Уьлкведа ва дуьньяда

Гьалар веревирдна

Россиядин Президент В.Путина А.Лукашенкодихъ галаз Белоруссиядинни Польшадин сергьятдал арадал атанвай гьалар телефондай рахуналди веревирдна. Идакай “Новости” РИА-диз РФ-дин регьбердин пресс-секретарь Д.Пескова хабар гана.

Сергьятдал арадал къвезвай агьвалатрилай гъейри, уьлквейрин регьберри мукьвара кьиле тухудай гуьруьшрин патахъай­ни меслятар авуна.

Идалай вилик В.Путин Европадин советдин председатель Ш.Мишелахъ галазни Белоруссиядинни Польшадин сергьятдал жезвай агьвалатрикай жигьетдай телефондай раханай. А чIавуз В.Путина малумарна хьи, Белоруссиядиз акси санкцияр кардик кутун менфятсуз гьерекат я.

Туьркияда тIурфан

29-ноябрдиз Туьркияда пайда хьайи тIурфандин нетижада 6 кас кьена, 38-даз хасаратвилер хьана, абурукай пудан сагъламвал лап пис гьалда ава.

“Новости” РИА-ди хабар гузвайвал, къати гар акъатуникди кIва­лерин къавар аватна, тарар дувулрай акъудна, Стамбул ше­гьерда авай чIехи сят алай минара чкIана. ТIурфанди гьатта фураяр къвалахъди элкъуьрна.

Туьркиядин метеорологиядин кьилин къуллугъдин делилралди, къати гарухъ са секундда 22 метрдив агакьдай йигинвал авай.

Арачивал ийидайвал я

Туьркиядин президент Р.Эрдогана Киевдинни Москвадин арада арачивал авунин жигьетдай гайи теклиф Украинадин президент В.Зеленскийдин офисдин регьбердин меслятчи М.Подоляка разивилелди кьабулна. Идакай “Vesti.ua” Тelegram-каналди хабар гана.

“Чна президент Эрдоганан и теклифдиз хъсан къимет гузва ва адалай разивал ийизва. Туьркиядин президентди арачивилин жигьетдай ийизвай алахъунриз Россиядин терефдини ваъ лугьун­ тавуртIа, дуьз жедай”, — лагьана Подоляка.

Россиядинни Украинадин арада гуя къалмакъал арадал атун мумкин яз гьисабзавайвиляй Туьркиядиз алакъаяр къайдадик кухтунин барадай арачивилин кIвалах кьиле тухуз кIанзава. Кремл­ди са шумудра малумарнава хьи, Россиядин терефдиз Украинадиз аксивал авунин планар авач.

“Спутник V” хкяна

“Science Direct” чешмеда чапнавай делилрал асаслу яз, коронавирусдиз акси Россиядин “Спутник V” вакцинадикай менфят­ къа­чу­ник­ди Венгрияда хъсан нети­жаяр арадал атана. Къейд­завайвал, и вакцинадилай гъейри мад кьуд ишлемишзава, амма вирусди азабар гана рекьиз­вайбурун кьадар тIимиларуниз виридалайни хъсандиз “Спутник V” вакцинади таъсир авуна.

Пешекарри ковиддиз акси рапар янавай Венгриядин 3,7 миллион агьалидин гьакъиндай делилар ахтармишна.

Са тIимил йикъар идалай вилик ВОЗ-дин пешекарри “Спутник V” вакцина ахтармишун патал Россиядиз атун хиве кьунай. И кар алай йисан декабрдиз кьиле фин мумкин я.

Сагъламвилин сир

Америкадин биолог М.Лидин фикирдалди, тухвилелди туь-тIуьни инсандин беден азаррикай ва кьуьзуь хьуникай хуьзва. Са жерге алимрин фикиррал асаслу яз, идакай Норвегиядин “Forskning” чешмеди хабар ганва.

Алимди тестикьарнавайвал, гьайванрал кьиле тухвай махсус ахтармишунри вилив хвейи нетижаярни гана. Малум хьайивал, гагь-гагь каш гуни, пегьриздал амал авуни, сив хуьни инсандиз яргъи ва сагълам уьмуьр гуда.

Къалмакъалар

30-ноябрдиз Кабулда мектебдин патав хъиткьинунар арадал атуникди са шумуд касдин сагъламвилиз зарар хьана. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гузва.

Агьвалат акур шагьидрин гафаралди, агъа кIан вад касдиз, гьа жергедай яз “Талибанрин” (Россияда къадагъа авунвай тешкилат) къуватризни зиян хьана.

Гьа и юкъуз талибри Афгъанистандин рагъэкъечIдай патан  Нан­гархар вилаятда ИГ-дин (Россияда къадагъа авунвай тешкилат) кIеретIдин боевикрин база тергна. Талибри Афгъанистандин яракьлу къуватрин штабдин начальниквиле тайинарай К.Фасихуддина идалай вилик малумарайвал, уьлкведин са жерге районра боевикрин кIеретIар ава ва абуру пайгарвал къурхулувилик кутазва.

Алай йисан августдиз талибри Афгъанистандин гьукуматдин къуватриз акси яз гьужумдин серенжемар кьиле тухванай. 15-августдиз абур Кабулдиз гьахьна ва пакадин юкъуз дяве куьтягь хьанвайдакай малумарнай. Саки къад йисуз Афгъанистанда аваз хьайи США-дин аскерар 31-августдиз анай эх­къечIнай.

«Лезги газет»