Вун патал гзаф чIугуна зегьмет,

Яратмишна за са гъвечIи тир багъ.

Мичурин вун я гудай заз къимет,

Килиг къелемар яни, тушни сагъ

— ихьтин цIарар ава  Хуьруьг  Лукьманан  “КIелзавайбуруз” шиирда. Адан бязи ши­иррикай заз тIимил-ши­мил чиз­вай­тIа­ни, шаирдин яратмишунрикай, уьмуьрдин рекьикай захъ тамам де­лилар авачир. ГьикI хьи, 1971-йи­суз акъатай адан “Рагъ” тIвар алай ктабдин тираж анжах агъзур экземпляр тир. А ктабар гьасятда тарашнай, виридаз гьатначир.

Ингье гила хуьруьгвияр тир гьуьр­метлу Мурад Саидан, шаирдин хва Загьир Алискерован, Дагълар Саидован, Загьидин Сулейманован, Арзамас Кьасумован чалишмишвилер себеб яз, Хуьруьг Лукьманан 100 йис тамам хьунихъ галаз алакъалу яз, “Уьмуьрдин рехъ” ктаб ва  адан “Гомер чи хуьре” поэма чапдай акъатна, чун шадардай кар хьанва. Баркалла чпиз.

Абур кIелайла, аквазва хьи,  Лукь­ман Алискеров зегьметкеш,  эдебиятдал, яратмишунал рикI алай къени инсан тир. Алим хьун ре­гьят я, амма халис инсан хьун — четин, гьавайда лугьузвач чи ми­салда. Гьайиф хьи, касдихъ я сагъвални хьанач, еке кIелунардай мумкинвални. Амма ада гзаф вахт библиотекада акъудзавай, датIана газетар, журналар кIелзавай, дуьньядин шииратдикай хабар авай. Къейдзавайвал, зигьинлу инсан яз, кьилин савад авайбурулай ам кIус­ни усал тушир.

Хуьруьг Лукьманан “багъда” верцIи емишар пара ава. Месела “Ваз икрамзава, халкь”, “Лазим я”, “Кьуьчхуьр Саидаз”, “Ша, ашкъидалди кIвалахин чна”, “СтIал Су­лей­ман кьейила”, “Къарагъ, дус­тар”,­ “Багълар”, “Гафар ваъ, крар”,  “Билбил”, “Кьве дуьнья”, “Жегьил шаирдиз”, “ХьанайтIа” ва гзаф маса шиирар гьа ихьтинбурукай я. Шаир, таржумачи Мурад Саи­да Хуьруьг Лукь­ман Алискерован ирс чав ахгакьарун патал ийизвай чалишмишвилер за тебрикзава. Адаз куьмекни гун буржарикай я. Касди заз шаирди 1969-йисуз кхьей, амма чапдай “Мавел” издательствода цIи акъуднавай “Гомер чи хуьре” поэма багъишна. За ам гьасятда  кIелна.

Лугьун лазим я хьи, ихьтин шейи­низ гилалди дуьнья къалур тавун дуьз­ кар хьанач. Ам, авахьна физва­й булах хьиз, кIусни чIагурунар та­вуна, шаирди вичин  вилералди  акурвал, гьакъикъатдив кьурвал, фасагьатдаказ кхьенва. ТуькIвей рифмайри цIа­рарик, куьпда тунвай чуьнгуьрдин тIарам симери хьиз, ван кутунва.

Поэма кIелайла, заз жувани а шад мярекатда иштиракай хьиз хьана. Адай гьакъикъат, цIийи уьмуьр туькIуьрзавай жемятдин, халкьдин гужлу руьгь, гьерекат, къа­нажагъ, зурба мугьманпересвал, гележегдихъ инанмишвал, Лезги Гомер чпин вилералди акунихъ, адахъ галаз ра­хунихъ цIигелвал… аквазва.

“Гомер чи хуьре” гъвечIи ктабдин 3-чина гьуьрметлу Арбен Къардаша къейднавайвал, “…шаирди ви­челай  хайи шииратдин вацI яцIу ийиз жедай хьтин ирс тунва, адан чап тавуна амай рукописар — шиирар, поэмаяр ва гьатта шиирралди кхьенвай ро­манни ирссагьибрини, хайи эдебиятдин къадир авай хуьруьгвийрини чпив ядигарар хьиз хуьзва”.

Умудзава хьи, яргъал-мукьвал абурузни экуь дуьнья аквада. Им су­вабдин кар, рагьметлу шаирдин руьгьни шад жедай.

Ш.Шихмурадов