Эминан алемдай

Девран, гьей!1

 

Чархи Фелек, ваз лугьур са чIал ава:

Дуьз пайнач на халкьдиз бахтар, девран2, гьей!

Вав4 факъиррин куьтягь тежер къал ава,

Зегьметчийриз гана вуна гьижран5, гьей!

 

Вуч жедай ваз бахт элдиз дуьз пайнайтIа,

Фаркь6 авачиз гада7 бегдив тайнайтIа,

Гьуьлеркайни къагьве8, шуьрбет, чайнайтIа,

Виридаз сад хьиз ганайтIа майдан, гьей!?

 

Са-садбуруз ихтиярар гана на,

Садбурун рикI дуьньядикай хана на,

Сад Межнунна, сад Керемна, кана на9,

Садав вун дуст, садав хьана душман, гьей!

 

Садбур ашукь я на ганвай бахтарал,

Садбур ала дуванариз тахтарал10,

Са бязибур тахсиркарна вахтарал,

Садбурузни вун хьанава зиндан11, гьей!

 

Садбурун дем, межлисар хупI гурна12 на,

Са-садбурни вил акъудна курна13 на,

Садбурун дерт, тIал къати гypгypнa14 на,

Садбур шадна, садбур хьурна пашман, гьей!

 

Садбуруз вун хъуьтIуьз — аран, гатуз — дагъ,

Са-садбурун эвледариз — женнет багъ,

Са-садбуруз тIал-квал авач, чанар сагъ,

Са-садбурун хайи дуст я15 заман, гьей!

 

Бег, хан яни дуванбегер16, векилар —

Тарихара тазва абрун шикилар.

ЧIурна вуна зи17, Эминан, гевилар18

Адалатсуз19 я хьи хупI ви дуван20, гьей!

1875-1880

___________________________

1 И шиир   1995-йисуз Гъ.Садыкъиди акъудай Е.Эминан шииррин кIватIалда 7 бендинин “Девран, гьей!” тIвар алай эсер хьиз, Д.З. Мегьамедова жагъу­райди я лагьана, сифте яз ганвай. Шиирдин Гъ.Садыкъиди акъудай вариант, герек тир баянарни галаз, чна газетда гузва.

2 Девран — шадвилелди, кIандайвал яшамиш жедай вахт.

3 1995-йисан шиирдин вариантда и цIар ихьтинди я: “Халкьдиз бахтар дуьз пайнач на, девран, гьей!..” Чна и цIарцIе авай гафарин чкаяр чIалан къайдайрив кьадайвал дегишарнава.

4 1995-йисуз акъатай шиирдин вариантда инал, гъалатI яз, “вахъ” гаф кхьенва.

5 Гьижран — мукьва-кьилидавай, яр-дустунивай къакъатунин дерт.

6 Фаркь — сад масадаз ухшар туширвал.

7 Гада — инал: нуькер.

8 Къагьве — кофе.

9 Сад Межнунна, сад Керемна, кана на — сад Межнуназ, садни Керимаз элкъуьрна, кана на. Межнунни Керем — махарик квай муьгьуьббатдин рекье пара азиятар акур жегьилар.

10 Тахт — пачагьар ва маса гьакимар чпин буйругъар гудайла ацукьдай чка.

11 Зиндан — дустагъ.

12 Гур авун — къизгъин, дири авун.

13 Кур авун — буьркьуь авун.

14 Гургур авун — инал: цIай кутун.

15 Инал алай “я” гафунин чкадал 1995-йисуз акъудай шиирдин вариантда, гъалатI яз, “и” гаф кхьенва.

16 Дуванбег — судья.

17 1995-йисуз акъатай шиирдин вариантда инал, гъалатI яз, “зун” гаф кхьенва.

18 Гевил — гуьгьуьл.

19 Адалатсуз — гьахъ авачир.

20 Дуван — суд.

(Етим Эминан и шиир чапдиз гьазурайди

ва адаз баянар гайиди Мансур Куьреви я)