(Эвел – 45-48-нумрайра)
Къияматдин йикъан лишанар къейднавай текстер гьакъикъатдихъ галаз алакъалу ийидай къайдаяр
- Ам я – Шариатди ихтияр таганвай крар авун ва я ихтияр авай крар тавуна тун.
Бязи инсанри аль-Магьди пайда хьуникай кхьенвай ктабар кIелнава. Абурун авторри тайин тир кас аль-Магьди тирди кьетIивилелди тестикьарзава. Ахпа ктаб кIелайбурукай бязибур аль-Магьди вилив хуьз, чпин кIвалахрин планни, ам пайда хьуник умуд кваз, гьазуриз эгечIзава. Абурукай садбуру чпиз балкIанар ва турар (гапурар) къачузва – гележегда жедай дявейриз гьазурвилер акваз…
Идалай гъейри, абурун арада, Дажжал пайда хьун мукьвал ала лагьана, эвленмиш хьун ва кIвал эцигун акъвазарайдини ава ва икI мад…
- Мумкин я а карди чIехи зиянар гунихъ ва Аллагь, адан Расул (къуй Аллагьдин патай салават ва салам хьурай вичиз) таб яз кьунихъ гъун.
Мисал яз, эгер инсанри флан кас аль-Магьди я лагьана гьисабна ва гуьгъуьнлай абуру гьисабайвал дуьз тахьайла, и карди инсанри аль-Магьдидикай къейднавай гьадисар тапанбур яз гьисабунал гъида.
«АшратIу-сСагIагь» гафарин мана
(Къияматдин йикъан лишанрин метлеб)
Аль-АшратI
«Аль-АшратI» гаф «шаратI», «аш-шарат» гафарин гзафвилин кьадар я. Адахъ «лишан» лагьай мана ава. Къияматдин югъ алукьдай вахтунин ашратIар – яни адан лишанар, себебар я, абур ишараяр я – чпелай гуьгъуьниз Къияматдин югъ алукьдай1.
Ас-са’а («Сят»)
Им виче Къияматдин югъ жедай вахт я. Адаз «Сят» лагьана тIвар ганва, вучиз лагьайтIа, ам инсанар патал бейхабарди жеда ва са кIеви ванцелай кьулухъ халкьнавай вири затIар са сятда (гьасятда) телеф жеда2.
Къияматдин йикъан лишанрин жуьреяр
Къияматдин югъ алукьдай вахт мукьва хьунин лишанар ва ишараяр кьве патал пай жезва.
Сад лагьай пай: гъвечIи лишанар. Абур кьве жуьрединбур ава:
Сад лагьай жуьре: фад алатай лишанар.
Абур кьиле фена акьалтIнавайбур я. Абур Къияматдин югъ алукьдай вахтунивай лап яргъа тирвиляй гъвечIи лишанар яз гьисабзава. Мисал яз, Пайгъамбар (къуй Аллагьдин патай салават ва салам хьурай вичиз) расул яз ракъурун, варз кьве патал пай хьун, Мединадин мулкарай чIехи цIай акъатун.
Кьвед лагьай жуьре: юкьван лишанар.
Абур пайда хьана, амма гьелелиг акьалтI тавунвайбур я. Акси яз, абур мадни гзаф, артух жезва. Ахьтинбур лап гзаф ава ва абур гьа са вахтунда гъвечIи лишанарни я. Абурукай гуьгъуьнлай ихтилатда. Ихьтин лишанрин арада ава: лукI-папа вичин ханум хун, кьакьан гьавайрин дараматар эцигунин карда кьецIил, чуплах чубанрин акъажунар, чеб пайгъамбарар я лугьудай тапан 30 тапархъан пайда хьун.
(КьатI ама)
_________________
1 Килиг: аль-Жавгари «ас-Сыхах», 3/136, Ибн аль-Асира «Гариб аль-хадис», 2/460
2 Килиг: Ибн аль-Асира «Гариб аль-хадис», 2/460
Гьазурайди — диндин алим
Ямин Мегьамедов
