Месэла къарагъарзава

Зи теклифар

Каспийск шегьердай Махачкъаладиз физвай маршруткадин шофердивай вич заз кIанзавай рекьяй физвани лагьана хабар кьурла, ада, са тIимил фикирна, ахпа «Гъиле хенжел авай лезги алай чка лугьузвани вуна?» суалдалди жаваб ганай. РикIиз чими хьанай, ада икI лагьайла. Зани эхь, Шарвилидин гуьмбет алай чка хълагьнай.

Малум тирвал, Шарвилидин суварин­ мярекатдин комитетди сифте йисара адаз гуьмбет эцигунин месэла къарагъарнавай­ди тир. Заз чи «Лезги газетдани» са шу­муд­­ къаматда Шарвилидин гуьмбетдин ши­килар­, эскизар акунай. Ахпа садлагьана Махачкъалада хенжел хкажнавай са игитдин зурба памятник пайда хьана. Пара хъсан кIвалах хьана, фикирнай за, ам чи игитдиз бахшна хкажнавайди фикирда аваз…

Гуьгъуьнлай гуьмбетдин скульптор Ш.Шагь­марданов тирди чир хьайила, заз мадни хвеши хьанай. Анжах пулунин куьмек гайиди, яни  спонсор вуж ятIа, заз газетра кхьена акунвачир. Памятникдин тIварни масакIа – «Славным защитникам Отечест­ва» — хьана. Анжах гьар сеферда адан патавай машинда аваз фидайла, гуьмбетдикай заз Шарвилидин газетдиз ганвай эскиздин ухшар къвезвай. Маршруткадин шофердини зак кутур хвешивили зун гуьмбетдив мукьва авуна (агудна).

Машинар физвай рекьелай элячIна, фена зун адан патав, салам гана, элкъвена Шарвилидилай. Чаз ихьтин игитар авайвиляй заз чун хушбахтлу халкь яз акуна. Гуьмбет эцигай вахт 2006-йис, спонсорни З.Шейдаев тирди кхьенва. Фикирайла, и касдиз а чIавуз вичин пулунин куьмекдалди чи халкьдин «Шарвили» эпосдик вичин пай кутаз кIан хьайиди якъин я.

Махачкъаладин виликан мэр С.Амиро­­ван теклифдалди, Шарвилидин гуьмбет мер­­кездин хъсандиз аквадай чкадал эцигна. Амма чи эпосдин игитдин тIвар алачиз…

Алай вахтунда республикада «гьаваяр»­ хъсанвилихъ дегиш жезва. И месэла чна газетдин куьмекдалди мад къа­рагъарун, гьялун, гьич тахьайтIа, жуван­ халкьдив ахгакьарун чи буржи я. Мадни, Шарвилидин суварин йикъар тухудайла, гуьмбетдал атана, са зур сятда хьайитIани, игитдикай­ кхьенвай манияр лагьанайтIа, зуьрне-далдам янай­тIа, зи фикирдалди, хъсан кар жедай.

«Шарвили» Дагъустандин халкьарихъ авайни авачир, чи лезги халкьдин игитвилин тек са эпос я. Чна адалди чи аялриз, хтулриз тербия гана кIанда. И карда лезги чIалан муаллимрин куьмек иллаки герек къведа. Абуру чпин тарсара аялриз Шарвилидикай чирнайтIа, хъсан жедай.

«Шарвили» эпосдин ктаб мад сеферда­ акъуднайтIа, гьакIни Гьажи Давудакай кхьен­вай ктабни чи виридан кIвалера хьа­найтIа, пис жедачир. Кьисмет хьайитIа, за Шарвилидин гуьмбетдал адан тIвар кхьенвай са чIехи плакат алкIурда, ам яргъалай аквадайвал…

Гьуьрметлу газет кIелзавайбур, и жигьетдай куь фикирарни чир хьанайтIа, хъсан тир.

Расул  Мурадов, Каспийск

______________________________________________

Редакциядин патай.

Эхь, Шарвили Дагъларин уьлкведин вири халкьарин Игит, Ватан хуьдайбурун умуми къамат я. Гьуьрметлу Расул­ Мурадова, Шарвилидикай, Гьажи Да­вудакай ва гьакI маса игит рухвайрикай итижлу суьгьбетар авуналди, несилар халис ватанпересар яз тербияламишунин, Гьажи Давудакай ктаб виридан кIвалера жедайвал авунин патахъай ганвай теклифар, гьелбетда, хъсанбур я.

Амма Шарвилидин гуьмбетдал адан тIвар кхьенвай плакат алкIуруналди, туь­кIуьдай кар авач. Далдам-зуьрне, манияр ягъунни кутугнавач, анал машинрин гьерекат екеди я. Шарвилидин гуьмбет гьа ротонда алай КIелед хивел ва я маса, виридаз аквадай са чкадал эцигун фикир гуниз лайихлу месэла я. Эпосдин суварин оргкомитетди вуч лугьудатIа?