Коронавирусдин тIугъвал алатна. Амма ада гьар садан беденда, рикIе дерин гел туна. Уьмуьрдиз килигзавай тегьер дегишна. За са кьадар ксаривай тIугъвалди абурун уьмуьрдиз гьикI таъсирнатIа чирна: уьмуьр кьиле тухузвай тегьер, планар дегиш хьанани, маса хесетар акатнани?
Лейла (20 йис): “ТIугъвалди заз лап пис таъсирна. Мадни дуьм-дуьз лагьайтIа, зи психика ва нервийрин къурулуш чIур хьана. Коронавирусдиз ухшар авай са гъвечIи лишандини зак гьасятда кичI ва къалабулух кутазва, коронавирус залай регьятдаказ алатнатIани, бедендин сагъламвилиз чIурукIа таъсирначтIани. Бахтуни гъана, зи хизанда такIанвилер, магьрумвилер хьанач. Амма зи танишрин багърияр, дустар, муаллимар къакъатуни рикIе перишан гьиссериз чка гана. Са гафуналди, тIугъвалди зун уьмуьрдиз килигзавай тегьер дибдай дегишарна. Зун гъавурда акьуна хьи, гьам жуван, гьам багъри касдин уьмуьр денбеден кьатI хьун мумкин я…
Гьелбетда, планарни дегиш хьана, карантиндин 99% вахт кIвале акъудуниз мажбур хьана”.
Ислам (26 йис): “ТIугъвал залай заландиз алатна. Зун кIевиз азарлу хьана. Гзаф танишар, дустарни коронавирусди завай къакъудна. Дуьньяда кьиле физ башламишай вакъиайри ва ковиддикди сагъламвал пайгардикай хкатуни кIвалах жагъурдай мумкинвал ганач. Аллагьдиз шукур хьуй, гила вири а крар чалай алатна!”
Амина (19 йис): “ Гьелбетда, тIугъвалди зи уьмуьр дибдай дегишна. Зун азарлу хьаначтIани, хизанда гзаф ксариз ада тади гана. Гьайиф хьи, вири сагъ хъхьанач, зи чIехи диде рагьметдиз фена. Вакай хизанда багъри касдик азар акатунин ва ам вун себеб яз кIевиз азарлу хьунин датIана къурхулувал авайла, и карди бейнидиз таъсир тавуна тадач. Гзаф инсанар кIватI хьанвай, месела, ракIарин гъилив кьадай чкаяр акурла, рикIик, жува-лай аслу тушиз, къалабулух гилани акатзама. Кафеда, я тахьайтIа, туьквенда кассадив агатдайла, гьасятда рикIел маска къведа. Исятда абур алукIунин лазимвал авачтIани, “зав маска гвани?” фикир кьиле амазма. Мадни тIимил таниш ксариз гъил ягъиз ва я акатай нин хьайитIани хъуькъвериз теменар гуз кIамач.
Уьмуьрдиз килигзавай тегьер гзаф крариз талукь яз дегиш хьана. ТIугъвалди технологиядин процессарни, здравоохраненидин, экономикадин йисаралди къайдада тваз алахъай механизмаярни завалдин вилик мягькем туширди къалурна. Ихьтин крари уьмуьрдин гьар са легьзе ва багърийрихъ галаз акъудзавай вахт бахтлувал тирди тестикьарзава.
Мадина (20 йис): “ТIугъвал башламишай тегьерди ва садлагьана дегиш хьайи уьмуьрди зак кичI кутуна. АкI тир хьи, и гьалар цIуд йисара давам жеда. Исятда зи мукьва-кьилияр азарлу хьайила, гьатта лишанар коронавирусдиз ухшар туштIани, зак кичI акатзава. Азарлу хьайила, зун масадбурухъ галаз алакъа тежез чалишмиш жезва.
ТIугъвалди зи нервийрин къурулушдиз чIурукIа таъсирна. А вахтуни зун депрессияда туна. КIвалах жагъурун иллаки четин тир. Жагъайдини яргъалди кьилиз акъудиз хьанач”.
Нонна (21 йис): “Зи планар тIугъвалди чIурна. КIвалах жагъуриз четин хьана. Аллагьдиз шукур, багърийрикай ва дустарикай коронавирусдикди кьейи кас хьанач. Маска алукIунни рикIел къвезвач”.
Малика (19 йис): “ДатIана кIвале ацукьун хъсан кар туш, иллаки кIвале гьава ламуди тирла. ТIугъвалди зи сагъламвилиз еке зарар гана. Уьмуьрдиз килигзавай тегьер дегиш хьана. За инсанрихъ галаз хуш рафтарвал авуниз, багърийрихъ галаз вахт акъудуниз гила артух фикир гузва. Маска алукIдай хесет зак кума. Исятдани, кефияр чIур хьайила, за ам алукIзава. Къуй вири сагъ-саламат хьурай”.
Камилла Мегьтиханова, ДГУ-дин студентка
