7-августдиз Махачкъалада ватанэгьлийрин международный пуд лагьай форум кIвалахдив эгечIна. Ана РФ-дин Президентдин Администрациядин руководителдин заместитель Мегьамедсалам Мегьамедова, Дагъустан Республикадин Кьил Сергей Меликова, Узбекистан республикада авай санал кIвалахунин Шанхайдин тешкилатдин халкьдин дипломатиядин центрадин директор Кабулжон Сабирова ва масабуру иштиракна. «Россия – зи тарих» паркунин майдандал 30 уьлкведай хтанвай ватанэгьлияр кIватI хьанвай.
Важиблу мярекат Дагъустандин халкьдин шаир Расул Гьамзатован 100 йисан юбилейдихъ галаз алакъалу авунвай ва ам дуьньяда пайгарвилин, дурумлувилин гьалар хуьнин бинедаллаз ватанэгьлияр сад авуниз талукьарнавай.
Пленарный заседанидив эгечIдалди вилик Сергей Меликов ва Мегьамедсалам Мегьамедов республикадин халкьдин художественный сеняткаррин агалкьунрин экспозициядиз ва ктабрин выставкадиз килигна. Фойеда гьакI чIехи шаир Расул Гьамзатован юбилейдиз талукьарнавай шикилрин выставкани авай.
Международный форумдин иштиракчийриз Россиядин Президент Владимир Путинани тебрик ракъурнавай. Ам М.Мегьамедова кIелна.
Ада международный форумдихъ кьетIен метлеб авайди къейдна.
— Дагъустан гзаф миллетар яшамиш жезвай, вичин кьетIен адетар, культура, динар авай республика я. Ина 120-далай виниз миллетрин векилар яшамиш жезва, 14 чIалаз государстводин статус ава.
Дагъларин уьлкведа гьамиша ислягьвал вине кьазва. Улу-бубаяр пакдиз рикIел хуьзва. Абурун арада жуьрэтлу аскерарни, зегьметкешарни, машгьур писателарни, хъсан устIарарни, бажарагълу алимар, жемиятдин ва диндин деятелар, спортсменарни ава. Абуру чпин гьакъисагъ ва дурумлу зегьметдалди чи хайи чил машгьурна. Гьа гьисабдай яз — Дагъустандин халкьдин баркаллу хва Расул Гьамзатовани. Ада чаз зурба ирс тунва. Гьахьтин бажарагълу шаир, жумарт рикI авай кас, халис гражданин жуван ватанэгьли хьунал чна дамахзава. Адан эсерар, гьакъикъатдани, Вирироссиядин девлет я, — лагьана Мегьамедсалам Мегьамедова.
Ватанэгьлияр тебрик авуналди, Сергей Меликова Расул Гьамзатован цIарар рикIел хкана: «Кьисметди зун гьиниз акъуднатIани, за жув гьамиша хайиди тир Дагъустандин корреспондентдай кьуна».
Республикадин Кьили къецепата Россиядиз акси таблигъат тухузвай шартIара ватанэгьлийри чи уьлкведин итижар хуьз алахъун кьетIендиз къейдна.
«Алай вахтунда чун коллективный Западдин кьве чин алай, тапан къугъунрин шагьидар я. Чка-чкада Россиядиз акси, зиянлу таблигъат тухудайла, къецепата урусдал рахазвай инсанрин ихтиярар кваз такьадайла, ахлакьдин, марифатдин бинеяр, руьгьдин ивирар хуьз алахъзавай чи уьлкведилай наразивал къалурдайла, чи ватанэгьлийри чпелай алакьдайвал Россиядин итижар хуьзва. Агъзур километрийрин яргъа аватIани, республикадилай къеце яшамиш жезвай чи ватанэгьлийри хайи макандикай гьахълу, гьакъикъи малуматар раижзава. Вири Дагъустандихъ галаз абуру гафуналдини, кардалдини куьмек гузва», — лагьана Сергей Меликова.
Ада къейд авурвал, къецепата яшамиш жезвай дагъустанвийрин кьилин везифайрикай сад хайи республикадин культура хуьн ва гегьеншарун я. Дагъустандин гьукуматди ватанэгьлийрихъ галаз сих алакъаяр хуьниз еке фикир гузва. Дагъустандин Кьили рикIел хкайвал, 2021-йисуз РД-дин гьукуматди кьил кутуналди, къецепата яшамиш жезвай ватанэгьлийриз куьмек гунин гьакъиндай республикадин закон кьабулнай.
Республикадин Кьилин гафаралди, тарихдин девлетлу ирс ва тIебиатдин мумкинвилер къенин юкъуз неинки са дагъустанвийри, гьакI вири Россияди дамахдай ивирар я.
«Дагъустанвияр чпин тарихдив, культурадив, адетрив къайгъударвилелди эгечIуни и кардал маса инсанрин фикирни желбзава, абуруз чи республикадикай малуматар гзаф чир хьана кIанзава. Зун инанмиш я, къе и залда ацукьнавай гьар сада неинки са ина, республикада ва Россияда, гьакI уьлкведилай къецени Дагъустандин культура гегьеншарун важиблу месэла тирди гьиссзава», — къейдна С.Меликова.
Форумдал малумарайвал, алай вахтунда Дагъустанди 20 уьлкведин ватанэгьлийрихъ, этнокультурадин объединенийрихъ галаз алакъаяр кутIуннава. Абурун арада Абхазия, Азербайжан, Беларусь, Киргизия, Узбекистан, Туьркия, Израиль, Сирия, Иордания ава.
Республикадин Кьили алава хъувурвал, Махачкъаладай Актаудиз, Стамбулдиз, Ташкентдиз, Бухарадиз, Тель-Авивдиз, Бишкекдиз, Еревандиз самолетар физва.
Форумдин важиблувал къейд авуналди, Сергей Меликова ам тешкилиз куьмек гайи РФ-дин къецепатан крарин министерстводиз, Россотрудничестводиз, Москвадин Гьукуматдиз сагърай лагьана.
Хийир Эмиров
