Махачкъалада Ямин Мегьамедован «Пак Къуръан ва адан манайрин таржума – лезги чIалал»
ктабдин презентация кьиле фена
Мукьвара Москвада РД-дин муфтиятдин экспертрин дестеди разивилин къимет ганвай диндин алим Ямин Мегьамедован «Пак Къуръан ва адан манайрин таржума – лезги чIалал» ктабдин кьуд лагьай издание чапдай акъатнава. Къейд ийин хьи, и ктабдин са издание алатай йисуз 10 агъзур экземплярдин тираж аваз Медина шегьердани чапна. 13-октябрдиз Махачкъалада, Р.Гьамзатован тIварцIихъ галай милли ктабханада, и ктабдин презентация кьиле фена.
Алкьвадар Гьасанан тIварцIихъ галай медениятдинни марифатдин центрадини РД-дин милли сиясатдин ва динрин крарин рекьяй министерстводи тешкилнавай и мярекатда республикадин жемиятдинни сиясатдин, илимдин, СМИ-дин векилри, имамри, муаллимри, студентри ва масабуру иштиракна. Абурун арада РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместитель – республикадин чилин ва эменнидин алакъайрин министр Заур Эминов, РД-дин Халкьдин Собранидин депутатар — Имам Яралиев, Фирудин Ражабов, Марат Алияров, РД-дин милли сиясатдин ва динрин крарин рекьяй министр Энрик Муслимов, РД-дин зегьметдин ва яшайишдин рекьяй вилик финин министр Мурад Къазиев, РД-дин Кьилин меслятчи, АТК-дин жавабдар секретарь Далгат Фейзуллаев, ФЛНКА-дин президент Васиф Гьасанов, Урусатдин журналистрин Союздин Дагъустанда авай отделенидин председатель, «Лезги газетдин» кьилин редактор Мегьамед Ибрагьимов, СтIал Сулейманан райондин кьил Саид Темирханов, Кьурагь райондин кьил Замир Азизов, Ахцегь райондин кьилин заместитель Роберт Гьамзаев, Каспийск шегьердин мэрдин заместитель Арсен Шерифов, алимар — Шайдабег Мирзоев, Мугьаммад-Букар Гьамидуллаев, Къиргъизистандай хтанвай ватанэгьлияр ва масабур авай.
Ижаза къачунвай гьафиз, бине Ахцегь райондин Луткунрин хуьряй тир Гьашим Мегьамедова Къуръандин аятар кIелайдалай кьулухъ, сифте гаф рахуналди, Алкьвадар Гьасанан тIварцIихъ галай центрадин директор Мегьамед Ибрагьимова мярекат ачухна. Ада иштиракчияр Къуръандин аятрин манаяр лезги чIалаз элкъуьрнавай диндин алим Ямин Мегьамедован уьмуьрдин ва илимдин рекьихъ галаз танишарна. Ада къейд авурвал, Ямин Мегьамедов Мединада авай Исламдин международный университет вадралди акьалтIарнавай сад лагьай дагъустанви я. Алай вахтунда алимди лезги чIалал диндин 10 ктаб акъуднава. Абурун арада «Пак Къуръан ва адан манайрин таржума – лезги чIалал», «Пайгъамбардин уьмуьрдин рехъ», «Исламдин эдебар, ахлакьар ва дуьаяр», «Мусурман хуьдай къеле», «ЧIехи гунагьар», «Тажвид-илим», «Дуьньядин эхир», «Аллагьдин тIварариз ва сифетриз талукь къайдаяр», «Пайгъамбаррин варисар», «Инсаниятдиз чешнелу ксар» ктабар ава. Алай вахтунда алим Къуръандин тафсир лезги чIалаз элкъуьрунал машгъул я.
Гуьгъуьнлай мярекат Энрик Муслимован рахунри давамарна. Ада Ямин Мегьамедова халкьдин арада мусурманрин дин машгьур авун, вилик тухун патал чIугвазвай зегьмет къейд авуна, адан къелемдикай хкатнавай ктабрикай вичин фикир лагьана ва пак Ктабдин манаяр лезги чIалаз элкъуьруни араб чIал течизвай гзаф кьадар инсанриз Къуръандихъ галаз таниш жедай мумкинвал ганвайдакай лагьана.
