банкадиз вегь, 3 л. къайи яд цана. Алава яз хуьрекдин 3 тIур шекер ва чайдин тIурунин кIвенкIвел алай лимондин кислота (порошок) яна, 4  сятда тур. Тархундин ни галай лап дамахдин хъвадай затI жеда. Аялрини кваз рикI алаз хъвада. И гьалимади чIулав лекьинив, дуркIунрив, туькьуьлдин рекьерив, цварадин системадив хъсандиз кIвалахиз тада, дакIунар (отекар) алудда, иммунитет хъсанарда.

Яргъал вахтунда къен кьадай хесет (запорар) квайбуру акьван гъил яргъи авуна кIандач. Йикъа пуд сеферда 50-60 мг хъун меслят къалурзава. Яшлу инсанри чпи гзаф вахтара фахъ галаз, ниси, нек ва серкIверин дигмиш хьанвай емишар ишлемишзавалдай. Алимри тестикьарзавайвал, са тIуруна авай чIулав (яру ваъ)  емишрал 0,5 яд илична, 10 декьикьада ргана, къурда, куьзда ва 2 хуьрекдин тIуруна авай вирт хуькуьрна, хъваз хьайитIа, беден сагъ ва уьмуьр яргъи жеда.

И кIвалах такIан гьич са инсанни жеч. Ишлемиша, чнани квез куьмекда. Сифте квез Аллагьди куьмекрай!

Башир Шихмурадов, ­­

Теймур Гьабибов