26-майдиз, Россиядин карчийрин юкъуз, информациядин “Мирмол” ресурсдин майдандал Дагъустан Республикадин карчивилиз куьмек гунин Центрадин (ЦПП РД) директор Иса Мигьитдиновахъ галаз пресс-конференция кьиле фена. Ада Центради кьиле тухузвай кIвалахдикай, гьакIни гъвечIи ва юкьван карчийриз куьмек гун патал кардик квай программайрикай суьгьбетна.
Адан гафаралди, РД-дин ЦПП-ди гъвечIи ва юкьван карчивилин субъектриз, гьакIни чпи чеб кIвалахдалди таъминарзавай агьалийриз (самозанятые) вири патарихъай жезмай кьван куьмек гун патал активнидаказ кIвалах кьиле тухузва.
“Карчивилиз куьмек гудай центрада квевай бухгалтервилин гьахъ-гьисабриз, маркетингдиз ва гъиле кьунвай кардикай малуматар раиж авуниз, финансар планламишуниз талукь, гьакIни юридический рекьяй пулсуздаказ меслятар къачуз жеда. Идалайни гъейри, гьа ихьтин шартIараллаз, яни пулсуздаказ кьилдин карчи ва я кархана регистрация ийидай мумкинвал ава”, — малумарна И.Мигьитдинова.
РД-дин ЦПП-ди гузвай куьмекдин серенжемар са кьадар гегьеншбур я. ИкI, 2021-йисуз республикадин карчивилиз куьмек гунин сергьятра аваз тахминан 9000 къуллугъ тамамарна.
Центрадин руководителди абурун арада бязибурукай кьилди лагьана: “Шейэр маса гунин-къачунин базарда электронный алишверишдин майданри (маркетплейс) къугъвазвай роль эхиримжи вахтара садлагьана хкаж хьун фикирда кьуналди, продукт гегьенш майданра машгьур авунин, кьилди къачуртIа, “Ozon” ва “Wildberries” компанийрин майданра адаз чка жагъурунин къуллугъ виридалайни гзаф ишлемишзавайди, яни къенин юкъуз кар алайди я. И рекье чи пешекарри кьиле тухузвай кIвалах центрадиз къвезвай карчийри агалкьунралди ишлемишзава”. Малум хьайивал, алатай йисуз ихьтин майданра региондин 16-далай гзаф брендриз чка жагъурнава.
Идалайни гъейри, Дагъустандин карчийривай ва чпи чеб кIвалахдалди таъминарзавайбурувай бренддин кьетIен, яни масадаз ухшар тушир стиль туькIуьрунин арза гуз, гьакIни компаниядин бизнес-план ва я кризисдиз акси стратегия тукIуьрунин карда куьмек ишлемишиз жезва. Чпи чеб кIвалахдалди таъминарзавай ксар патал Россиядин гьар жуьре регионра тешкилзавай выставкайриз ва ярмаркайриз фидай мумкинвилер жагъурзава.
Центрадин руководителди жегьил карчияр патал грантрикайни лагьана.
“14-25 йисарин яшда авай агьалийриз 100-500 агъзур манатдин кьадарда авай грант къачудай мумкинвал ава. Ам къачунин шартIарикай сад карчивилин кIвалахдин бинейриз, я тахьайтIа МСП-дин корпорациядиз талукь чирвилер къачун я — и карни Центрада пулсуздаказ ийиз жезва. Къенин йикъалди чна тахминан 200 касдиз лазим тир чирвилер ганва. Абурувай грант къачун патал арзаяр гайитIа жезва”, — алава хъувуна тешкилатдин кьили.
Идалайни гъейри, субсидияр къачузвай, яни социальный икьрардик квай агьалийризни Центрада карчивилин бинейриз талукь курсара пулсуздаказ кIелдай мумкинвал ава — идан гьакъиндай къурулушдик акатзавай идарайрихъ галаз талукь тир икьрарар кутIуннава.
РД-дин ЦПП-ди пулсуздаказ тамамарзавай государстводин патай куьмекдин къуллугърин тамам сиягь агъадихъ гала.
Финансрин куьмек — агъуз тир ставкадалди заемар къачун ва, банкарин кредитар къачудайла, заминвал авун.
Образованидин программаяр — “Зи бизнес” центрада карчийри ва хсуси бизнес гъиле кьаз кIанзавай ксари чирвилер гудай семинарра, тренингра, элкъвей столра иштиракун.
И ва я маса рекьяй пешекарри меслятар гун — гъиле кьаз кIанзавай кардин гьакъиндай вири делилар ахтармишун, талукь тир документар юридический рекьяй дуьздаказ туькIуьрун ва икI мад.
Къецепатан уьлквейрихъ галаз алишвериш авунин карда куьмек гун — МСП-дин субъектар къецепатан уьлквейрин базаррал акъудиз, абуруз базарда сагъламдаказ гьуьжетун патал шартIар таъминарунин карда куьмек гун.
Гьахъ-гьисабрин счет ачухун.
Халкьдин художественный сеняткарвилин центр — карханаяр метягьдин ва къуллугърин базардиз акъудун, конгрессринни выставкайрин мярекатра иштиракун тешкилун, сеняткарвилерин, гъилин устIарвилерин, хуьруьн ва экотуризмдин хилера гъвечIи ва юкьван бизнесдин карханайриз меслятралди алишверишдиз талукь къуллугъар тамамарун.
Жегьилрин инновациядин яратмишунрин центр — 3D-проектар гьазурунин бинеяр, архитектурадин проектар ва дизайн гьазурун, рекъемрин производстводин технологияр чирун, инновациядин проектра иштиракун.
Гуьруьшдин эхирдай Иса Мигьитдинова къейд авурвал, региондин бизнес-жемиятдин векилриз куьмек гунин виридалайни еке игьтияж авай ва нетижалу серенжемрикай сад йиса 3% кьил къвезвай гъвечIи заемар къачудай мумкинвал гун я — чпи чеб кIвалахдалди таъминарзавай агьалияр патал ам 1 миллион манатдин ва МСП-дин субъектар (карханаяр) патал 5 миллион манатдин кьадарда аваз фикирда кьунва.
Жасмина Саидова