17-майдиз Сергей Меликован регьбервилик кваз РД-дин Кьилин къвалав гвай инвестицийриз талукь гьалар хъсанарунин ва карчивал вилик тухунин рекьяй Советдин заседание кьиле фена. Идан гьакъиндай редакциядиз РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.
Мярекат ачухунихъ галаз Сергей Меликова къейдна хьи, арадал атанвай сиясатдин къецепатан гьалари экономикадиз таъсирзава ва регионда тухузвай инвестицийриз талукь кIвалахдиз ийизвай истемишунар артухарзава.
Региондин регьберди лагьайвал, алай вахтунда инвестицийриз талукь чантада 380 миллиард манатдин къимет авай 49 проект ава. Винидихъ къалурнавай пулуникай 14,5 миллиард ишлемишнава ва ида кIвалахдин 1620 чка тешкилдай мумкинвал гана. “Къейд авунвай проектар менфятлувилелди уьмуьрдиз кечирмишуни региондин экономикадиз неинки пулунин такьатар, гьакIни и хел вилик тухудай шартIарни арадал гъида”, — къейдна республикадин Кьили.
Инвестицийрин проектар уьмуьрдиз кечирмишунин карда муниципальный образованийрин кьилерин хиве еке везифа ава. Гьавиляй Сергей Меликова и кардал кьетIендиз фикирни желбна. Ада лагьана: “Вилик акъвазнавай месэлайрин ва инвестицийрин сиясатдин гъавурда аваз хьун важиблу я. Чна гьар юкъуз гьялзавай месэлайрихъ галаз барабардаказ бизнес вилик тухуниз талукь сиясатни хъсанарна кIанда. Гьавиляй инвестицийриз талукь гьерекатдик муниципальный тешкилатрин кьилер кутун лазим я. ГьикI лагьайтIа, абуруз гьардаз вичин мулкуна вуч аватIа, гьикI кьиле физватIа, гьихьтин проектар уьмуьрдиз кечирмишдатIа, гьи жуьредин бизнес гегьеншардатIа, чпихъ и рекьерай гьихьтин мумкинвилер аватIа чизва”.
Дагъустан Республикадин Кьилин гафаралди, республика яшайишдинни экономикадин жигьетдай вилик тухунин ва агьалийрин игьтияжриз талукь хилерикай сад гъвечIи ва юкьван бизнесдиз гегьенш рехъ ачухун я.
РД-дин карчивилин ва инвестицийрин рекьяй агентстводин регьбердин везифаяр вахтуналди кьилиз акъудзавай Гьажи-Мурад Абашилова республикадин мулкуна инвестицийрин проектар уьмуьрдиз кечирмишзавай гьалдикай доклад авуна.
Ада къейд авурвал, 2022-йисуз Дагъустанда 6 миллиард манатдин къимет авай чIехи проектар уьмуьрдиз кечирмишун лазим я. Абурук “Хевел” компанийрин дестедин “Дагъустан Республикада цIийиз чкадал хкизвай энергетикадин кластер тешкилунин сергьятра аваз ракъинин электростанцияр эцигун”, “Каспийскдин шуьшедин чIунарин завод” ООО-дин “Шуьшедин чIунар акъуддай ва абурукай шейэр гьазурдай завод эцигун” проект, “Алвиса вайн” ООО-дин “Чехирни коньяк акъуддай комплекс ишлемишиз вахкун”, “Махачкъалада — урусрин мекераяр” ООО-дин “Махачкъалада — урусрин мекераяр комплекс эцигун” проектар акатзава.
Республикадин агропромышленный комплексдиз талукь проектрикай ихтилат кватайла, Абашилова “Паласа” ООО-ди уьмуьрдиз кечирмишзавай 11 миллиард манатдин къимет авай гзаф бегьерлу цIийи багълар кутунин ва емишар, майваяр хуьдай гьамбарханаяр эцигунин проектдин тIвар кьуна. Республикадин уьзуьмчивилиз талукь проектарни ава. “Алвиса вайн” ООО-ди вичин хсуси такьатралди (2,400 миллион манат) чехирдинни коньякдин комплекс эцигзава. Гьелелиг и проект уьмуьрдиз кечирмишуни кIвалахдай 70 чка арадал гъанва. “Дербентдин чехирар гьазурдай компания” ООО-ди 2,669 миллион манатдин къимет авай проект уьмуьрдиз кечирмишзава. Адани кIвалахдин 95 чка арадал гъанва.
РД-дин промышленностдин ва алишверишдин министр Низам Халилова и хилез талукь проектрикай гегьеншдиз ихтилатна. Регионда уьмуьрдиз кечирмишна кIанзавай инвестицийрин 14 проектдикай гъилевай йисуз 3 кьилиз акъудда: шуьшедин чIунар акъуддай ва абурукай шейэр гьазурдай завод, шуьшедин шарикар акъуддай кархана, медицинадин идараяр патал кислород гьазурдай цех.
Мярекатдал малум хьайивал, алай вахтунда республикада гъвечIи ва юкьван бизнесдин 44,6 агъзур субъект регистрация авунва. Алатай йисан делилрив гекъигайла, и рекъем 17,9 процентдин гзаф я.
РД-дин туризмдин ва халкьдин художественный сеняткарвилерин рекьяй министр Эмин Мерданова туризмдин хиле карчивал гегьенш жезвай гьалдикай суьгьбетна. Ада малумарайвал, республикадиз къвезвай туристар кьабулдай имаратар гьазурун патал федеральный бюджетдай са кьадар такьатар ахъайда. Республикадилай къецени гзафбуруз чизвай “Каспий” ООО-ди Къарабудахкент районда авай “Каспий” санаторий гегьеншарзава, ана мадни къулай шартIар тешкилзава.
“Алияк” ООО-ди СтIал Сулейманан районда “ Кпул — ятар” санаторий цIийикIа туькIуьр хъийизва. Докъузпара районда альпинистрин “Яру дагъ” базадин имаратар эцигзава. Алатай йисуз республикада цIийи 15 мугьманхана кардик кутуна. Ихьтин дараматар цIини эцигда.
«Лезги газет»
