(Эвел — 34-нумрада)

Косметикар, чиниз, бедендин хамуниз ­я­дай шейэр гьеле авачир девирра дишегьлийри­ адетдин продуктрикай (какадин къиб, нек, вирт, кIирийрин, зейтундин (оливковое) чIем, менфят­ къачузвай. Къейдзавайвал, Китайдин им­пе­ра­­тордин папарини ашнайри кIирийрин миже­ни гъери-чинив, бальзамар бедендив гуь­цIун­ ва ваннада эхъуьн патал ишлемишзавай­. Лап фадлай чи дагъларани дишегьлийри, кьил, чIа­рар чухуьдайла, кIирийрикай, гьакIни цIве­гьедикай менфят къачудай — чIарар нур гуз акъваздай. Китайдин гуьзел ханумар, хейлин­ яшар хьайи­лани, белки, гьавиляй жегьилдиз аквадай. КIирийрин гъериди кайи чкайриз, хирер хьайилани, хъсандиз куьмекда, кикер ва чIарарин пунар мягькемарда. КIирийрин ширедалди запунар, шампунь ва гел девлетлу ийизва. ИкI, абурухъай хуш ни къведа, гьакI хам хъсанарда, яни гуьнгуьна хутада. Гьавиляй­ гуьрчегардай салонра ихьтин ширедикай къвер­давай гзаф менфят къачузва.

КIирийрин ширедин бинедаллаз биоалаваяр, спортдинни энергетикадин хъвадай шейэр, хирер, кайи чкаяр сагъар хъийидай мацар ва сагъламвал патал гзаф герек тир маса продуктар акъудзава.

КIирийрин чIемеди хамуниз ийизвай таъсир яргъал чIугун патал Япониядин алимри «парчадин косметика» арадал гъанва. Органический шейэрикай химиядин рекьелди экьи затI (вискоза) гьазурдай хаммалдик (сырьё) адакай гъалар ийидалди вилик витамин С кутазва. И витамин квай футболкаяр а уьлкведин туьквенра лап фадлай маса гузва. Са шумуд йис идалай вилик лагьайтIа, гъалардай чIунарик, чичIерик кIирийрин шире кутаз эгечIнава. ИкI, алукIзавай майкайрин, футболкайрин гъалара­ авай лап куьлуь тIеквенрай дармандин шейэр­, бугъадиз элкъвена, акъатзава ва суткада кьи­ляй-кьилиз хамуни кужумзава, гьа идалди косметикадин таъсир артухарзава. Японвийриз кIирийрикай амай уьлквейрилай геж хабар хьанатIани, и емишрин бинедаллаз абуру сагъламвал хуьдай надир продуктар тIимил акъудзавач. Вири квелай башламиш хьайиди ятIа чидани? Токиодай тир алимри куларал, наба­татрал жедай, дуьньяда виридалайни гзаф чкIанвай вишелай гзаф куьлуь емишрин (ягоды) дарманар кваз хьунин лишанар гекъигна. Нетижада абурукай вридалайни къиметлубур кIирияр тирвилин фикирдал атана.

КIирийрин чIем вилерин винел патан къат, перде (роговица) сагъарун патални ишле­мишза­ва. Духтурри кIирийрин чIем чIулав лекьин кIва­лах хъсанарун (липидный обмен), хуьрек руфуниз тухудай яру рад операция авурдалай кьулухъ, 12-перстный ратуна хер (язва) сагъарун патал, гьакIни дакIунри (рак) тади гузвайбурузни теклифзава.

КIиридин тарар жуван сала, бахчада цаз жеда. КIвалин шартIара кIирийрин чIем икI гьазурда. Миже хкудна, амукьай цилерни чкалар кьурурда, куьлуь ийида (кофемолкада), ахпа­, термосдиз вегьена, семечкадин 60 градус кьван ргар ягъ илична (1:2), суткада тада. Ахпа­, куьзна, чIем кьилдин къапуна цада.

ГьакI хьайила, патав гваз, кIвачерик кваз, яб тагуз, къадир, къиметлувал, менфятлувал чин тийиз, элячIна фимир. Къизилдин рангунин кIирияр алай кул-кусар, абурун хилер зулуз гьикьван иердиз аквада! Абурук тIимил цурувал кватIани, пасукI, вирт какадарна тIуьрла, гьикьван ширин я! Иштагь ачухарда. ХъуьтIуьз тIуьн патал холодильникда хвейитIани жеда. Буюр, неъ — бедендиз къуват, такьат атайдини гьиссда, аптекайрихъайни кIвач атIуда, анрай гузвай витаминарни герек хкведач.

Са алава. Яшар хьурдавай гзафбуруз бедендин жалгъайрин тIалри тади гуда. С витаминди жалгъаяр мягькемарзава, дакIун, яру хьун (воспаление) агъузарзава. Квек ква и витамин? Сифтени-сифте — кIирийрик, ахпа-жи­кIийрик, келемдик, яру истивутдик (болгариядин), чи чкадин ичерик ва хурмадик.

Къуй сагълам, сагъ-саламат хьурай вири!

Гьазурайди – Ш. Шихмурадов