«Ихьтин са пеше ава – Ватан хуьн». И гафар чи уьлкведин оборонадин министр, армиядин генерал Сергей Шойгуди вичин рахунра, докладра къейдзава. РФ-дин Яракьлу Къуватра къуллугъзавай вири аскерар патал и келима гьакъикъатдани лозунгдиз элкъвенва.
Жуван Ватан хуьн гьар са итимдин буржи я, чи йикъарин къуллугъ армиядин адетдин къуллугъдилай тафаватлуди я. Гьич са шакни тагъана лугьуз жеда хьи, Россиядин армияди адетдин жегьилрикай халисан женгчияр, кар чидай пешекарар, ватанпересар гьазурзава.
Ватандин аслу туширвал, мулкарин битаввал, гьуьлуьн часпарарни къерехар, инфраструктура ва, кьилинди, хсуси халкь хуьн гьар са аскер патал еке мана авай месэла я.
Лап залан, ивияр экъичай Ватандин ЧIехи дяведин йисара чаз чи чIехи бубайри чи азадвални ислягьвал, чи умуми Ватан патал къалурай гьунаррикайни жуьрэтлувилерикай тарихдин ктабрай хъсандиз малум я. Къе чи арада амай Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчийрин кьадар тупIаралди гьисабиз жезва. Советрин Яру Армиядин аскерри еке кьегьалвилелди фашизмдизни миллетбазвилиз акси женг чIугуна. Советрин армиядин къудратлувилихъ вири дуьнья инанмиш тир. Ам дуьньядин вири терефар патал тарс хьанай. Инсаният мад сеферда ихьтин гьаларал ацалт хъийидач лагьана фикирзавай. Амма…
«ЦIув къугъун» келимадихъ дуьньядин вири халкьар патал гьа са мана ава. Стхавилелди яшамиш жезвай, фашизмдихъни миллетбазвилихъ галаз санал женг чIугур халкьдин арада мидяйрин рекьяй фидайбур жеда лагьана гьич садан фикирдизни къведачир. Гьа ихьтин гьалар ава исятда Украинада.
ЧIехи бубайри ивидалди къазанмишай ислягь уьмуьрдикай чна лезет хкудай, мектебар, аялрин бахчаяр, азарханаяр ва маса къурулушар эцигай и йисара, Украинадин кьиле авай миллетбазрин кIеретIар, чинебадаказ Гитлеран фашизмдинни миллетбазвилин режим ирс яз къачуналди, РагъакIидай патан буйругъдалди дяведиз гьазур хьана. РагъакIидай пата миллиардрин къиметдин яракьар агакьаруналди Украинадин миллетбазрин кьушунрин мумкинвилер гьар юкъуз артухарна. Гуьгъуьнлай, пландин бинедаллаз, Россиядихъ галаз дяведиз гьазур хьана. Миллетбазри урус халкь, хизанар йисаралди акIажариз хьана. Газетра, журналра, радиода, телевиденида урус чIалал кхьин ва рахун къадагъа авуна. Тарихдин дувулрин алакъайривай къерех хьана. Бес им акьулдивай аннамишиз тежедай хьтин делил тушни!
РФ-дин Яракьлу Къуватри, кьиле Верховный Главнокомандующий, Президент Владимир Путин аваз, душмандин фендигар ва чIуру ният кьилиз акъат тавун патал, вилик алудуналди, тади гьалда къарар кьабулна – алатай йисан 24-февралдиз Украинада военный махсус серенжем малумарна. Урус халкь хуьн, цIийи миллетбазар тергун, Украинадин мулкарал НАТО-дин военный базаяр ва ядерный яракьар эциг тавун патал. Ахьтин гьалар кьиле фенайтIа, РФ-дин хатасузвал къурхулувилик акатдай.
Дагъларин ценерив гвай Дагъустандин хуьруьн адетдин мектебда муаллимвал, гуьгъуьнлай завучвал авур, 38 йисан яшда авай за къе жув женгерин иштиракчи жеда лагьана фикирдизни гъидачир. Минометрайни танкарай цIай гузвай макъамда газетдиз макъала кхьида лагьана гьич фикирнавачир.