Имам Яралиева Къуръандин аятрин манаяр лезги чIалаз элкъуьрун вири халкь патал лишанлу вакъиа тирди къейдна:
«Диндин алим Ямин Мегьамедова чи халкь, дин, чIал патал еке кIвалах кьиле тухузва. Къуръандин аятрин манаяр лезги чIалаз элкъуьрун сад-кьве йикъан кIвалах туш, им са шумуд йисан агъур, жавабдар зегьметдин нетижа я. И ктабдихъ чи халкь патал авай важиблувал лап екеди я…», — лагьана Халкьдин Собранидин депутатди.
Вичин рахунра И.Яралиева тарихдин бязи легьзеярни рикIел хкана. Кьилди къачуртIа, ада дагъви халкьарин арада мусурманрин дин сифте яз кьабулайбур лезгияр тирди лагьана ва виридаз чIехи бубайрин баркаллу крар, рекьер, адетар чешнелудаказ давамаруниз эвер гана:
«Эхиримжи йисара лезги халкь, амай миллетрив гекъигайла, диндивай къерех хьанва. Чун жезмай кьван фад Аллагьдин рекьиз мукьва хъхьун герек я. Ни Аллагьди тайинарнавай къанунрал, къайдайрал амалзаватIа, гьадахъ берекатни жеда, кьакьан дережаярни», — алава хъувуна ада ва Ямин Мегьамедовахъ чандин сагъвални агалкьунар хьун алхишна.
Лагьана кIанда, «Пак Къуръан ва адан манайрин таржума – лезги чIалал» ктабдин кьуд лагьай издание чапдай акъудиз пулдин куьмек гайиди Имам Яралиев я.
Гуьгъуьнлай мярекатдал Васиф Гьасанов, РД-дин Халкьдин Собранидин комитетдин председатель Фирудин Ражабов, Марат Алияров, Шайдабег Мирзоев, лезги чIалан муаллим Репия Къарибова, РД-дин мебель туькIуьрунал машгъул жезвай устIаррин Ассоциациядин векил Мугьаммад Мегьамедов, Махачкъала шегьердин «Ихляс» мискIиндин имам Рагьмутдин Бадрутдинов, Мегьарамдхуьруьн райондин Советский хуьруьн мискIиндин имам Сулейман Пашаев ва масабур рахана. Абуру «Пак Къуръан ва адан манайрин таржума – лезги чIалал» ктабдикай чпин фикирар лагьана, автордихъ илимдин рекье мадни еке агалкьунар хьун алхишна. М.Мегьамедова хабар гайивал, Ямин Мегьамедова акъудай ктаб себеб яз адан 75 йис хьанвай буба диндал атана. «За жуван бубадиз савкьат яз «Пак Къуръан ва адан манайрин таржума – лезги чIалал» ктаб багъишна. Ам кIелайдалай кьулухъ буба капI ийиз эгечIна. Шукур Аллагьдиз», — лагьана ада.
Мярекатдин сергьятра аваз Васиф Гьасанова Ямин Мегьамедовав халкьарин арада дуствал мягькемаруник лайихлу пай кутунай ФЛНКА-дин патай — Гьуьрметдин грамота, хайи чIал хуьник ва вилик тухуник кьетIен пай кутунай Мегьамед Ибрагьимова «Лезги газетдин» — 100 йис» медаль вахкана. Алим Мугьаммад-Букар Гьамидуллаева адаз вичин ктабар багъишна.
Презентациядин эхирдай гаф Ямин Мегьамедоваз гана. Ада иштиракчийриз Къуръандихъ инсанар патал авай метлебдикай ихтилатна, ам кIелуниз, адал амал авуниз эвер гана, насигьатдин келимаяр лагьана ва вич Къуръандин аятрин манаяр лезги чIалаз элкъуьрунин кIвалахдив гьикI эгечIайди ятIа ихтилатна. Адан гафарай малум хьайивал, алимдиз Мединада кIелзавай йисара Библия лезги чIалаз элкъуьрнавайдакай хабар хьана. И карди ам тажубарнай: «Вучиз мусурманар тир лезгийри Къуръандин ваъ, Библиядин манаяр таржума авунва? И кар за гъиле кьада», — фикирнай студент тир йисара диндин алимди. Эхь, жегьил чIаван фикир ада кьилиз акъудна. МашаАллагь!
Вичин рахунрин эхирдай Ямин Мегьамедова презентация тешкилуник пай кутурбуруз ва мярекатда иштиракайбуруз сагърай лагьана.
Къейд ийин хьи, презентациядин сергьятра аваз диндин алимдин къелемдикай хкатнавай ктабрин выставкани тешкилнавай. Абур «Лезги газетдин» редакциядай маса къачуз жеда.
Агьмед Магьмудов