Милана Муминовна Бухсаева 1985-йисуз Курск шегьерда дидедиз хьана. Мектеб куьтягьай 2002-йисуз тербиячи — физкультурадин работник пешедай педколледждик экечIна. 2005-2008-йисара къецепатан чIаларин факультетдани кIелна. КIелунихъ галаз сад хьиз и йисара ада школа — интернатда тербиячи яз кIвалахни авуна. Кьилин образование къачун патал ам Курскдин госпедуниверситетдин дефектологиядин факультетдик экечIна. Гуьгъуьнлай ада са йисуз Курский областда аялрин бахчадин заведующий яз, Москва шегьердин хъсанбурун жергеда авай хсуси бахчайра, “Лучик на Остоженке” центрада тербиячи яз, 2014-2015-йисара Дербент шегьердин “Горяночка” ДОУ-дин методист яз кIвалахна. 2018-йисан январдилай ам винидихъ тIвар кьунвай бахчадин заведующий я.
Докъузпара райондин Миграгъ-Къазмайрин хуьре алай йисан январдилай “Бахча” тIвар алай аялрин цIийи бахча кардик акатна. Алай вахтунда ина гьихьтин гьалар, шартIар, мумкинвилер аватIа, кIвалахар гьикI виликди физватIа чирун патал за бахчадин заведующий Милана БУХСАЕВАДИЗ са шумуд суал гана.
- Милана Муминовна, “Бахча” ачухайдалай кьулухъ са шумуд варз алатнава. А чIавалай инихъ бахчада гьихьтин цIийивилер пайда хьанва?
— ЦIийи тадаракар, аялриз гьар юкъуз герек жедай ктабар, микьнатIисдин доскаяр ва маса куьлуь-шуьлуьяр къачунва. Тербиячийри-муаллимри тежриба кIватIзава. Чна аялрин диде-бубайрихъ галаз лазим тир кIвалах тухузва. Вахт-вахтунда собранияр ва маса мярекатар тешкилзава. ДатIана алакъада хьун патал WhatsApp приложенида “Диде-бубайрин кIватIал” арадал гъанва.
Жуьреба-жуьре суварар чна аялрин рикIел аламукьдайвал, абуруз хуш жедайвал кьиле тухузва, иллаки мартдин вацра тухвай Яран сувар аялар патал халисан шад мярекатдиз элкъвена.
Дараматра цIаяр кьуниз акси ва ихьтин дуьшуьшра хатасузвал патал амал авун герек тир къайдаяр кардик ква.
- Алай вахтунда бахчада шумуд аял ава?
— Исятда ина Миграгъ-Къазмаяр, Къалажух ва Миграгъ хуьрерай 86 аялди тербия къачузва. Аялар кьабулунин кар гьеле давам жезва. Текийрин хуьряйни аялар гъиз кIанзавайбур ава. РикIел хкиз кIанзава хьи, чи бахчада санлай 150 бицIекдиз чка жеда.
- Аялар гьи яшдилай кьабулзава?
— 3-7 йисарин яшара авайбур кьабулзава. Диде-бубайри са аялдай вацра 400 манат пул гана кIанзава, амма гзаф аялар авайбуруз и гьакъини чна кьезиларзава. Вири кьуд группа ава. Пуд йис тамам тахьанвай аялар кьабулдай яслидин группаяр чи бахчада авач.
Бахчада чпихъ муаллимвилин пеше авай муьжуьд касди кIвалахзава.
- Аялар ина квел машгъул я?
— Тербиячияр аялар вири рекьерай вилик тухуз алахъзава. Аялриз пис-хъсан чирзава, кьатIунар вилик тухузва, абур патал менфятлу къугъунар, жуьреба-жуьре машгъулатар тешкилзава. Са гафуналди, аялрин бахчада жедай адетдин гьалар ава. Адет тир къайдада аялриз пуд сеферда истемишунрив кьур тIуьнни гузва.
Милана Бухсаевади чи суьгьбетдин эхирдай къейд авурвал, диде-бубаяр “Бахчадин” кIвалахдилай рази я, наразивилин шикаятардайбур авач.
Куругъли Ферзалиев
