Эхиримжи вахтунда, чи телеканалрай ва маса СМИ-рай раиж ийизвайвал, дуьньядин ампаяр, кьиле США-дин президент Байден аваз, неинки акьул квахьнавайбур хьиз, ам ерли садрани тахьайбур хьиз, лацуди чIулавдалди, акьул келлегуьзвилелди, хийир зияндалди, гъейрат акьалтIай угърашвилелди, гьахъ гьич рикIел текъведай хьтин тапарралди эвез ийиз рахазва. Ийизвай крарни гьахьтинбур я.
Месела Байдена Путин чапхунчи, дявекар я лугьузва. Адахъ галаз зил кьуна, Украинадин виликан артист, гилан наркоман президентди — Зеленскийди ООН-дин вилик Россия терроризмдин государство яз малумарунин ва ам вири дережайра негь авунин месэла эцигзава. Европади, иллаки Польшадини Литвади, Германияди, Великобританияди, Бельгияди, Францияди капар язава. ООН-дани Зеленскийдин теклифдал (истемишунал) разибур гзаф кIватI хьанва…
Аламат тушни? Фашизм гьамиша Европада (Испанияда, Германияда, Италияда, масанра) лап акьалтIай чапхунчи гъейратсузри арадал гъайи идеология ва гьерекатар яз, Дуьньядин кьвед лагьай дяве (1939-1945-йисар) куьтягь хьайила, Нюрнбергдин суддал фашизмдин идеологриз кар атIанай, парабур чпин жазадив агакьарнай, фашизмдал виринра къадагъа эцигнай.
И кардин кьилин себебкарар- гъалибчияр вужар тир? Советрин (гила Россиядин) халкьар, адан армия, генералитет ва политический руководство чIехи регьбер И.В.Сталин туширни?!…
Украина фашистрикай хвейибур СССР-дин стха халкьар туширни? Бандеровчиярни, ОУН-арни, УПСА-ярни вири фашизмдиз къуллугъай жаллатIар гилан украинви нацистриз — игитар, Гитлер гьатта — чешне къачудай буба, чеб инсанар яз, государство яз хвейибур — душманар?
Зеленскийдин гафаралди, Донбасс алатнавай 8 йисузни ягъайбур, гилани илигна Америкадин гаубицайрай язавайбур урусар, яни Россия я. Ина гуя украинви са националистни авайди туш…(?)
Зеленскийдин гафаралди, Россияди Херсондин чилерал алай агакьнавай техилар авай чуьллер гуя фугасдин бомбаяр вегьез, кузва…(?)
И мукьвара ЦIийи Каховка Америкадин тупарай ягъайбурни россиявияр тир лугьузва…(?)
Ихьтин ваякьан хабарар Европадин “савадлу” журналистри чпин лап чIехи газетрин чинра гузва.(?)
Бес чкIанвай кIвалерин харапIайрикай хкуд хъийиз, заводрин подвалрай ахкъудиз залуквиле гьатай факъирриз (дишегьлийриз, аялриз, яшлубуруз, хирер алайбуруз) куьмекар, фу, яд, пек-партал гузвайбур, агьалияр саламат чкайриз акъудзавайбур россиявияр туш жал? ЦIийи бандеровчияр яни?
Са шумудра Белгороддин, Курскдин, Брянскдин областрин хуьрер янава. Ибурни жуванбуру жуванбур язавай урусар — россиявияр я жал?..
Жанабияр! Икьван кьил-кьилелай алатайла, куьне дуьньядин саламатвилин месэлаяр гьикI гьялзавайди я? Квез агъаяр жез кIанзава эхир? Куьне цIуд йисаралди, гьеле Советрин государство амаз, дуьньядин халкьар тарашунин, абурун девлетрин иесивал авунин планар туькIуьрнавай. Вири дявеяр, тIугъва-лар, террористар (ИГИЛ-арни талибанар — Россияда къадагъа алай) — ибур куь “яратмишунар”, куь кьилин агалкьунар тушни? Куь “демократия” агакьай вири уьлквейра цIай гьатна. Абур чкIана… Украинадин фашизм — США-дин емиш, гьабуру чандал хканвай куьгьне хъурт тушни?
Тажуб жедай крар тIимил авач. 2014-йисуз Одессада профсоюзрин кIвалера са тахсирни квачир инсанриз, абуру чеб фашизмдин идеологиядал рази туширди къалурна лугьуз, чан аламаз цIай яна.
Германиядин гилан канцлер Шольца Донбассда геноцид ава лугьун хъуьруьн гъидай гаф я лагьана. Дугъриданни, виликан чIехи фюреран хтулдиз геноцид вуч ятIа чирни тахьун мумкин я. Вердишбур я инсанар пичера куз…
Гила чун кьилин суалдал хквен. Гьихьтинди я фашизм? Адал шумуд чин ала?
Винидихъ гъанвай кьван вири мисалар фашизмдин тIегъуьндин асул лишанриз талукьбур я.
Сад лагьайди, фашизмдин идеологриз дуьньядал чпелай гъейри маса са халкьни (миллетни) хуьниз, гьуьрметдиз лайихлу яз аквазвач. Вири тергда, чеб яшамиш жеда!..
Кьвед лагьайди, датIана халкьарал дяведин зулумар (цIай, ялав, каш, мекь, азарар) илитIда. Вуч патал? Мад инсаният къирмишун паталди.
Пуд лагьайди, культура, цивилизация, уяхвал хас ятIа, анжах са хкягъайбуруз (арийвийриз — “михьи иви квайбуруз”) хас я. Амайбур гьайванар хьиз кьиле фида… Мад ва мад маса чинарни авайди винидихъ лагьанва.
Фашизм вири дережайра инсандиз ва инсаниятдиз акси иедология я. Инсанриз аксиди тIебиатдиз, чилиз, ракъиниз, циз, гьавадиз вафалу жедани? Инсанвал тергзавайда вири тергдайди исятда Украинада ва санлай вири дуьньяда кьиле физвай чIулав керематри субутзавачни?
Чаз вуч хаталу я? Гьелбетда, чи уьлкведин къенепата чиркин гъулгъула тваз, сад-садал гьалдариз алахънавай гъейратсузар гьам государстводин къурулушра, гьам чи яратмишдай ва илимдин интеллигенциядин векилрик, гьам чи политикрин, депутатрин, гьакI кар-кеспи квахьна, хьрарик сив элкъуьрзавайбурун арадани тIимил туш. И кар чаз чи телеканалрай тешкилзавай хейлин гьуьжетри субутзава. Ибурал тапан таблигъат тухузвай жуьреба-жуьре центрайрин, сектайрин, клубрин (къецепатаз къуллугъзавай) кIвалахни алава жезва. Ина идеологиядин (яни ватандашвилин ва аскервилин) кIвалах гужлу авуна кIанзава. Либерализмдин хумади чун неда, усаларда. Яргъавай душмандилай патав гвайди гьамиша хаталуди тирди аннамишин…
Мердали Жалилов
