Пресс-конференция

Накь, 6-декабрдиз, РД-дин Гьуку­мат­дин Председатель Абдулмуслимов Абдулмуслимова республи­кадин ми­­­­нистррин кабинетдин 2023-йисан­ кIвалахдин нетижаяр­ кьуниз ва 2024-йисан планриз талукьарнавай гегьенш пресс-кон­фе­ренция кьиле­ тухвана. Ана респуб­ликадин газет­ринни журналрин кьилин редакторри, телевиденийрин ва СМИ-рин маса векилри иштиракна.

Журналистрихъ элкъвена, премь­ер-министрди сифте нубатда дяведин махсус серенжемдин иштиракчийрин хизанриз гузвай куьмекрикай, «Чун саналла» фондунин кIвалахдикай ихтилатна: «За гьисабзава хьи, къе Ватан хуьзвай аскеррин хизанрин тереф хуьнин, Запорожьедин Михайловский райондин агьалийриз куьмекар гунин жигьетдай Дагъустанди лайихлудаказ серенжемар­ кьабулзава. Запорожьедин Михайловский райондин мулкара республикадин куьмекдалди 32 объект гуьнгуьна хутазва, абур асул гьисабдай яшайишдин, ЖКХ-дин объектар я. И макьсадар патал 200 миллион манат кьван чара авунва».

Къейд авурвал, 2022-йисуз РД-дин зегьметдин ва яшайишдин рекьяй вилик финин министерстводин къвалав арадал гъайи Дагъустандин региондин «Чун саналла» яшайишдин фондуни нетижалудаказ вичин кIвалах давамарзава. Санлай къачурла, жуьреба-жуьре чешмейрай и фондунив 848 миллион манат пул агакьна. Адакай 600 миллион манат кьван РД-дин гьукуматди резервдин фондунай янава. Къедалди фондуни 650-далай виниз аскеррин хизанрин векилриз, хирер хьайи аскерриз санлай 711,8 миллион манат пул ганва. СВО-да телеф хьайи аскеррин хизанриз гьар жуьре куьмекар гузва, гьа жергедай яз, — дуланажагъдихъ галаз алакъалубурни. Герек хьайи вахтунда гьар хизандихъ галаз психологдини кIвалахзава. «Садни фикир тагана тадач – им чи везифа я», — кьетIендаказ лагьана ада.

— Оборонадин министерстводин къуллугъчийриз сарикай хранвай свитеррин 70 процент Дагъустанда арадал гъанвай сарикай я, — и кар къейд авунихъ галаз сад хьиз, премьер-ми­нистрди сар артухарунин макьсаддалди Дагъустанда абурун кластер арадал гъунин къарар кьабулнавайдакайни хабар гана.

Мярекатдин вахтунда Абдулмуслим­ Абдулмуслимова саки вири хилерикай­ ихтилатна. Экономикадин, хуьруьн ма­йишатдин, кьилди къачуртIа, уьзуьмчивилин месэлаяр чи республика патал иллаки важиблубур я. Малум хьайи­вал, чи регионда 2035-йисалди уьзуьм­лухрин майданар 34,7 агъзур гектардал кьван гегьеншарда.

Аялрин бахчаяр тамамдаказ ремонт авунин месэладикай рахадайла, премьер-министрди къейдна хьи, 2023-йисуз и рекьиз 300 миллион манат виликамаз фикирдиз къачунвай. Конкурсда 85 бахчади иштиракна. Дараматар ремонт авунин кIвалахар йисан эхирдалди акьалтIардайвал я.

Электроэнергиядин хиле къе рес­публикадин агьалийри, иллаки махачкъалавийри, ремонтдин кIвалахрихъ га­лаз алакъалу яз, эквер хкудуникди та­тугайвилер гьиссзава.

— Энергетикри малумарзавайвал, Махачкъалада, Дербентда, Хасавюртда, Къизилюртда, гьакIни Мегьарамдхуьруьн, СтIал Сулейманан, Къарабудахкент, Хасавюрт, Къизилюрт, Буйнакскдин, Дербент, Гуниб, Агъул, Бабаюрт, Сергокъала, Новолак, Ботлих­, Леваши, Къумторкъала районра­ трансформатордин гужлувал (127 ме­га­­вольт-­ампердин) артухарнава. Авун­вай­ кIвалах гьикьван нетижалуди хьа­натIа, исятда давам жезвай зулунни хъуьтIуьн сезонди къалурда, — лагьана А.Абдулмуслимова.

Къейд авурвал, гьукумдин кIва­лах­дин нетижалувал инсанрихъ яб ака­лу­никай, абурун дердияр чир хьуникай, теклифар республикадин программайрик кутуникай ва уьмуьр кечирмишуникай ибарат я.

— Дагъустан яшайишдинни эконо­микадин жигьетдай вилик тухунин­ стратегиядин планар гьукуматди­ гьа жергедай яз дагъустанвийрилай къвезвай тек­лифрин бинедаллазни­ туь­кIуьрзава, — къейдна премьер-министрди.

А.Абдулмуслимован гафаралди, яш­амиш жедай кIвалер эцигунин хиле Дагъустанди СКФО-да 1-чка кьазва. ИкI, цIи республикада 18 агъзурдалай гзаф хизанри яшайишдин кIвалерин шартIар хъсанарна. Алай йисуз республикада гзаф мертебайрикай ибарат 150 кIвале тамам ремонт кьилиз акъудзава.

Бюджетдикай рахадайла, къейд авурвал, 2023-йисуз яшайишдин метлеб авай, эвелимжи нубатдин вири везифаяр тамамдаказ кьилиз акъудда. 2024-йисалай гатIунна, вилик квай 3 йисан муддатда хсуси къазанжийрин кьадар 108 процентдин хкажун пландик кутунва.

Верчерин какайрин къимет багьа­ хьуниз килигна, къушчивилин­ хел гегьенш камаралди еримлу авун фикир­диз къачунва. И кардиз, премьер-ми­­нистрди ихтилат авурвал, госу­дар­ст­води­ герек тир такьатар чара ийиз­ва. Гьа са вахтунда ада исятда какайрин къиметар пайгардик кухтунин рекьяй кIвалах тухузвайдакай лагьана. Мисал яз, Россиядин маса регионрай какаяр маса къачун патал икьрарар кутIунзава. Кьилди къачуртIа, и суьрсет Новосибирскдин областдай агакьардайвал я.

А.Абдулмуслимова журналистрин са жерге суалриз жавабар гана.

Чи мухбир