30-майдиз Россиядин ФАС-дин РД-да авай Управлениди республикадин СМИ-рин векилрихъ галаз гуьруьш кьиле тухвана. Ачух суьгьбетар авунин къайдада тухвай гуьруьшдин метлеб республикада кудай шейинин, недай суьрсетрин къиметар веревирд авун, абур гуьнгуьна аваз хуьн патал идаради кьиле тухузвай кIвалахдикай веревирдер авун тир.
Украинада женгинин махсус серенжем башламиш хьайидалай кьулухъ Дагъустанда бязи продуктрин къиметар юкьван гьисабдалди 30 процентдин багьа хьанва, амма гьуькумдарри къиметар агъузарунин механизмаяр ишлемишзавач. Россиядин ФАС-дин РД-да авай Управленидин руководитель Къаир Бабаева гъавурда турвал, и кардин себеб идалди базардин экономикадиз зарар гуникай кьил къакъудун я.
“Женгинин махсус серенжем башламиш хьайидалай кьулухъ къиметар лап виниз акъатнава. Гьелбетда, и гьерекатдин вилик пад кьадай серенжемар кьабулнайтIа жедай, амма и карди базардин экономикада мусибатдин гьалар арадал гъидай. Гьаниз килигна, и кардикай кьил къакъудна ва базар гьи гьалда авайтIа, гьа гьалда аваз туна. Гзаф ксари, иллаки чи яшлу агьалийри властдин и ва я маса органдик тахсир кутаз башламишда. “Куьне къиметрал гуьзчивалзавач”, “куьн абурухъ галаз са гафунал ала” ва ихьтин маса гафар лугьуда абуру. Амма чна вири и йисара базардин экономика туькIуьрайди ам са легьзеда чIурун ва тайинардай къиметрал элячIун патал тушир. Им акI лагьай чIал я хьи, къиметар, иллаки недай суьрсетдин, муьштерийрин патай игьтияжрин ва абуруз ийизвай теклифрин таъсирдик кумаз амукьзава”, — малумарна Къ.Бабаева. Ада къейд авурвал, алай вахтунда, доллардин къимет ужуз хьанватIани, шейэрин къиметар военный серенжем башламишдалди вилик авай кьадардал кьван агъуз хъхьанвач. И кардин себебни ада карчийрин къанихвилихъ, нефсинин пехъивилихъ галаз алакъалу ийизва.
Журналистриз кудай шейинин къиметар вирида сад хьиз хкажай Хасавюртдин АЗС-рин аксина монополийриз акси серенжем башламишуникайни хабар хьана. Инал къейд ийин, са тIимил вахт идалай вилик социальный сетра Хасавюртда автомашинра кудай шейинин къиметар хкажуниз талукь малумат гегьеншдаказ чукIурнай. Къ.Бабаева хабар гайивал, и кас вуж ятIа тайинарнава ва ам 40 агъзур манатдин жерме ийидайвал я.
Санлай къачурла, ада малумарайвал, бензиндин, недай суьрсетдин ва маса шейэрин къиметриз талукь яз идаради кIвалах тухузва. “Монополийриз акси орган яз, УФАС-дивай серенжемар и ва я маса шейэрин базардин анжах кIвенкIвечийрин аксина кьабулиз жезва. Мисал яз, идалай вилик, недай суьрсетрин къиметар лап хкаж хьайила, Къаир Бабаева абурун вилик пад кьун теклифнай (са вацран вахтунда шейинин къимет 10 процентдилай виниз хкаж хьайила, и кар ийидай законлу ихтияр ава). Амма и теклифдин тереф хвенач. Гьа ихьтин гьалар дарманралди таъминарунин хилени арадал атанва. Законди УФАС-диз йиса 800 миллион манатдилай тIимил пул оборотда авай, гьа са вахтунда къиметар хкажзавай аптекайрин аксина серенжемар кьабулун къадагъа ийизва.
Дагъустандин УФАС-диз республикадин шегьерра кIвалахзавай маршрутрин таксийрин конкурсрин месэладиз цIийикIа килигдайвал авунин фикир ава. Къ.Бабаева гьисабзавайвал, шегьеррин агьалияр санай масаниз тухунал машгъул карханайрин конкурсар цIийикIа кьиле тухун хъувун лазим я.
Амина Муслимова
