Республикадин садакай масадак акатдай азаррин, СПИД-дин вилик пад кьадай ва адахъ галаз женг чIугвадай центрадин (РЦИБ) профилактикадин отделдин къуллугъчийри, къенин юкъуз дуьньяда сагъар тежер залан азар ВИЧ-диз (СПИД-диз) талукьарна, Дагъустанда виридалайни хъсан, яни малуматралди девлетлуди тир плакат (стенд) гьазуруниз талукьарнавай конкурс кьиле тухванвай. Конкурсдин жюриди республикадин медицинадин идарайрин, гьакI УФСИН-дин къуллугъчийри виридалайни хъсан плакатар туькIуьрнавайди раижна.
ВОЗ-дин делилралди, алай вахтунда дуьньяда 120 миллион касдик ВИЧ квайди тестикь хьанва. Абурукай 52 миллион кьена. Россиядани гьалар пайгарбур туш, гьикI хьи, ахтармишунар кьиле тухуз эгечIайдалай кьулухъ 1 миллионни 700 агъзур касдик ВИЧ (СПИД) квайди тестикь хьана. Абурукай 435 агъзур чи арада амач.
Дагъустандикай мадни кьетIендаказ рахан. Къенин юкъуз республикада ВИЧ квай 4800 дуьшуьш дуьздал акъуднава. Абурукай 1350 кас кьена. Ахтармишунри къалурзавайвал, ВИЧ квайбур виридалайни гзаф Дербент, Дагъустандин Огни, Буйнакск, Каспийск, Махачкъала шегьерра ава. Эгер икьван гагьди чи республикада азар асул гьисабдай наркомания себеб яз акатзавайтIа, гила 1-чкадал месин алакъаяр ала. Наркоманияди 2-чка кьазва.
РЦИБ-дин пешекарри къейдзавайвал, мигрантрин ва республикадиз къвезвай туристрин кьадар артух хьанвай алай вахтунда, азардихъ галаз алакъалу яз гьалар мадни чIуру патахъ дегиш хьун мумкин я. ГьикI хьи, азар акататайдалай кьулухъ 5-6 йисуз ада вичикай хабар гудач. Гьаниз килигна, мукъаятвал хуьдай (квадар тавунин) серенжемри къенин юкъуз дуьньяда сагъар тежезвай азарррикай сад тир СПИД-дикай хуьз куьмекда. Идахъ галаз сад хьиз рикIел хвена кIанда: яшайишдин шартIара, СПИД квай касдихъ галаз рахана, са къапунай тIуьна, хъвана, гъил яна ва икI мад азар акатзавач. И ва азардихъ галаз алакъалу маса малуматрикайни кхьенвай плакатар республикада инсанар гзафни-гзаф жезвай, къвезвай чкайра алкIурнава ва и кар давамарзава.
Кьилинди гьар са кас вичин сагъламвилин къаравулда вич хьун я.
«Лезги газет»