Верховный Главнокомандующийди тамам тушир мобилизация малумарайдалай кьулухъ, сифтебурукай яз, зун гуьгьуьллувилелди Ватан хуьзвайбурун жергейрик экечIна. Эхь, завай къерехда акъвазиз хьанач. Заз гьакI тербия ганвай, чун чи бубайринни ата-бубайрин чешнейралди чIехи хьана. ЧIехидан гафунал гаф эхцигзавайди туш. Зи буба И.М.Ризаев аскер-интернационалист, Афгъанистандин дяведин гьерекатрин ветеран я, адал ана хер хьана, инвалид я. РД-дин медениятдин лайихлу къуллугъчи тир зи бубади алай вахтунда СтIал Сулейманан райондин Афгъанистандин дяведин ва къайдаяр хуьдай органрин ветеранрин Советдин председатель яз кIвалахзава. Зи кьве чIехи бубади Ватандин ЧIехи дяведа чанар гана.
Гила, женгер кьиле физвай чкайра кIвенкIве аваз, мотострелковый ротадин командирдин заместителдин къуллугъдал алаз, зал халисан ватанпересар – гуьгьуьллувилелди Ватан хуьзвайбур, икьрардалди СВО-да иштиракзавайбур гьалтна. Ингье абурукай сад тир Виталий Тюленева вичикай ихьтин суьгьбет авуна:
— ЯхцIурни цIукьуд йисан яшда авай зун вад веледдин буба я. Советрин девирдин вири хизанра хьиз, чи хизандани Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчияр авай. Дяведин ветеран хьайи чIехи буба зи рикIел саки аламач. Баде зи рикIел лап хъсандиз алама. Ада чаз дяведикай гьич садрани ихтилатдачир. Гуьгъуьнлай заз чир хьайивал, ам зенитчица тир… Яшдизни килиг тавуна, за, рикIи эвер гуналди, СВО-да гуьгьуьллувилелди иштиракун кьетIна. Гъалибвал къачудалди зун жуван женгинин юлдашрихъ галаз жеда. Чиди жеда гъалибвал! – акьалтIарна вичин ихтилат В.Тюленева.
Чи ротадин старшина П.Демидован уьмуьрдин кьисметни итижлуди я:
— Зун Москвадай я, захъ хъсан хизан (кьве хва) ава. Рухвайрини чи уьлкведин Яракьлу Къуватрин жергейра чпин буржи кьилиз акъуднава. Тамам тушир мобилизация малумарайла, повесткаяр атайдалай кьулухъ зи рухваярни СВО-да иштиракун патал рекье гьатна. Гуьгъуьнлай за жувни гьабурухъ галаз хьун дуьз яз гьисабна. ИкI, зун гуьгьуьллувилелди женгера иштиракиз гьазурбурун жергейрик экечIна. Кайваниди зи къарар рикIик къалабулух кваз кьабулна. Исятда завай са шумуд километрдин яргъа мензилда рухвайрини женгинин тапшуругъар тамамарзава. За абурал дамахзава. Инанмиш я хьи, чун гъалиб жеда.
Къуллугъ кьилиз акъудзавай вахтунда зал ажайиб кьисметдин инсанар гзаф гьалтна. Пасхадин юкъуз ротадин старшинади чаз са хуьруьн патав гвай мулкара дяведин суьрсет гвай ротадин «зампотех» гуьлледик акатнавайдакай, гьакIни «Урал» уьленда акIанвайдакай малумарна. Штабдин начальникди ва ротадин командирди техникани гваз женгинин юлдашар авай чкадиз рекье гьатунин къарар кьабулна. Нетижада чна четин шартIара абур агалкьунралди хвена.
За са кар кьатIана хьи, подразделенийрин кьиле викIегь офицерар авайла, амайбурукни руьгь акатда.
М.Ризаев,
СВО-дин иштиракчи
