Алатай йисан эхирра Санкт-Петербургда, “Экспофорумдин” зурба аренада, Бразилиядин джиу-джитсудай кьиле фейи дуьньядин чемпионатда жуьреба-жуьре уьлквейрай тир 3300-далай виниз спортсменри чпин устадвал къалурна. Абурун арада вичин ери-бине Азербайжандин КцIар райондин Кириг хуьряй тир Шамиль Рагьмановни авай. Ада джиу-джитсудин хъсан техника ва йигинвал, гьакIни спортдин и жуьредал машгъул жезвай спортсмендиз хас тир виридалайни хъсан ерияр къалурна. ИкI, 6 бягьс кьиле тухуналди, Шамиль Рагьманов 85 кг-дин заланвал ва вили рангунин чIулар авайбурун арада къизилдин медалдиз — дуьньядин чемпионвилин тIварцIиз — лайихлу хьана. Идалайни гъейри, гьа и чемпионатда ада абсолютный категориядани 3-чка кьуна.
РикIел хкин: 2021-йисан апрелдиз Сад Хьанвай Арабрин Эмиратрин меркез Абу-Даби шегьерда Бразилиядин джиу-джитсудай кьиле фейи дуьньядин чемпионатдани Ш.Рагьманова буьруьнждин медаль къазанмишнай. Тренер Мурад Нурудинован гъилик вичин устадвал хкажзавай адахъ агалкьунар мадни ава.
Къейд авун лазим я хьи, спортсмен яз машгьур хьунилай гъейри, Шамиль Рагьманов лезгийрин тIвар-ван авай динэгьли (богослов), диндин ва общественный деятелни я. Дагъустандин Муфтиятдин векил яз, жуьреба-жуьре йисара ада СтIал Сулейманан, Мегьарамдхуьруьн районра, гьакI Дербентда (Ярагъ Мегьамедан тIварунихъ галай жуьмя-мискIиндин) имам, Дербент районда просвещенидин отделдин регьбер яз зегьмет чIугуна. Алай вахтунда ам СтIал Сулейманан райондин просвещенидин отделдин регьбер я.
Ада, лезги хуьре хана, чIехи хьана, Азербайжандин армиядин жергейра къуллугъна. Диндин рекьяй чирвилер къачуз, ам Дагъустандиз акъатна. Малум хьайивал, адан тухумда динэгьлияр пара авай. Кьилди къачуртIа, чIехи дидейрин диде Къуръан кIелиз ва диндин илимар чирай кас я. Ам гьатта суьргуьндизни акъуднай, амма дишегьли тирвиляй ахъай хъувунай. Абурун ата-бубани диндар кас тир. Са сеферда хуьруьз диндал алай ксар атай чIавуз ихьтин са карни дуьздал акъатнай. “7 йис тамам хьайидалай кьулухъ ни капI ахъайнач?” — суал гайила, анжах са кас — адан ата-буба къарагънай.
— Бубадихъ галаз санал капI ийиз акъвазайла, зи 5-6 йис хьанвай. Им 1994-йис тир. 11 йис тамам хьайила, зун медресадиз, Къуръан хуралай кIелдайбурун школадиз ракъурна. ГъвечIи имиди а чIавуз исламдин вузда кIелзавай. Муькуь имиди гьеле а вахтара РД-дин Муфтиятдин патав гвай, Дербент шегьерда авай дааватдин отделда кIвалахзавай. За Къуръан кIелиз 7 йисалай чирна. Заз Амма джуз (пак Къуръандин 30-джуз) хуралай чизвай. Захъ кIелунар давамардай ва гьафиз жедай мурад авай, — суьгьбетзава Шамиль Рагьманова.
И мурад кьилиз акъудун яз, чи ватанэгьлиди Махачкъалада, Буйнакскда исламдин жуьреба-жуьре идарайра чирвилер къачуна. КIелунар акьалтIарайла, ам Мегьарамдхуьруьн райондин КьепIир-Къазмайрал мискIиндин имам яз рекье туна. Ана 6 йисуз кIвалахна. 5 йисалай адал РД-дин Муфтиятдин Мегьарамдхуьруьн районда авай просвещенидин отделдин регьбервилин везифаяр ихтибарна. 2018-йисуз ам гьаждал ракъурна. Анай хтайдалай кьулухъ Оружбайрин хуьре кIвалах давамарна. 2019-йисуз — Иорданияда, Оманда пешекарвал хкаждай курсара кIелна. Ахпа адал Белиждин, винидихъни къейднавайвал, кьве йисуз Дербентда Ярагъ Мегьамедан тIварунихъ галай жуьмя-мискIиндин имамвилин ва РД-дин Муфтиятдин Дербент районда авай просвещенидин отделдин регьбервилин везифаяр ихтибарна.
Шамиль Рагьмановахъ авай пуд вахани исламдин вузар акьалтIарнава, гьарда вич яшамиш жезвай чкада диндин рекьяй чирвилер гузва. Абурун тухумда диндал амалзавай, исламдин чирвилер гузвай векилар мадни ава.
— Исламдин чирвилерин идарайрани, гьакI чи Муфтий шейх Агьмад Афандидини сад хьтин эвер гузва: анжах са чирвилер аваз хьун, абур къачун тIимил я, ийизвай гьар са карни а чирвилерихъ галаз кьунвайбур хьана кIанда. Диндин илимар са вуж паталди ятIа ваъ, сифте нубатда жува абурал амал ийидайвал чирна кIанда. Диндин алим гзаф чизвай кас ваъ, рикIин дериндай Аллагьдихъай кичIе ва чирай шейэрикай тежрибада менфят къачузвай кас я. Анжах идалай кьулухъ жувахъ авай чирвилер масадбуруз гана кIанда — жуван багърийриз, мукьва-кьилийриз, хуьруьнвийриз… Чи Муфтийди лугьузвайвал, чун, запасдин чарх хьиз, лазим атай чкадал алаз ва датIана куьмек гуз гьазур хьана кIанда. Ислам яшамиш хьунин къайда я. Гьикьван фад чун ам чириз алахъайтIа ва адахъ галаз кьурвал, яни шариатдин къайдайрал амал ийиз яшамиш хьайитIа, чIехи хьунивай гьакьван регьятни жеда, — къейдзава диндарди.
Шамиль Рагьманова жегьилрихъ галаз кьиле тухузвай кIвалахни къейд авуниз лайихлу я. Ада кIвалахай ва кIвалах давамарзавай вири чкайра (СтIал Сулейманан ва Мегьарамдхуьруьн районра, Белижда, Дербентда) кьилди, гьакI анрин администрацийрин спортдин комитетрин регьберринни векилрин иштираквал аваз, жегьилрихъ галаз гуьруьшар тешкилзава, акьалтзавай несил сагъламди, диндал мягькемди хьуник вичин лайихлу пай кутазва. Къуй адаз ва адан багърийриз Аллагьди чандин мягькем сагъвал, рикIин шадвал гурай! Хизанда берекат мадни артух хьурай!
Рагнеда Рамалданова